Jakie decyzje podejmowały banki centralne w 2024 roku? Nasza rodzima Rada Polityki Pieniężnej nie zarządziła żadnych zmian, ale okazuje się, że odpowiedzialne za politykę monetarną w innych państwach osoby były raczej jednomyślne. To był rok cięć.
Podsumowanie działań banków centralnych w 2024 roku
Czego możemy spodziewać się w 2025 roku?
Co ze stopami procentowymi w Polsce?
Cięcia stóp procentowych zdominowały rok
Od końca pandemii większość banków centralnych zaostrzała swoją politykę monetarną, podnosząc stopy procentowe. Choć oczywiście były pewne wyjątki, ogólnie rzecz ujmując, 2024 rok przyniósł przerwanie tego trendu. Większość najważniejszych na świecie instytucji odpowiedzialnych za politykę monetarną cięła stopy procentowe w tym roku.
Szczególnie przełomowy pod tym względem był listopad. Tylko w tym miesiącu doszło do aż 62 cięć stóp procentowych. Co warte odnotowania, takiego poluzowania polityki monetarnej na całym świecie nie było od 4 lat. Ostatnim raz, gdy banki centralne obniżały stopy tak zgodnie i zdecydowanie, miał miejsce w maju 2020 roku, czyli na początku pandemii.
Reklama
W efekcie niemal 3/4 banków centralnych obniżyło stopy procentowe w kończącym się już roku. Jak dobrze wiemy, wśród nich nie znalazł się NBP. Rada Polityki Pieniężnej nie zdecydowała się na obniżkę stóp i ciągle tę decyzję odkłada. Co ciekawe, niektóre instytucje zmieniły swoją strategię w trakcie roku. W Brazylii stopy procentowe obniżono w pierwszej połowie roku kilkukrotnie. Później jednak znów je podnoszono, a na ostatnim posiedzeniu, które miało miejsce 11 grudnia, podwyższono je o aż 100 punktów bazowych. A jakie decyzje podejmowały inne, najważniejsze banki centralne?
Stopy procentowe w Brazylii
✕Źródło: Trading Economics
USA (Rezerwa Federalna)
Jednym z banków centralnych, które zdecydowały się w tym roku na luźniejszą politykę monetarną, jest amerykańska Rezerwa Federalna. W Stanach Zjednoczonych przez okrągły rok utrzymywano stopy procentowe na poziomie 5,25%-5,50%. Trwało to do końca sierpnia, bo wtedy tamtejsi decydenci ucięli stopy o 50 punktów bazowych na jednym posiedzeniu. W późniejszych miesiącach dokonywano jeszcze dwóch obniżek stóp. Każda z nich wynosiła 25 punktów bazowych.
Reklama
Stopy procentowe w USA
✕Źródło: Trading Economics
Jak przewiduje Goldman Sachs, należy się spodziewać podtrzymania tego trendu w przyszłym roku, choć Fed prawdopodobnie nie będzie dokonywało cięć już tak dynamicznie. Eksperci spodziewają się bowiem, że decyzje dotyczące obniżek stóp procentowych będą podejmowane na co drugim posiedzeniu. Jeśli faktycznie by się to sprawdziło, do cięć doszłoby w marcu, czerwcu i wrześniu. Fachowcy prognozują, że w drugiej połowie przyszłego roku stopy procentowe w USA mogą być na poziomie 3,50%-3,75%.
Kanada (Bank Kanady)
Choć Fed cięło stopy procentowe dosyć zdecydowanie, nawet bardziej swoją politykę monetarną luzował w tym roku Bank Kanady. Jeszcze w maju stopy procentowe w tym kraju utrzymywały się na poziomie 5%. Dziś mówimy już tylko o 3,25%. Na dwóch ostatnich posiedzeniach z rzędu tamtejsi decydenci obcięli stopy o 50 punktów bazowych.
Stopy procentowe w Kanadzie
✕Źródło: Trading Economics
Reklama
Zanosi się na to, że Kanadyjczycy nie będą od tego poziomu zbyt daleko odchodzić. Goldman Sachs przewiduje, że w przyszłym roku cięcia stóp procentowych, o ile w ogóle będą miały miejsce, będą nieznaczne. Szef Banku Kanady, Tiff Macklem mówił niedawno, że on i jego współpracownicy są zadowoleni z efektów polityki monetarnej i w najbliższych miesiącach będą po prostu skupiali się na utrzymaniu inflacji na obecnym poziomie.
Unia Europejska (EBC)
Europejski Bank Centralny przez większą część tego roku był w swoich decyzjach dosyć powściągliwy. Przez niemal całą pierwszą połowę 2024 roku nie obniżono stóp ani razu. Pierwsze cięcie miało miejsce w czerwcu i wynosiło 25 punktów bazowych. Później cięć dokonywano jeszcze trzykrotnie. Obecnie depozytowa stopa procentowa jest na poziomie 3%
Stopy procentowe (depozytowe) w strefie Euro
✕Źródło: Trading Economics
Czego spodziewać się po EBC w przyszłości? Analitycy są raczej zgodni. Większość z nich oczekuje kolejnych cięć w celu pobudzenia europejskiej gospodarki. Goldman Sachs prognozuje, że na pierwszym posiedzeniu w przyszłym roku dojdzie do cięć rzędu 25 punktów bazowych, a w marcu obniżka może być nawet wyższa, rzędu 50 punktów bazowych. Podobnego zdania są eksperci z Bank of America oraz ABN Amro. Ich prognozy różnią się tylko przewidywanym ostatecznym poziomem stóp. Ten waha się od 1% do 1,75%.
Zdecydowanie bardziej powściągliwy w swoich działaniach był w tym roku Bank Anglii. Ten również przez pierwszą połowę roku "nie ruszał" stóp procentowych, które były na poziomie 5,25%. W przeciwieństwie do innych podobnych instytucji nie zaczął jednak aż tak luzować polityki monetarnej w drugiej części roku. Co prawda zdecydowano się ostatecznie na cięcia, ale tylko na dwóch posiedzeniach. Obydwa obniżyły stopy o 25 punktów bazowych.
Stopy procentowe w Wielkiej Brytanii
✕Źródło: Trading Economics
Reklama
Jakie decyzje Bank Anglii będzie podejmował w przyszłym roku? Eksperci są raczej zgodni co do tego, że będzie dochodziło do kolejnych cięć. Ich prognozy różnią się natomiast dynamiką tych zmian. Capital Economics twierdzi, że Bank Anglii będzie dokonywał cięć w podobnym tempie co ostatnio, by dopiero w 2026 roku dojść do poziomu 3,5%. Goldman Sachs twierdzi natomiast, że sytuacja makroekonomiczna zmusi instytucję do drastyczniejszych cięć. Ci fachowcy spodziewają się, że w drugiej połowie przyszłego roku stopy procentowe w Wielkiej Brytanii będą już na poziomie 2,75%.
Szwajcaria (SNB)
Choć SNB w ostatnich latach podejmował podobne decyzje co inne banki centralne, tamtejsze stopy procentowe są na wiele niższym poziomie niż w większości państw świata. Dla przykładu, gdy przez pierwszą część roku większość instytucji utrzymywała poziom stóp, to dla większości oscylował on między 4% a 6%. W Szwajcarii stóp też wtedy nie zmieniano, ale znajdowały się na poziomie "tylko" 1,75%. SNB zdecydował się na kolejne cięcia nieco szybciej niż jego zagraniczne odpowiedniki. Pierwsza tegoroczna obniżka miała miejsce już w marcu. Ostatecznie doszło do 4 cięć. W efekcie stopy procentowe są obecnie na poziomie 0,5%
Stopy procentowe w Szwajcarii
✕Źródło: Trading Economics
Czego w takim razie spodziewać się w przyszłym roku? Martin Schlegel, prezes SNB przyznawał, że nie wyklucza nawet dojścia do ujemnych poziomów stóp procentowych. Eksperci prognozują jednak, że raczej nie będzie to potrzebne. Analitycy Julius Baer spodziewają się obniżki do 0,25%.
Japonia (Bank Japonii)
Wyjątkiem na tle innych banków centralnych jest z pewnością Bank Japonii. Tam sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Stopy procentowe przez długi czas były na poziomie -0,1%. Nie zmieniano ich od 2016 roku. Tamtejsi decydenci w tym roku zdecydowali się na pierwszą od dawna podwyżkę. Najpierw w marcu stopy podniesiono do poziomu 0,1%, a w czerwcu do 0,25%.
Reklama
✕Źródło: Trading Economics
Eksperci Capital Economics twierdzą, że w przyszłym roku Bank Japonii będzie kontynuował taką politykę monetarną. Spodziewają się, że w pewnym momencie 2025 roku stopy procentowe w Kraju Kwitnącej Wiśni skoczą do poziomu 1%.
Szczególnie dużo roboty w tym roku mieli decydenci z Banku Argentyny. Ta bowiem pod przywództwem prezydenta Javiera Milei zaciekle walczyła z szalejącą inflacją. Sytuację z nią związaną udało się znacząco poprawić, a Argentyńczycy byli świadkami ogromnych cięć stóp procentowych w tym roku. Jeszcze na początku roku były one na poziomie okrągłych 100%. W marcu obniżono je aż do 80%. Na kolejnych posiedzeniach obcinano je o 10 punktów procentowych. Pod koniec roku Bank Argentyny nieco zwolnił tempo. Ostatecznie stopy procentowe zatrzymały się na poziomie 32%.
Reklama
Stopy procentowe w Argentynie
✕Źródło: trading Economics
Plan reformacyjny Javiera Milei w przyszłym roku będzie kontynuowany, dlatego można spodziewać się kolejnych cięć stóp procentowych. Te jednak nie będą już raczej tak drastyczne jak w tym roku, gdyż pod kątem ekonomicznym Argentyna wreszcie zaczęła wychodzić na prostą.
Polska (NBP)
Podczas gdy obywatele większości państw obserwowali, jak stopy procentowe maleją, Polacy ciągle na cięcia czekają. Rada Polityki Pieniężnej nie zdecydowała się w tym roku choćby na jedną zmianę. Ustanowiony w październiku ubiegłego roku poziom 5,75% dalej obowiązuje i wszystko wskazuje na to, że ten stan rzeczy prędko się nie zmieni.
Reklama
Stopy procentowe w Polsce
✕Źródło: Trading Economics
Całkiem niedawno Adam Glapiński, prezes NBP na łamach Dziennika Gazety Prawnej tłumaczył, że z uwagi na trudną do przewidzenia inflację, obniżek stóp procentowych nie będzie nawet w przyszłym roku. Pierwotnie spodziewano się, że można na nie liczyć w drugiej połowie 2025 roku. Teraz jednak najbliższy spodziewany termin cięć to dopiero 2026 rok.
Zbyt wczesne obniżenie stóp procentowych wystawiałoby polską gospodarkę na ryzyko utrwalenia podwyższonej inflacji. To z kolei osłabiałoby makroekonomiczne fundamenty rozwoju gospodarczego, obniżało konkurencyjność polskiej gospodarki i polskich przedsiębiorstw. W efekcie trwale wyższe byłyby także koszty finansowania gospodarstw domowych i całego państwa w dłuższym okresie - tłumaczył wówczas profesor
Komentarze
Sortuj według: Najistotniejsze
Nie ma jeszcze komentarzy. Skomentuj jako pierwszy i rozpocznij dyskusję