Chociaż początkujący inwestor, starając dowiedzieć się więcej o inwestowaniu na stronach internetowych napotka wiele górnolotnych i znanych prawideł rynku kapitałowego, to istnieją pewne minima wiedzy potrzebnej do inwestowania, które nie charakteryzują się tak atrakcyjną otoczką, jak sentencje nawet najpoważniejszych inwestorów (w tym. Warrena Buffeta). Jedną z takich umiejętności, niezwykle przydatnych w poruszaniu się po rynkach finansowych, jest sporządzanie prawidłowej analizy finansowej. Analiza finansowa to część analizy ekonomicznej, której celem jest zbadanie tego, jak pod względem efektywności finansowej prosperuje dane przedsiębiorstwo czy też spółka. Poprawnie sporządzona analiza finansowa pozwala inwestorowi z jednej strony minimalizować prawdopodobieństwo nietrafionej inwestycji, a z drugiej zaś – w konsekwencji – uchronić swój kapitał inwestycyjny.
Do podstawowych etapów analizy finansowej zalicza się wstępną analizę sprawozdań finansowych i wskaźnikową analizę sprawozdań finansowych. Wstępna analiza dostarcza inwestorowi danych podstawowych, na podstawie których można później wyprowadzać wnioski. Jednym z jej celów jest stworzenie obrazu danej firmy pod względem jej struktury i architektury finansowej. Taka analiza finansowa pozwala zatem na pozyskanie informacji z zakresu struktury, dynamiki oraz źródeł finansowania spółki (i ich charakteru oraz łączących relacji, jeśli takie zachodzą). Z kolei wskaźnikowa analiza sprawozdań finansowych, jako swoiste poszerzenie poprzedniej, koncentruje się na porównywaniu różnych wskaźników, w efekcie czego inwestor dostaje wiedzę m. in. z zakresu wyceny przedsiębiorstwa, kapitalizacji itd. Istotnymi danymi do badania stają się zatem rentowność, obrotowość czy płynność (również pod względem rynku akcyjnego, jeżeli firma jest spółką akcyjną i jest notowana przykładowo na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych).
Rodzaje analizy można również usystematyzować pod względem tego, jak bardzo jest ona pracochłonna i czasochłonna. Na tej płaszczyźnie wyróżnia się analizę wstępną (ex ante), analizę bieżącą (operatywną) oraz analizę następczą (ex post). Stosowanie analiz finansowych ma kluczowe znaczenie dla inwestorów. Jest to jednak czynność stosunkowo skomplikowana i czasochłonna – z reguły bowiem aby zbudować dobry portfel inwestycyjny potrzeba znacznej dywersyfikacji, a więc wielu analiz finansowych wielu instrumentów finansowych. Dlatego często inwestorzy posiłkują się płatnymi analizami, których ceny rozpoczynają się od tysięcy złotych, stworzonymi przez wyspecjalizowane w tym zakresie firmy.
