“Zadaniem instrumentu jest jak najwierniejsze odwzorowanie zachowania, czyli ruchów cenowych, jego instrumentu bazowego”. Zapewne nie raz spotkaliście się z takim opisem kontraktów terminowych czy kontraktów na różnicę kursową. O co tak naprawdę chodzi w tym naśladowaniu i co każdy, kto korzysta z kontraktów powinien wiedzieć na temat instrumentu bazowego?
Opracowanie własne | Instrument bazowy. Czym jest instrument bazowy i jaka jest relacja pomiędzy nim, a derywatem (instrumentem pochodnym)?
Na samym początku tego odcinka Kursu CFD od A do Z przypomnę czym w ogóle są instrumenty pochodne, czyli inaczej derywaty. Zacznę jednak od tego czym nie jest - instrument pochodny nie jest papierem wartościowym, tak jak np. akcje spółek giełdowych, obligacje, czy fundusze notowane na giełdzie. Nie zmienia to jednak faktu, że dzięki instrumentom pochodnym możemy uzyskać ekspozycję na wspomniane akcje, obligacje, a nawet ETF-y. Użyłem określenia “uzyskać ekspozycję”, zamiast “zainwestować w” nie bez powodu - korzystając z instrumentów pochodnych nie mamy bezpośredniego wpływu na popyt i podaż, czyli na cenę tego, w co “inwestujemy”. Oczywiście, jest to pewne uproszczenie, ale na ten temat powiem więcej w odcinku, w którym będę opisywał kontrakty terminowe.
Głównym zadaniem derywatów jest tak naprawdę śledzenie ruchów cenowych innych instrumentów i dzięki temu, że nie inwestujemy bezpośrednio w dane aktywo możemy zarabiać również na jego spadkach (czyli zająć tzw. krótką pozycję) i korzystać z dźwigni finansowej. Jeśli do końca nie rozumiesz jak działają derywaty, to wróć do pierwszej lekcji, która jest poświęcona w całości temu tematowi.
Materiał wideo - Wierne naśladowanie instrumentu bazowego, czyli czego?
Co to jest instrument bazowy? Definicja oraz relacja pomiędzy instrumentem pochodnym, a bazowym
Wspomniałem, że instrumenty pochodne mają za zadanie śledzić zachowanie, a konkretniej mówiąc ruchy cenowe innego instrumentu, który nazywany jest instrumentem bazowym (w języku ang. underlying asset). Czym jest ten instrument bazowy? Jeśli poszukasz definicji, to dowiesz się z niej, że jest to instrument finansowy, który stanowi podstawę do ustalenia ceny instrumentu pochodnego.
Reklama
No i taka definicja niewiele nam mówi, a jeśli mam być szczery, to jeśli dopiero zaczynałbym moją inwestycyjną przygodę i przeczytał coś takiego, to miałbym problem ze zrozumieniem o co tak naprawdę chodzi.
Instrument bazowy stanowi podstawę do ustalenia ceny instrumentu pochodnego. Jeżeli mamy kontrakt różnicowy np. na akcje jakiejś konkretnej spółki giełdowej, niech będzie to Apple, to jego instrumentem bazowym będą właśnie akcje Apple, a konkretnie ich zmienność, czyli ruchy cenowe.
Dlaczego w ogóle wspominam o kursie bazowym? Dlatego, że cena kontraktu będącego instrumentem pochodnym wcale nie musi być identyczna lub bardzo zbliżona do ceny instrumentu bazowego. W przypadku derywatów na pary walutowe, indeksy, czy akcje spółek kurs bazowy najczęściej ustalany jest w proporcji 1:1, czyli jeśli kurs EUR/USD na rynku Forex wg notowań Reutersa wynosi np. 1,1838 to cena nominalna pojedynczego kontraktu (nie mylić z wartością kontraktu!) też powinna wynosić 1,1838. I jeśli notowania EUR/USD wzrosną o 0,10% do 1,1850, to cena kontraktu też powinna wzrosnąć o jedną dziesiątą, do 1,1850.
Musisz jednak wiedzieć, że może zdarzyć się sytuacja, w której kurs bazowy nie będzie odpowiadał 1:1 cenie instrumentu bazowego, szczególnie w przypadku kontraktów na surowce i towary, gdzie dochodzi również do cyklicznych zmian instrumentu bazowego. Możliwa jest sytuacja, w której cena nominalna kontraktu np. na ropę WTI wynosi 8,50 USD, podczas gdy cena instrumentu bazowego to 40 dolarów. Załóżmy, że instrument bazowy podrożał o 3,75%, o 1,50 USD, do 41,5 dolara. Cena nominalna naszego kontraktu na ropę nie podrośnie w takim przypadku o 1,50 dolara, tylko o niecałe 32 centy, do 8,8187 dolara, czyli o 3,75%.
Taka sytuacja jest bardzo rzadka i występuje raczej wyłącznie w przypadku niektórych derywatów na surowce, ale pokazuje że to zmienność procentowa jest istotna, a nie sam ruch cenowy instrumentu bazowego.
Instrumenty pochodne, a fundusze ETF. Na papierze podobne, w rzeczywistości kompletnie inne
Reklama
Na samym końcu chciałbym wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy, do czego zainspirował mnie jeden z waszych komentarzy - skoro taki kontrakt CFD ma dokładnie takie samo zadanie jak np. fundusz notowany na giełdzie, czyli jak najwierniejsze śledzenie ruchów cenowych konkretnego instrumentu, to czym one tak naprawdę się od siebie różnią?
Na pierwszy rzut oka rzeczywiście może wydawać się, że np. kontrakt CFD i ETF na indeks S&P500 są do siebie podobne, ale w praktyce są to zupełnie inne instrumenty, stworzone do różnych celów. Jedyną cechą wspólną jest to, że zarówno instrument pochodny, jak i fundusz notowany na giełdzie mają za zadanie naśladować ruchy cenowe indeksu. Robią to jednak w kompletnie inny sposób - CFD jest derywatem, którego instrumentem bazowym najczęściej będzie kontrakt terminowy na indeks, a ETF replikuje indeks najczęściej poprzez zakup akcji spółek wchodzących w skład tego indeksu.
Nie zmienia to jednak faktu, że istnieją np. kontrakty różnicowe na ETF-y.
Derywaty i ich instrumenty bazowe. W co możesz zainwestować za pomocą instrumentów pochodnych?
Instrumentem bazowym dla instrumentu pochodnego może być każda zmienna, która jest mierzalna i można ją śledzić. Ciekawostką może byc fakt, że nie musi to być nawet instrument finansowy! Na rynkach mamy do czynienia z instrumnetami pochodnymi, które są niefinansowe, jak np. temperatura w danej lokalizacji, czy wielkość opadów.
Instrumentem bazowym dla derywatów mogą być w zasadzie wszystkie typy instrumentów finansowych:
pary walutowe (szczególnie popularne w kontraktach CFD)
kryptowaluty (w parach z walutą lub inną kryptowalutą)
fundusze notowane na giełdzie
a nawet inne instrumenty pochodne (szczególnie w przypadku kontraktów surowcowych i towarowych - np. instrumentem bazowym dla CFD na kawę będzie najbliższa wygasająca seria kontraktów terminowych)
Reklama
Najczęściej zadawane pytania dotyczące instrumentów pochodnych i bazowych
Czym są derywaty?
Derywaty to inaczej mówiąc instrumenty pochodne
Co to jest instrument bazowy?
Instrument bazowy to instrument finansowy, który stanowi podstawę do ustalenia ceny instrumentu pochodnego.
Redaktor portalu FXMAG i wydawca magazynu Inwestor. Nagrywa na YouTube materiały edukacyjne, poruszając tematy związane przede wszystkim z inwestycjami, finansami osobistymi i gospodarką.
Kiedy różnica między ceną instrumentu pochodnego, a instrumentu bazowego może być bardzo duża?
> Ukryj odpowiedzi
Darek Dziduch
18 dni temu
0
0
Wiele czynników może wpłynąć na takie różnice, np. struktura rynku, czas do wygaśnięcia kontraktu, płynność na rynku. Przykładowo notowania kontraktu mogą różnić się od ceny spot surowca z powodu oczekiwań albo zmian cyklicznych
Komentarze
Sortuj według: Najistotniejsze
18 dni temu
Kiedy różnica między ceną instrumentu pochodnego, a instrumentu bazowego może być bardzo duża?
18 dni temu
Wiele czynników może wpłynąć na takie różnice, np. struktura rynku, czas do wygaśnięcia kontraktu, płynność na rynku. Przykładowo notowania kontraktu mogą różnić się od ceny spot surowca z powodu oczekiwań albo zmian cyklicznych