W dniach 5–6 stycznia w Chinach gościł z państwową wizytą prezydent Turkmenistanu Serdar Berdimuhamedow. Jego spotkanie z Xi Jinpingiem z okazji 31. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych dało asumpt do zadeklarowania wspólnego stanowiska w sprawach międzynarodowych, w tym w kwestiach bezpieczeństwa. W czasie wizyty podpisano szereg wstępnych porozumień sektorowych, z których najważniejsze – mocno akcentowane zwłaszcza w przekazie chińskim – to zapewnienie o zintensyfikowaniu przygotowań do budowy czwartej nitki gazociągu (tzw. nitka D) Azja Centralna–Chiny z Turkmenistanu przez Uzbekistan, Tadżykistan i Kirgistan do ChRL.
Komentarz
- Dla Turkmenistanu – kraju słabo rozwiniętego i prowadzącego politykę izolacjonistyczną – ChRL jest głównym partnerem gospodarczym i politycznym. Wynika to z szerokich powiązań gazowych pomiędzy oboma państwami, rozbudowywanych od 2007 r. Obecnie ok. 75% turkmeńskiego eksportu trafia do Chin, z czego ponad 75% stanowi gaz ziemny (w 2021 r. ok. 31 mld m³, a w ciągu 11 miesięcy 2022 r. – zgodnie z doniesieniami medialnymi – ok. 27,4 mld m³). Drugim głównym odbiorcą turkmeńskiego surowca jest Rosja (wzrost w latach 2019–2021 do ok. 10 mld m³). W transporcie gazu do Chin wykorzystuje się trzy funkcjonujące nitki systemu Azja Centralna–Chiny (Turkmenistan–Uzbekistan–Kazachstan–Chiny) o łącznej przepustowości 55 mld m³ rocznie. Zakładanym i osiągniętym celem współpracy z Pekinem było znaczące gospodarcze oderwanie się Aszchabadu od infrastruktury i rynku Rosji, a efektem – rosnąca zależność od niesymetrycznych relacji z Chinami. Dla ChRL Turkmenistan to ważne i stabilne źródło gazu (drugie miejsce po Australii, ponad połowa importu gazociągami) oraz
i najmocniejsza „zdobycz” w ramach ekspansji w regionie Azji Centralnej. Jest on przy tym wyrazistym przykładem swoistego kondominium chińsko-rosyjskiego, gwarantującego Pekinowi przestrzeń do zwiększania wpływów gospodarczych przy akceptacji interesów politycznych i bezpieczeństwa Moskwy (w pełni zbieżnych z chińskimi, przynajmniej do czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę).
- Przebieg i uroczysta oprawa wizyty nadały jej silny charakter polityczny. Berdimuhamedow to już drugi przywódca przyjmowany w Pekinie w 2023 r., co pozwala Chinom zamanifestować odchodzenie od strategii „zero COVID” i powrót do normalnej aktywności dyplomatycznej...
Czytaj dalej na osw.waw.pl
Komentarze
Sortuj według: Najistotniejsze
Nie ma jeszcze komentarzy. Skomentuj jako pierwszy i rozpocznij dyskusję