Czym są Prawa do Akcji i w jaki sposób różnią się od zwykłych akcji? Kiedy PDA zamieniają się w akcje i czy jako akcjonariusze musimy coś zrobić, aby do tego doszło?
Czym są prawa do akcji? Czy PDA to papier wartościowy?
Załóżmy, że wzięliśmy udział w debiucie giełdowym jakiejś spółki, kupując jej akcje na rynku pierwotnym, czyli jeszcze zanim rozpoczęły się jej notowania na giełdowym parkiecie. W momencie jej debiutu, już na pierwszej sesji giełdowej, kurs akcji naszej spółki rośnie na tyle wysoko, że decydujemy się sprzedać nasze akcje zakupione podczas pierwszej oferty publicznej. Logujemy się do naszego konta maklerskiego i widzimy tam akcje naszej spółki z tajemniczym dopiskiem PDA. Jakby tego było mało, gdy chcemy wystawić ofertę ich sprzedaży, okazuje się że cena jest zauważalnie niższa niż kurs akcji podawany przez giełdę. O co chodzi, co się stało i co robić w takiej sytuacji?
Zacznę od tego, że jest to normalna sytuacja występująca po debiucie spółki na giełdowym parkiecie, w ramach którego doszło do emisji nowych akcji, a także po emisjach akcji spółek, które już wcześniej były notowane.
Tajemniczy skrót PDA to akronim od praw do akcji.
Czym są prawa do akcji? Prawa do akcji, podobnie jak same akcje mają status papierów wartościowych i są zbywalne, czyli można nimi handlować - inaczej mówiąc: kupować i sprzedawać, wystawiając standardowe zlecenia maklerskie. PDA jest uprawnieniem do otrzymania akcji danej spółki, które jeszcze nie zostały zarejestrowane w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych. Czyli tak naprawdę, jest to obietnica, że pojedyncza jednostka PDA w momencie zarejestrowania akcji zamieni się w pełnoprawną akcję.
Kiedy spółka decyduje się na emisję Praw do Akcji?
No dobrze, ale ktoś mógłby zadać słuszne pytanie - po co w ogóle tak to komplikować i przydzielać akcjonariuszom jakieś PDA, zamiast od razu zrobić to ze zwykłymi akcjami?
Odpowiedź jest dość prosta - PDA to tak naprawdę przyśpieszenie debiutu spółki na giełdzie (choć PDA mogą też być przydzielone w sytuacji, w której spółka giełdowa zwiększa kapitał zakładowy poprzez emisję nowych akcji). W innym wypadku musiałaby ona czekać z wejściem na giełdę aż do momentu, w którym KDPW zarejestruje emisję jako nowe akcje. Jeśli nie chce czekać i otrzyma zgodę od GPW na przydzielenie PDA, może przyspieszyć ten proces.
Dlaczego cena akcji różni się od ceny PDA?
Na samym początku wspomniałem o tym, że cena PDA nie pokrywa się z ceną akcji. Najczęściej PDA są zauważalnie tańsze od akcji, a wynika to z ryzyka, że akcje nie zostaną zarejestrowane przez KDPW i z tego, że kupujący PDA tak naprawdę otrzymują pewną obietnicę, a nie akcje same w sobie.
W momencie, w którym nagrywam ten materiał akcje Gaming Factory są notowane po 33,70, natomiast PDA Gaming Factory po 26,97, czyli o prawie 20% niżej. Co więcej, oba rodzaje papierów wartościowych są traktowane jak osobne instrumenty z niezależnymi od siebie arkuszami zleceń. W tej chwili statusem PDA objętych jest 1 mln 100 tys. akcji serii E, czekających na rejestrację w KDPW.
Ryzyko zakupu Praw do Akcji - czy stracę pieniądze, gdy akcje nie zostaną zarejestrowane?
Skoro wspomniałem, że PDA są tańsze od akcji m.in. ze względu na ryzyko, trzeba odpowiedzieć na pytanie: co stanie się w sytuacji, w której są odmówi rejestracji emisji akcji i nie zostaną one zapisane w KDPW?
Takie sytuacje zdarzają się niezmiernie rzadko, ja osobiście żadnej sobie nie przypominam, jednak taki negatywny scenariusz jest możliwy. Jeśli rejestracja akcji nie dojdzie do skutku, spółka jest zobowiązana do zwrócenia inwestorom pieniędzy, które płacili podczas zapisów na akcje.
Trzeba jednak być świadomym tego, że spółka zwróci nam kwotę na podstawie ceny emisyjnej akcji, bez względu na to po ile notowane będą PDA.
Czyli jeśli PDA Gaming Factory są wyceniane na 30 PLN za sztukę, a z jakiegoś powodu akcje nie zostałyby zarejestrowane, to spółka będzie musiała zwrócić inwestorom pieniądze po cenie emisyjnej, czyli 15,50 za pojedyncze PDA. I to bez względu na to za ile kupiliśmy PDA już na rynku wtórnym (czyli po debiucie).
Co muszę zrobić, gdy mam PDA w portfelu? Sprzedać, czekać?
W momencie rejestracji emisji akcji przez KDPW, PDA automatycznie zamienią się w zwykłe akcje i przyjmą ich kurs. Nie musimy nic w tym kierunku robić, nie jesteśmy też w stanie tego procesu przyspieszyć czy zatrzymać. Tak naprawdę, jeśli celujemy w inwestycję na dłuższy termin, to kwestia PDA w ogóle nie musi nas interesować. Jeśli chcemy sprzedać akcje tuż po debiucie, musimy zastanowić się czy niższa cena PDA jest dla nas wystarczająco korzystna. Po drugiej stronie rynku zapewne znajdą się też chętni inwestorzy, którzy będą chcieli kupić od nas PDA z dyskontem, które później zamieniają się w zwykłe akcje.
Warto też mieć na uwadze, że wielu akcjonariuszy będzie czekać ze sprzedażą na moment zamiany PDA na akcje, dlatego też może wówczas dojść do nagłych i głębszych niż zazwyczaj spadków kursu.
Komentarze
Sortuj według: Najistotniejsze
Nie ma jeszcze komentarzy. Skomentuj jako pierwszy i rozpocznij dyskusję