Reklama
WIG79 997,20-0,25%
WIG202 350,87+0,00%
EUR / PLN4,32+0,00%
USD / PLN3,98+0,07%
CHF / PLN4,48-0,11%
GBP / PLN5,06-0,09%
EUR / USD1,09-0,06%
DAX17 932,68-0,02%
FT-SE7 722,60-0,06%
CAC 408 148,14-0,20%
DJI38 790,43+0,20%
S&P 5005 149,42+0,63%
ROPA BRENT86,81-0,12%
ROPA WTI82,64-0,21%
ZŁOTO2 155,43-0,28%
SREBRO24,96-0,28%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

7 demonów Twojego tradingu. Jak je pokonać?

Michał Sztabkowski | 13:00 24 marzec 2018

Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin

Tak jak pokazuje się to w Hollywoodzkich filmach, gdy demon przejmuje kontrolę nad ludzkim umysłem, to osoba ta jest przez niego “opętana”. Nie ma ona kontroli nad swoim umysłem lub swoimi działaniami, bo o wszystkim decyduje demon.

 

Jako trader, możesz czasami czuć się tak, jakbyś był opętany przez tradingowego “demona” i nie masz kontroli nad swoimi działaniami na rynku - tak jakby ktoś inny sprawował nad Tobą kontrolę. Otwierasz pozycje wiedząc o tym, że nie powinieneś, zamykasz pozycje, gdy wiesz, że nie powinieneś i ryzykujesz znacznie więcej, niż powinieneś. Czasami faktycznie może się wydawać, że nie masz kontroli nad własnymi zachowaniami na rynku. To prawie tak jakbyś był opętany! Czy to brzmi znajomo?

W dzisiejszej lekcji chcę omówić najgorsze tradingowe “demony”, które zaprzątają umysły traderów oraz dać Ci siłę do tego, aby rozprawić się z nimi raz na zawsze. Ta lekcja jest o tym, aby zamienić rzeczy negatywne w pozytywne. Pokażę Ci, jak zniszczyć negatywne schematy myślowe i nawyki, które powstrzymują Cię przed osiągnięciem sukcesu w tradingu - sukcesu, którego chcesz i na który zasługujesz.

Reklama

 

Demon pierwszy - wahanie się i wątpliwości.

Widzisz potencjał w setupie tradingowym - wygląda on perfekcyjnie. Jednak potem, zamiast ustawić parametry zlecenia i odejść od komputera do czasu następnej sesji, pozostając skupionym na wykresie dziennym, zaczynasz spoglądać na wykres H1 mówiąc do siebie “hmm, teraz wygląda to inaczej”. “Może nie powinienem był otwierać tej pozycji? Wykres H1 pokazuje trend spadkowy, pomimo wzrostowej tendencji na D1. Co powinienem zrobić?”. Zaczynają się wątpliwości.

Decydujesz, że nie otworzysz pozycji, po 2 godzinach męczenia się wyszukiwaniem w internecie informacji, które są zgodne z Twoimi argumentami mówiącymi dlaczego nie warto jej otwierać, pomimo tego, że setup pojawił się na wykresie dziennym i obiektywnie możesz stwierdzić, że jest on perfekcyjny. Jest to typowy przykład “demona wątpliwości”, który może wpłynąć na Twoje myśli i doprowadzić do podjęcia destruktywnych działań na rynku. Twój umysł jest potężnym narzędziem, które może Cię wykiwać, jeśli nie będziesz ostrożny. Można zbyt wiele myśleć, nadmiernie analizować i mieć obsesję na punkcie każdej małej rzeczy, która Ci się nie podoba, pomimo tego, że setup wygląda niemal perfekcyjnie.

To właśnie dlatego większość traderów przegrywa. Ludzie zbyt wiele myślą, brakuje im pewności siebie i ulegają wszystkim negatywnym głosom, które pojawiają się w ich umysłach, mówiąc im dlaczego dane zagranie może nie zadziałać.

 

Reklama

Zapamiętaj poniższe punkty o wątpliwościach w tradingu:

  • W internecie zawsze znajdziesz coś, co będzie zgodne z Twoimi założeniami lub uczuciami! Znajdowanie czegoś, co w setupie nie pasuje, a następnie rozmyślanie o tym przez wiele godzin nie ma żadnego sensu. Zawsze znajdziesz w internecie to, czego szukasz. Możesz znaleźć “dane”, które potwierdzają każdą Twoją konkluzję, ale nie oznacza to, że miałeś rację lub powinieneś poszukiwać tych informacji.
  • Pamiętaj, że jedyną rzeczą jaką powinniśmy robić jest identyfikowanie tego, co daje nam na rynku przewagę, a następnie otworzyć pozycję, gdy pojawi się okazja. Próby doszukiwania się “wad” danego setupu oznaczają całkowity brak zrozumienia losowego rozkładu wygranych i przegranych, występującego w każdej strategii handlowej. Pokazuje to, że próbujesz kontrolować rynek, a jest to niemożliwe. Twoim tradingowym celem jest nauczenie się strategii, następnie dojście w niej do mistrzostwa i dokładne realizowanie jej założeń. Nie ma tutaj miejsca na wątpliwości.

 

Demon drugi - arogancja / nadmierna pewność siebie

Pozwolenie na to, aby arogancja lub nadmierna pewność siebie opętała twój umysł jest czymś, co sprawi, że stracisz jakąkolwiek kontrolę i wyzerujesz konto w ekspresowym tempie. 

Zazwyczaj jest tak, że traderzy mają szczęście i wygrywają kilka zagrań pod rząd lub mają jedno bardzo zyskowne zagranie (przy którym zaryzykowali zbyt wiele), a następnie czują się tak, jakby wiedzieli o tradingu wszystko, albo weszli w posiadanie jakiegoś specjalnego daru, czy talentu do tradingu, którym zostali obdarowani przez “Bogów”. Jednakże, mylą się i to bardzo.

Opisane powyżej zjawisko było przedmiotem badań i dowiedziono, że większość traderów i inwestorów znacząco przecenia swoje własne możliwości względem przewidywania ruchów na rynku i uzyskanej stopy zwrotu. Charles Darwin powiedział kiedyś, że “ignorancja częściej wzbudza pewność siebie, niż wiedza”. Oznacza to, że bycie pewnym siebie jest najprawdopodobniej rezultatem bycia nieświadomym i ignorowania wszystkiego, o czym nie wiesz, a nie bycia wykształconym lub inteligentnym. Inteligentni i wykształceni traderzy są zazwyczaj bardzo świadomi ryzyka, które wiąże się z tradingiem, jak i tego, że ich umysły mogą zostać “opętane” przez tradingowe demony, takie jak arogancja lub nadmierna pewność siebie. Rzadko więc można znaleźć systematycznie zarabiającego tradera, który jest arogancki.

Reklama

Zgodnie z tym, o czym mówiłem w artykule pt. ”Jak nadmierna pewność siebie szkodzi inwestorom”, tylko odpowiednia edukacja może pomóc w wyeliminowaniu problemów związanych z niekompetencją i nadmierną pewnością siebie. Niestety, wygląda na to, że większość inwestorów wolałaby przejść przez życie pozostając w błogiej nieświadomości, zamiast poświęcić trochę czasu na naukę o psychologii inwestowania.

URL Artykułu

 

Nie pozwól arogancji lub nadmiernej pewności siebie na to, aby doprowadziły do wyzerowania Twojego konta. Zamiast tego naucz się jak odpowiednio handlować, pochłaniaj wiedzę tych, którzy już od dawna handlują i zarabiają na rynku, po nauce na licznych błędach.  Nie bądź ignorantem, który obnosi się ze swoimi pieniędzmi jak bogacz, a zaraz później wszystko traci. Zamiast tego zachowaj spokój i profesjonalizm, charakterystyczny dla kogoś, kto jest na niekończącej się nigdy misji stawania się najlepszym traderem, jakim może być i wie, że nie wie jeszcze wszystkiego.

 

Demon trzeci - strach

Reklama

Chcesz pożegnać się ze strachem, który towarzyszy otwieraniu pozycji? Jest jedna rzecz, która pomoże Ci całkowicie wyeliminować strach ze swojego tradingu.

Zanim powiem Ci co to jest, rozpatrzmy pewne typowe scenariusze tradingowe, w których traderzy czują się “opętani” przez demona strachu:

Często traderzy boją się otworzenia pozycji, bo obawiają się, że nie pozwoli ona na zysk lub obawiają się straty. Jednakże obydwie sytuacje wynikają z irracjonalnego myślenia i słabego zrozumienia tradingowej rzeczywistości. Obawa przed tym, że zagranie nie będzie wygrane jest czymś, czego nie będziesz już nigdy doświadczał, gdy zrozumiesz, że rozkład wygranych i przegranych zagrań jest losowy dla każdej strategii. Obawa przed stratami jest czymś, co nie powinno się pojawiać, jeśli tylko zarządzasz odpowiednio swoimi ryzykiem, a Twoje oczekiwania są zgodne z tym, co jest możliwe do osiągnięcia na rynku.

Najlepszym sposobem na wyeliminowanie strachu z tradingu jest zmniejszenie kwoty pieniędzy, którą ryzykujesz na każdym zagraniu do momentu, w którym strach Cię opuści. Ludzie zaczynają się bać tradingu po doświadczeniu kilku większych niż planowane strat, co sprawiło, że zobaczyli jak ich pieniądze znikają w ekspresowym tempie. Każdy trader, który nie umie odpowiednio zarządzać ryzykiem straci pieniądze i zazwyczaj stanie się to dość szybko. Mówiłem już o tym, że dobrym sposobem na oszacowanie tego, czy ryzykujesz odpowiednią kwotę pieniędzy na rynku jest przeprowadzenie testu snu. Jeśli zobaczysz, że nie możesz przestać myśleć o swoich pozycjach, to jest to znak, że ryzykujesz zbyt wiele. Zmniejszaj ryzykowane kwoty do momentu, w którym w ogóle nie jesteś skupiony na pieniądzach, a zaczynasz się skupiać na tradingu.

 

Demon czwarty - żal

Ten demon może spowodować w Twoim tradingu tak dużo chaosu, jak pozostałe.

Reklama

Jak często zdarzało Ci się czuć żal po nie otworzeniu jakiejś pozycji? Jak wiele razy żałowałeś zbyt wczesnego zamknięcia pozycji, bo zaraz po zamknięciu rynek poruszył się w pożądanym kierunku? Jest wiele sposobów, na które żal może wkraść się do Twojego umysłu. Jedno jednak jest pewne - musisz nauczyć się wyeliminować żal, tak aby zniwelować jego negatywny wpływ na Twój trading. Jeśli tego nie zrobisz, to szybko pożegnasz się ze swoimi pieniędzmi.

Aby pozbyć się żalu, musisz przestać wahać się przy perfekcyjnie dobrych setupach, które spełniają kryteria z Twojego trading planu, a żeby przestać się wahać musisz przestać się bać (widzisz jak wszystkie demony działają razem na Twoją niekorzyść?).

Wszystko zaczyna się od posiadania przemyślanego trading planu i realizowania go w zdyscyplinowany sposób. Jak tylko zaczniesz oddalać się od swojego planu, to zaczniesz znajdować się w sytuacjach, w których pojawia się żal. Nie otworzyłeś pozycji zgodnej z trading planem, bo się wahałeś i byłeś przestraszony? Będziesz tego żałować. Jeśli żałujesz, to zapewne poczujesz chęć wymierzenia zemsty na rynku, a to jest kolejny demon, o którym będziemy mówić.

Aby odnieść sukces w tradingu, musisz mieć “lód w swoich żyłach”, czyli być w stanie iść do przodu po właściwej ścieżce bez zważania na to, jak wyglądało Twoje poprzednie zagranie. Jeśli pozwolisz na to, aby poprzednie zagrania lub pomyłki na rynku wpływały na Twoje kolejne decyzje na rynku, to stajesz się traderem w pełni napędzanym emocjami, a tacy najszybciej wypadają z gry. Profesjonalni traderzy nie żałują swoich zachowań na rynku, bo wiedzą, że rynek nigdzie się nie wybiera, a każda pomyłka jest jedynie okazją do nauki - są w stanie jej uniknąć w przyszłości i w rezultacie stać się lepszymi traderami.

 

Demon piąty - zemsta

Tak jak wspomniałem powyżej - jeśli pozwolisz na to, aby pojawił się żal, to niedługo później pojawi się również chęć zemsty. Trading z poczuciem potrzeby wymierzenia “zemsty” jest bardzo niebezpieczny i prawdopodobnie jest to najszybszy sposób na wyzerowanie konta. 

Reklama

Tak jak wspomniałem zemsta może pojawić się po uczuciu żalu, albo po dużej stracie. W zasadzie, to złość i zemsta stanowią ten sam problem dla tradera. Możesz czuć się zły po przegapieniu dobrej okazji (bo zbyt dużo myślałeś i wahałeś się) lub po zbyt wczesnym wyjściu z pozycji i nie trzymaniu się swojej strategii wyjścia - jakakolwiek jest przyczyna złości, ostatecznie doprowadzi ona do zagrania wywołanego chęcią zemsty, a to jedno z najniebezpieczniejszych zagrań. 

Taka pozycja zazwyczaj otwierana jest w pośpiechu i ze zdecydowanie zbyt dużym ryzykiem. Zazwyczaj traderzy czują się tak, jakby chcieli “odzyskać” pieniądze, które właśnie stracili lub czują, że chcą zarobić pieniądze, ponieważ właśnie przegapili dobrą okazję. Zagrania tego typu prawie zawsze prowadzą do zbyt dużych strat, co prowadzi do żalu, a to wywołuje strach lub jeszcze silniejsze poczucie chęci wymierzenia zemsty. Jest to cykl, w którym jeden demon wywołuje drugiego, a proces ten powtarza się do momentu, w którym nie masz już żadnych pieniędzy.

Najlepszym sposobem na wyeliminowanie zemsty z tradingu jest wyeliminowanie uczuć, które ją wywołują. Nie łam więc zasad swojego trading planu, nie otwieraj głupich pozycji, których później żałujesz i nie ryzykuj zbyt wiele na pojedynczym zagraniu, bo prowadzi to do większych strat. Wszystkie rzeczy, które właśnie wymieniłem prowokują zagrania motywowane chęcią zemsty i stracisz przez nie pieniądze. Kiedyś musisz przerwać ten cykl. Więc zrób to tu i teraz.

 

Demon szósty - nadzieja lub chciwość

Może się wydawać dziwne to, że nadaję nadziei etykietę tradingowego “demona”, ale pozwól, że Ci to wyjaśnię… 

Jak wiele razy zdarzyło Ci się, że miałeś otwartą pozycję i zamiast zrealizować zysk w miejscu, w którym planowałeś to zrobić, przesuwać swój TP dalej, ponieważ masz nadzieję, że rynek będzie nadal podążał w danym kierunku i pozwoli Ci zarobić więcej (chciwość)?

Reklama

Jak widzisz, nadzieja i chciwość idą w parze na rynku. Traderzy stają się chciwi wtedy, gdy napełnia ich nadzieja. Mają oni nadzieję, że poprzez otwieranie większej ilości pozycji zarobią więcej pieniędzy, albo zaczynają mieć nadzieję, że zyskają bardzo dużo dzięki podwojeniu swojego ryzyka; są chciwi. 

Na Wall Street jest takie stare powiedzenie, które nadal jest bardzo prawdziwe: Byki zarabiają, niedźwiedzie zarabiają, a świnie idą do rzeźni. Oznacza to, że świnie są chciwe (dużo jedzą), a jeśli jesteś chciwy na rynku, to strata pieniędzy na rynku jest tylko kwestią czasu.

Gdy opęta Cię chciwość, to jesteś skazany na wyzerowanie konta. W tradingu nie należy skupiać się na zarabianiu dużej ilości pieniędzy, a na wygrywaniu i stawaniu się w tradingu tak dobrym, jak to tylko możliwe. Wtedy, efektem ubocznym będzie zarabianie dużych pieniędzy. Gdy ludzie stawiają pieniądze na pierwszym miejscu, to jest to oznaka chciwości i taka postawa prowadzi do strat. Aby wygrywać w tradingu musisz skupiać się na odpowiednich rzeczach, a to zazwyczaj oznacza, że będziesz zarabiał powoli - przynajmniej na początku. Jeśli jesteś więc chciwy i chcesz szybko zarobić, to nie będziesz wykonywał odpowiednich czynności w tradingu, które prowadzą do długotrwałego sukcesu.

 

Demon siódmy - ignorancja

Ostatnim tradingowym demonem, o którym będziemy mówić jest ignorancja. Oczywiście jest on łatwy do zdiagnozowania, bo jeśli jesteś ignorancki wobec swojego tradingu, to nie zarobisz zbyt wiele.

Jednak wydaje mi się, że wielu traderów nie zdaje sobie nawet sprawy ze swojej ignorancji w tradingu. Uczą się nie tego co trzeba, w tym np. systemów opartych na wskaźnikach lub mają obsesję na punkcie day tradingu - obydwie z tych rzeczy mogą negatywnie wpłynąć na Twoją karierę, bo możliwe jest, że będziesz uczył się przez wiele lat i nie będzie z tego żadnych rezultatów. Jest znacznie prostszy i bardziej inteligentny sposób na trading. 

Reklama

Świadomość tego, że nie jesteś w stanie kontrolować rynku, a możesz kontrolować tylko siebie jest pierwszym dużym krokiem w kierunku zmniejszenia stopnia swojej ignorancji. Gdy zaczniesz się skupiać na tym, aby kontrolować siebie, a nie rynek, to przestaną cię interesować rzeczy takie jak trading ze wskaźnikami lub daytrading, ponieważ ostatecznie tego typu strategie używane są przez traderów, którzy próbują nabrać więcej kontroli nad rynkiem, niezależnie od tego czy jest to możliwe (nie jest). Te rzeczy wywołują iluzję kontroli i sprawiają, że traderzy czują się, jakby posiadali większą kontrolę nad rynkiem. Patrzenie się na niskie interwały czasowe lub umieszczanie 5 wskaźników na swoich wykresach da Ci poczucie kontroli. Ale prawda jest taka, że jedynie komplikujesz nadmiernie analizę techniczną.

 

Konkluzja

Podsumowując dzisiejszą lekcję chcę wspomnieć, że sam doświadczyłem wszystkich z omawianych demonów na różnych etapach mojej tradingowej kariery i nauczyłem się jak sobie z nimi radzić. Dlatego chcę Ci pomóc zrobić to samo. Przeszedłem ścieżką, po której Ty obecnie idziesz i doświadczyłem złych nawyków i obsesyjnego zachowania, którego Ty możesz również doświadczać na rynku. Mam nadzieję, że ta, jak i wszystkie inne moje lekcje umieszczone na blogu pomogą Ci skierować się w odpowiednim kierunku i usprawnić nie tylko swój trading, ale i życie.

Nial Fuller: How to Exorcise Your Trading Demons

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Michał Sztabkowski

Michał Sztabkowski

Student Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Analityk techniczny i aktywny trader, wykorzystujący w handlu strefy popytu i podaży oraz metodologię Price Action. Interesuje się psychologią inwestowania.


Reklama

Czytaj dalej