Reklama
WIG79 997,20-0,25%
WIG202 350,87+0,00%
EUR / PLN4,32-0,01%
USD / PLN3,98+0,02%
CHF / PLN4,48-0,08%
GBP / PLN5,06-0,05%
EUR / USD1,09-0,03%
DAX17 932,68-0,02%
FT-SE7 722,60-0,06%
CAC 408 148,14-0,20%
DJI38 790,43+0,20%
S&P 5005 149,42+0,63%
ROPA BRENT86,70-0,24%
ROPA WTI82,57-0,29%
ZŁOTO2 158,93-0,12%
SREBRO25,08+0,20%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Juan chiński CNY -historia powstania

Janek Gajewski | 13:00 01 listopad 2018

Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin

Równocześnie ze wzrostem gospodarczego znaczenia Chin, zmienia się także pozycja tamtejszej waluty. Juan chiński nie jest już postrzegany jako egzotyczna jednostka monetarna ale systematycznie zwiększa swój udział w obrotach międzynarodowego rynku walutowego.

 

Symbole i oznaczenia Juana Chińskiego

Narodowa waluta Chińskiej Republiki Ludowej (Yuan Renminbi) jest powszechnie zapisywana z uwzględnieniem standardowego symbolu ISO 4217 CNY. Jest to skrót od angielskiego określenia „chinese yuan”.Na dalekowschodnich rynkach używany bywa również skrót CNH albo RMB.       W Państwie Środka nazwa „renminbi”dosłownie znacząca „waluta ludowa” pojawiła się, gdy komuniści na rok przed całkowitym przejęciem władzy w Chinach, poprzez oficjalną nazwę  postanowili podkreślić ludowy charakter nowej waluty. Nazwa „juan” posiada starszy rodowód.  Jest związana z pojawieniem się w cesarskich Chinach srebrnych monet z Zachodniej Europy. Europejskie monety dawane w zamian za jedwab i porcelanę, szybko zyskały miano „juanów” (w dosłownym tłumaczeniu „okrągłych”).Mianem „juana” określano też srebrną i okrągłą monetę w czasach dynastii Qing. W związku z tym uważa się, że chińska waluta powinna być nazywana „juanem” albo „juanem renminbi”. Używanie samego słowa „renminbi” jest mniej poprawne.

Chińska waluta często bywa oznaczana przy pomocy takiego samego symbolu jaki jest używany  dla jena japońskiego („¥”).Czasami jest to źródłem nieporozumień i dlatego w praktyce spotykany jest również symbol „CN¥”. Chińczycy posiadają własne  oznaczenia juana 圆 , 元, ale te symbole są trudne do używania w krajach wykorzystujących inny alfabet niż chiński.

 

 Podział yuana/CNY/  

Reklama

Chińczycy przyjęli najbardziej praktyczny, dziesiętny podział swoich pieniędzy. Jeden yuan / CNY/dzieli się na: 10 jiao (角) i 100 fenów (分).Nazwa „jiao” ma charakter oficjalny i jest rzadko używana przez mieszkańców Chin. Potocznie jedna dziesiąta część juana bywa określana mianem „mao”. Określenie to nie ma nic wspólnego z Mao Tse-tungiem (Mao Zedongiem).  Słowo „mao”w języku chińskim,oznacza „pióro” i podkreśla niewielką wagę jednego jiao. Juan / CNY/również posiada potoczną i często stosowaną nazwę „kuai” co oznacza „kawałek kruszcu”. Nazwa najmniejszej części  juana (fen) oznacza  „mały kawałek”.Ciekawostką jest fakt, że uczestnicy międzynarodowego rynku walutowego (FOREX-u) czasem nazywają juana „wujkiem Mao” (Uncle Mao). 

 

W chińskim obiegu występują monety 1, 2 i 5 fenów, 1 i 5 jiao oraz 1 juan. Na rewersie monety 1 jiao znajduje się orchidea, 5 jiao lotos a 1 juana chryzantema.

 

Banknoty chińskie

Wszystkie nominały, od najmniejszego 1 jiao do największego 100 juanów dostępne są w postaci banknotów. Banknoty to :1, 2 i 5 jiao oraz 1, 5, 10, 20, 50 i 100 juanów (1 i 5 jiao oraz 1 juan występują zarówno w formie monet jak i banknotów).Wódz chińskiej rewolucji Mao Zedong widnieje na każdym z nowych banknotów wprowadzanych od 1999 roku. Dla mieszkańców wielu innych krajów szokujący jest fakt, że osoba odpowiedzialna za śmierć co najmniej 30 milionów Chińczyków, została upamiętniona na banknotach.

Reklama


Po prawej stronie powyższa grafika przedstawia pięć banknotów z wizerunkiem Mao z serii emitowanej od 2005 r. Na awersie banknotów o nominałach 5, 10, 20, 50 i 100 juanów znajduje się Mao Zedong. Na rewersach odpowiednio:

 5 juanów- góra Tai w prowincji Shandong  

10 juanów- Trzy Przełomy Jangcy w Chinach Centralnych  

20 juanów- pejzaż rzeki Li  w okolicy Guilin

50 juanów- Pałac Potala w Lhasie

Reklama

100 juanów- Wielka  Hala Ludowa w Pekinie 

Po lewej stronie przedstawione są wciąż używane starsze banknoty z czwartej serii, na których sportretowano Chińczyków należących do różnych grup etnicznych. Mowa o następujących banknotach: 1 jiao, 5 jiao, 1 juan oraz 2 juany. Na awersie 1 i 5 jiao znajduje się emblemat Chińskiej Republiki Ludowej, a na rewersach twarze chińskich mniejszości – dwóch mężczyzn na  1 jiao i dwóch kobiet na 5 jiao.

 

 

 

Reklama

 

Historia Juana chińskiego

Chińska cywilizacja jest jedną z najstarszych na świecie toteż historia chińskiej waluty jest wyjątkowo długa i sięga trzech tysiącleci wstecz. Najstarsze odnalezione metalowe monety na terenie Chin (dokładnie w Anyang) zostały wytworzone przed 900 rokiem przed naszą erą. Brąz stanowił uniwersalną walutę podczas panowania dynastii Zhou. Na przestrzeni setek lat monety pozostawały brązowe zmieniając jedynie swój kształt. Po utworzeniu Imperium, Qin Shi Huang wprowadził jednolitą miedzianą, okrągłą monetę z wyciętym w środku kwadratem. Wszystkie pozostałe waluty zostały zniesione. Pierwsza waluta papierowa została wprowadzona za panowania dynastii Yuan (w latach 1271 – 1368).Nie miała ona pokrycia ani w złocie ani srebrze a wprowadzenie jej zakończyło się potężną inflacją. Podobna sytuacja miała miejsce w czasie panowania dynastii Ming kiedy papierowa waluta została samoczynnie zastąpiona zagranicznym srebrem, głównie z Ameryki Południowej. Dynastia mandżurska Qing pozwoliła na równoległy obieg srebra i monet miedzianych. W 1889 roku wprowadzono chińskiego juana o wartości równej meksykańskiemu paso. Juan dzielił się na 10 jiao, 100 fenów i 1000 wenów. Produkowane były zarówno monety jak i banknoty. W początkowym okresie, juany oraz ich podjednostki były emitowane przez prywatne banki. Cesarski rząd dopiero w 1903 r. zaczął emitować pierwsze monety w systemie juana. Pieniądze te zastąpiły wcześniejsze monety miedziane oraz srebrne sztabki (używane w formie pieniądza kruszcowego).

Reforma monetarna nie uratowała jednak cesarstwa.  W 1914 po obaleniu dynastii Qing i uformowaniu się Republiki Chińskiej w Chinach rozpoczął się okres republikański. Upłynął on pod znakiem: dyktatury Yuana Shikaia, rządów lokalnych watażków, rywalizacji pomiędzy Komunistyczną Partią Chin i chińskimi nacjonalistami z Kuomintangu oraz krwawych walk z japońskim okupantem (1937 r. – 1945 r.). Wtedy to wprowadzono srebrnego dolara. Kuomintang po przejęciu władzy w sporej części dzisiejszych Chin, próbował uporządkować wewnętrzną sytuację kraju i zreformować gospodarkę. Jednym z przejawów tej polityki była emisja juana przez bank centralny (Centralny Bank Republiki Chińskiej).Dużym problemem była obecność w obiegu monet i banknotów emitowanych przez lokalnych watażków. Niektóre regiony zachodnich Chin od 1915 r. znajdowały się pod kontrolą takich samozwańczych przywódców. Lata wojny Chińczyków z japońskim okupantem (1937 r. – 1945 r.) też upłynęły pod znakiem monetarnego chaosu i braku kontroli nad emisją pieniądza. Swoje monety oraz banknoty emitowali również Japończycy okupujący północną część Chin. Ostatecznie szala zwycięstwa przechyliła się na stronę Komunistycznej Partii Chin. Wzrost wartości srebra w latach 20 i 30 ubiegłego stulecia doprowadził do upadku srebrnego standardu. W 1936 roku nastąpiło odejście całkowite od srebra i rozpoczęto bicie waluty z miedzi i niklu, a od 1940 także z aluminium.  Od 1935 roku walutę mogły produkować cztery kontrolowane przez państwo banki: Bank of China, Bank of Communications, Central Bank of China oraz Farmers Bank of China.

Zostało zniesione prawo posiadania srebra, co doprowadziło do zniknięcia srebra z rynku, a nową walutą został yuan fabi. Centralny Bank Chin wyemitował także „Customs Gold Units”, którymi miały być regulowane płatności za towary importowane – yuan fabi był w tym czasie w stanie hiperinflacji. Później jednak waluta została dopuszczona do obiegu publicznego, a hiperinflacja została pogłębiona Partia komunistyczna ogłosiła utworzenie ludowego pieniądza (renminbi) jeszcze przed ostatecznym rozbiciem sił Kuomintangu. Po całkowitym przejęciu władzy w kraju, komuniści ustanowili tzw. pierwszego juana jako jedyną   walutę. Tylko przez pewien czas możliwe było wymienianie pieniędzy emitowanych przez republikański rząd na nowe banknoty. Mimo tego bardzo wysoka inflacja pozostawała poważnym problemem (podobnie jak w latach 1937 – 1948). Ze względu na silną dewaluację pierwszego juana i liczne fałszerstwa, już w 1955 r. wprowadzono kolejną reformę monetarną oraz wymianę banknotów. Tak zwany drugi juan podlegał wymianie po kursie stanowiącym równowartość 10000 komunistycznych juanów z pierwszej emisji.

.                                                                                                                                                                                

Reklama

      

         

Władze monetarne ChRL

1 grudnia 1948 roku w wyniku połączenia Huabei Bank, Beihai Bank i Xibei Peasant Bank został utworzony Ludowy Bank Chin (The People’s Bank of China) który sprawuje władzę monetarną w Chińskiej Republice Ludowej  Pierwsza siedziba banku znajdowała się w Shijiazhuang w prowincji Hebei. Rok później centrala została przeniesiona do Pekinu.Do roku 1979 Ludowy Bank Centralny był jedynym bankiem funkcjonującym na terenie Chińskiej Republiki Ludowej i spełniał on zadania zarówno banku centralnego jak i banku komercyjnego.

W efekcie reform gospodarczych przeprowadzonych w latach 80 zadania banku komercyjnego przeniesione zostały do czterech państwowych banków komercyjnych. Ludowy Bank Chin prowadzi politykę pieniężną Chińskiej Republiki Ludowej. Jest odpowiedzialny ze emisję juana oraz za zarządzanie rezerwami złota i rezerwami walutowymi. Prezes Chińskiego Banku Centralnego jest powoływany i odwoływany przez przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej. Kandydaci na stanowisko prezesa LBC nominowani są przez premiera, a zatwierdzani przez Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych.

 

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Janek Gajewski

Janek Gajewski

Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego Wydziału Ekonomii Finansów i Zarządzania. Aktywny inwestor obecny na rynku Forex od 9 lat. Inwestuje głównie na długoterminowych pozycjach i specjalizuje się w analizie technicznej. Pracował w bankowym dziale analiz na stanowisku anlityk finanoswy.


Tematy

Reklama

Czytaj dalej