Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,31-0,01%
USD / PLN3,99+0,00%
CHF / PLN4,43-0,01%
GBP / PLN5,04+0,00%
EUR / USD1,08+0,00%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,62+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 232,81+1,87%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

płynność

Zyski to nie wszystko. To, że spółka osiąga zysk, nie oznacza, że nie może ona upaść. Dlatego też, podczas analizowania sytuacji spółek giełdowych warto zwrócić uwagę na to, czy spółka posiada zdolność do terminowego regulowania swoich zobowiązań, w czym pomogą wskaźniki płynności.

 

Wskaźniki płynności

Do oceny zdolności danej jednostki do regulowania swoich zobowiązań służą m.in. wskaźniki płynności. Możemy wyróżnić wskaźniki płynności statycznej i wskaźniki płynności dynamicznej. W niniejszym artykule opiszemy pierwsze z nich.

Wskaźniki płynności statycznej badają, jak (w zależności od poszczególnych rodzajów aktywów) spółka lub inna jednostka poradzi sobie ze spłatą swoich krótkoterminowych zobowiązań. Wskaźniki te uzyskujemy poprzez podzielenie  konkretnego rodzaju aktywów przez zobowiązania krótkoterminowe, czyli wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia, na który sporządzono sprawozdanie finansowe. Zobowiązania krótkoterminowe znajdziemy po stronie pasywów bilansu.

Reklama

Wskaźniki te stanowią istotną część analizy fundamentalnej spółki. Jeżeli ich wartości nie zawierają się we wzorcowych przedziałach może oznaczać to problemy z zarządzaniem płynnością. Zbyt niska wartość może wskazywać na niedobór płynności, który może skończyć się problemami z regulowaniem zobowiązań jednostki. Zbyt wysoka wartość może natomiast oznaczać, że jednostka niepotrzebnie utrzymuje zbyt duży stan aktywów obrotowych, inwestycji krótkoterminowych, czy też środków pieniężnych, zamiast obracać nimi. Odchylenia od wskaźników, nawet znaczące, nie muszą jednak oznaczać złej sytuacji. Mogą być chwilowym odchyleniem, spowodowanym np. otrzymaniem kredytu lub też być częścią strategii zarządzania płynnością danej jednostki. W związku z tym nie należy odczytywać ich bez szerszego oglądu sytuacji, w oderwaniu od innych wskaźników i ogólnej oceny spółki, a także rynku na którym działa.

 

Wskaźnik płynności bieżącej

Podstawowym wskaźnikiem służącym do oceny zdolności spółki do regulowania swoich zobowiązań jest wskaźnik płynności bieżącej.

Wskaźnik ten otrzymujemy poprzez podzielenie wartości aktywów obrotowych (czyli aktywów, które jednostka zamierza wykorzystać w ciągu 12 miesięcy) przez zobowiązania krótkoterminowe. Wskaźnik ten informuje nas jaką część zobowiązań, które jednostka będzie musiała spłacić w ciągu roku stanowią aktywa obrotowe, czyli aktywa, które w tym samym okresie (w ciągu roku) będzie można upłynnić, np. poprzez sprzedać.

Informacja ta jest ważna dla inwestora, gdyż jeżeli aktywa obrotowe byłyby mniejsze niż zobowiązania krótkoterminowe, to przy założeniu, że w ciągu roku nie pojawią się nowe aktywa obrotowe, lub aktywa trwałe nie zostaną przeklasyfikowane do aktywów obrotowych, jednostka musiałaby sprzedać część swojego trwałego majątku po to, by finansować zobowiązania bieżące. Przyjmuje się, że optymalną wartością tego wskaźnika jest poziom 1,5-2,0. Można spotkać się także ze źródłami, które wskazują, że poziom tego wskaźnika powinien zawierać się w granicach 1,2-2,0. Optymalna wartość może być jednak zależna od wielu czynników, takich jak np. wielkość jednostki, faza jej rozwoju, a przede wszystkim branża, w której działa. W źródłach można również odnaleźć wskaźniki branżowe, które wskazują na optymalną wartość wskaźników analizy finansowej w zależności od branży.

Reklama

Wskaźnik płynności bieżącej można przedstawić jako:

Wskaźnik płynności bieżącej - wzór

Wskaźnik płynności bieżącej - wzór

Przykładowo, spółka Teliani Valley Polska S.A., notowana na NewConnect wykazywała na koniec 2015 r. 3 169 350,88 zł aktywów obrotowych oraz 1 402 294,25 zł zobowiązań krótkoterminowych:

Wskaźnik płynności bieżącej - praktyka

Wskaźnik płynności bieżącej - praktyka

Powyższa wartość wskaźnika oznacza, że aktywa obrotowe stanowią ok. 226% zobowiązań krótkoterminowych. Jest ona nieznacznie wyższa niż wartości wzorcowe, jednak trudno doszukiwać się tu jakiejś wyraźnej nadpłynności.

Reklama

 

Wskaźnik płynności szybkiej

Wskaźnik płynności bieżącej może jednak nie wystarczyć do prawidłowej oceny płynności jednostki. Mimo odpowiedniej wartości tego wskaźnika, może okazać się, że większość zobowiązań krótkoterminowych należy spłacić np. w ciągu trzech miesięcy, a większość aktywów obrotowych to zapasy, które mogą być sprzedane najwcześniej w ciągu 6 miesięcy.

Dlatego też, poza wskaźnikiem płynności bieżącej oblicza się również wskaźnik płynności szybkiej (przyspieszonej). We wskaźniku tym z aktywów obrotowych zostają wyłączone najmniej płynne rodzaje aktywów, tj. zapasy oraz rozliczenia międzyokresowe kosztów (RMK). Po takim wyłączeniu otrzymujemy wskaźnik płynności przyspieszonej:

Wskaźnik płynności szybkiej - wzór 1

Wskaźnik płynności szybkiej - wzór 1

Co można również zapisać jako:

Reklama

Wskaźnik płynności szybkiej - wzór 2

Wskaźnik płynności szybkiej - wzór 2

Wartość tego wskaźnika powinna być wyższa niż 1,0, z górną granicą wyznaczaną w literaturze zazwyczaj na poziomie 1,2.

Rozważając dalej sytuację Teliani Valley Polska, obliczmy ten wskaźnik na praktycznym przykładzie.

Wskaźnik płynności szybkiej - praktyka

Wskaźnik płynności szybkiej - praktyka

Ponownie mamy więc do czynienia z nieznacznym przekroczeniem wzorcowych wartości, jednak wydaje się, że nie jest ono znaczące. Aktywa obrotowe po wyłączeniu najmniej płynnych aktywów pokrywały 144% zobowiązań krótkoterminowych Spółki.

Reklama

 

Wskaźnik płynności natychmiastowej i gotówkowej

Warto jednak sprawdzać również jak jednostka poradzi sobie ze spłatą zobowiązań, gdyby przyszło jej spłacać je natychmiast. Do oceny płynności w tym ujęciu służy wskaźnik płynności natychmiastowej.

Oblicza się go, wyłączając ze wskaźnika płynności szybkiej należności. Wtedy w liczniku wskaźnika zostają jedynie najbardziej płynne aktywa, czyli inwestycje krótkoterminowe, do których zalicza się m.in. środki pieniężne i ich ekwiwalenty.

Wskaźnik ten ma różne wartości wzorcowe w zależności od źródeł. Często przyjmuje się, że powinien być co najmniej wyższy niż 0,1 lub wyższy niż 0,2. Wskaźnik płynności natychmiastowej można wyrazić wzorem:

Wskaźnik płynności natychmiastowej - wzór

Wskaźnik płynności natychmiastowej - wzór

Reklama

W przypadku Teliani Valley wartość tego wskaźnika na koniec 2015 r. wynosiła:

Wskaźnik płynności natychmiastowej - praktyka

Wskaźnik płynności natychmiastowej - praktyka

Stanowi to wystarczający poziom płynności, według wzorcowych wartości wskaźnik.

Inwestycje krótkoterminowe mogą być bardzo szybko upłynnione, jednak o zdolności do regulowania zobowiązań w danym momencie decydują środki pieniężne i ich ekwiwalenty, których wartość możemy odczytać zarówno z bilansu, jak i z rachunku przepływów pieniężnych. Jeżeli weźmiemy pod uwagę płynność w ujęciu pieniężnym otrzymamy następujący wskaźnik płynności gotówkowej (pieniężnej):

Wskaźnik płynności gotówkowej - wzór

Wskaźnik płynności gotówkowej - wzór

Reklama

Dla Teliani Valley Polska, na koniec 2015 r. wskaźnik ten wynosił:

Wskaźnik płynności gotówkowej - praktyka

Wskaźnik płynności gotówkowej - praktyka

 

Wskaźniki płynności - podsumowanie

Wskaźniki płynności są prostym, lecz niezwykle przydatnym narzędziem oceny sytuacji finansowej jednostki. Oczywiście nie wystarczą one do jednoznacznej oceny danej spółki, jednak mogą pomóc w wychwyceniu niepokojących sytuacji, takich jak możliwość popadnięcia w problemy płatnicze, lub ponoszenie nadmiernych kosztów utraconych możliwości poprzez, np. utrzymywanie zbyt wysokiego poziomu środków pieniężnych, prowadzącego do powstania nadpłynności. Nie można jednak posługiwać się tymi wskaźnikami w oderwaniu od szerszych danych o sytuacji danej jednostki. Konieczna jest w związku z tym dogłębniejsza analiza finansowa i sytuacyjna.

Pamiętaj, że podawane powyżej wartości wzorcowe, nie są uniwersalne. W zależności od spółki, ta sama wartość wskaźnika może mieć różną interpretacje. Również nazwy wyżej opisanych wskaźników, a także wzory na nie oraz sugerowane wartości wzorcowe mogą różnić się w literaturze od przedstawionych w tym artykule. W ekonomii i finansach nie ma zgody co do wielu kwestii, w związku z czym w zależności od źródła możesz spotkać różne wersje powyższych wskaźników.

Czytaj więcej