Sytuacja na rynku pracy w 4q21 systematycznie się poprawia. W listopadzie stopa bezrobocia po odsezonowaniu wyniosła 5,6% i była już tylko o 0,4pp wyższa niż przed pandemią (w najgorszym momencie reakcja stopy bezrobocia na pandemię wyniosła +1,1pp). Bezrobocie wg BAEL spadło w 3q21 do bliskiego rekordowi poziomu 3,0%, a współczynnik aktywności zawodowej wzrósł do rekordowych 58,2% - co umożliwia wzrost zatrudnienia, mimo niesprzyjającej demografii.
Tempo wzrostu płac w 3q21 zarówno w sektorze przedsiębiorstw, jak i w całej gospodarce narodowej, wyniosło 9% r/r. Dane z sektora przedsiębiorstw wskazują, że w 4q21 płace rosną w podobnym tempie, co sugeruje, że mimo znacznego wzrostu inflacji, na razie nie uruchomiła się spirala-cenowo płacowa.
Przewidujemy, że w 2022 nastąpi dalszy spadek bezrobocia. Nieodsezonowana stopa bezrobocia rejestrowanego już teraz jest niższa niż przed pandemią, a po wyeliminowaniu czynników sezonowych bezrobocie powróci do poziomu z początku 2020 już na przełomie 1q-2q22. W konsekwencji sytuacja na rynku pracy będzie coraz bardziej napięta, a pracodawcy będą coraz bardziej skłonni do zaspokajania żądań płacowych. Istotny wpływ na oczekiwane przez pracowników podwyżki wynagrodzeń ma najwyższa od 2 dekad inflacja.
Z badania CBOS wynika co prawda, że tylko ok. 18% ankietowanych pracowników wystąpiło w związku z wysoką inflacją o podwyżkę i ją dostało, ale zakładamy że w 2022 żądania płacowe będą narastać (przy dużym wzroście towarów i usług pierwszej potrzeby). W efekcie nominalne tempo wzrostu wynagrodzeń w gospodarce narodowej przynajmniej przejściowo przekroczy 10% r/r.
Sugeruje to m.in. najwyższy w historii (44%) odsetek firm prognozujących wzrost płac w nadchodzącym kwartale (wg szybkiego monitoringu NBP). Znakomite wyniki finansowe przedsiębiorstw sugerują, że wzrost płac nie pogarsza ich kondycji (udział wynagrodzeń w kosztach ogółem był po 3 kwartałach 2021 o 1,1pp niższy niż w analogicznym okresie 2020, podczas gdy koszty rosły wolniej niż przychody).
Zmiany podatkowe w ramach Polskiego Ładu w 2022 wesprą wzrost nominalnych wynagrodzeń netto słabiej zarabiających. Ich wprowadzenie może przejściowo podbić dynamikę wynagrodzeń pod koniec 2021, ze względu na przesuwanie wypłat osób lepiej zarabiających. W średnim terminie funkcjonowanie rynku pracy będzie coraz bardziej zależne od skali napływu zagranicznych pracowników i zmian aktywności zawodowej (tu znaczenie będą miały kolejne proponowane zmiany w emeryturach).
Główne źródła niepewności to: (1) sytuacja pandemiczna; (2) skala przepływów migracyjnych, (3) poziom inflacji i natężenie żądań płacowych.
***Materiał pochodzi z raportu PKO BP:Kwartalnik Ekonomiczny, Analizy Makroekonomiczne, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk: