Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,30-0,22%
USD / PLN3,98-0,34%
CHF / PLN4,41-0,28%
GBP / PLN5,03-0,24%
EUR / USD1,08+0,12%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,60+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 234,24+0,06%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

od kiedy zerowy vat na żywność

5% stawka VAT obejmuje około 80% koszyka inflacyjnego. Wejście w życie obniżki VAT zbijałoby, ceteris paribus, bezpośrednio inflację cen żywności o około 4pp. oraz całą inflację o około 1pp. Efekty pośrednie i wątpliwości odnośnie reakcji firm na nowe stawki sugerują jednak, że efekt będzie mniejszy. W każdym scenariuszu jednak inflacja w 2023 roku rysuje się raczej wyżej niż bez tej zmiany.

Zgodnie z medialnymi doniesieniami KE ma zgodzić się na propozycję polskiego rządu w sprawie obniżenia VAT na żywność. Jak przekazywał minister finansów obniżoną (zerową) stawką miałaby być objęta żywność, która obecnie obłożona jest 5% podatkiem VAT i zmiana ta mogłaby obowiązywać od lutego.

Przyjęliśmy tę wypowiedź jako założenie do policzenia wpływu zmiany VAT na inflację (zakładamy więc, że zmiana obejmie wszystkie produkty żywnościowe objęte stawką 5% i będzie dotyczyć wyłącznie produktów żywnościowych). Na podstawie załączników ustawy o VAT przypisaliśmy szczegółowym kategoriom koszyka inflacyjnego obecnie obowiązujące stawki i "obniżyliśmy" do zera te, w których wynosi ona 5%. Tu musimy nadmienić, że ze względu na rozbieżności klasyfikacyjne kategorii koszyka GUS i produktów wymienionych w ustawie o VAT (problematyczna jest np. klasyfikacja napojów), przypisanie jest niestety nieidealne i może być niedokładne. To jednak najlepsze, czym na ten moment można dysponować.

Bezpośrednie efekty arytmetyczne

Wg. naszych obliczeń, produkty żywnościowe, które miałyby zostać objęte obniżoną stawką, stanowią 82,1% koszyka "żywnościowego" GUS (i 22% całego koszyka inflacyjnego). Obniżka VAT skutkowałaby spadkiem inflacji cen żywności z 6,4% r/r do 2,2% r/r. Przekładając to na zmiany miesięczne: wszystko co wstawilibyśmy w lutym 2022 w ujęciu m/m musimy obniżyć o około 4pp. W przypadku całego wskaźnika CPI mowa tu o spadku z 7,8% r/r do 6,6% r/r. Obniżka VAT "zdjęłaby" więc z inflacji 1,1pp. Piszemy tu o zmianach statycznych, dotyczących jednego miesiąca (listopada). Faktyczne zmiany mogą się nieco różnić, ze względu na zakładaną ścieżkę cen żywności i jej kompozycję. Gdyby stawka VAT była obniżona na 11 miesięcy od lutego, inflacja w 2022 roku byłaby niższa (ceteris paribus) o 1pp. Celowalibyśmy więc nie w okolice 8%, lecz 7%. Dużo tu jednak szumu i obstawiamy, że ostateczny efekt byłby słabszy, zwłaszcza na wzrostowej trajektorii cen żywności.

Efekty pośrednie i wątpliwości

Reklama

Nie wiemy na jak długo stawka VAT byłaby obniżona. Wiemy natomiast, że firmy mogą być niechętne przełożeniu jej w całości na ceny konsumenta (asymetria). Wiem też, że jej wprowadzenie i ograniczenie ceny dobra pierwszej potrzeby niesie za sobą efekt dochodowy, którego nie potrafimy dokładnie oszacować, bo w dużej mierze zależy on od długości wprowadzenia zmiany stawki (oraz reakcji konsumenta i jego percepcji dochodu trwałego). Wiemy też, że w przypadku przejściowych zmian stawek VAT pojawiają się dodatkowe koszty dostosowania cen w całym łańcuchu wartości, które zmniejszają pozytywne efekty cenowe cięcia stawki. Jeśli zmiana stawki miałaby być przejściowa, to mamy wyraźny, proinflacyjny efekt na 2023 roku. Jeśli trwała, efekt będzie mniejszy (brak efektu "powrotu"), ale silniej wykrzywiony w kierunku efektu popytowego. Podsumowanie powyższych dywagacji znajduje się też w naszym porannym wątku na tt:

Twitter Post

Czytaj więcej

Artykuły związane z od kiedy zerowy vat na żywność