Reklama
WIG82 568,48+1,24%
WIG202 427,54+1,37%
EUR / PLN4,32+0,11%
USD / PLN4,01+0,44%
CHF / PLN4,42+0,33%
GBP / PLN5,05+0,24%
EUR / USD1,08-0,32%
DAX18 498,72+0,12%
FT-SE7 969,59+0,47%
CAC 408 244,41+0,48%
DJI39 760,08+1,22%
S&P 5005 248,49+0,86%
ROPA BRENT86,47+0,90%
ROPA WTI81,76+0,05%
ZŁOTO2 197,35+0,26%
SREBRO24,45-0,49%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

jak będzie wyglądało inwestowanie w przyszłości

4 listopada br. Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała informację dotyczącą możliwości wykorzystywania robotów w procesie świadczenia usług doradztwa inwestycyjnego, tzw. „robo-doradztwa” czy po angielsku robo-advisory. Usługi robo-doradztwa nie są wprawdzie usługami nowymi na rynku, także polskim, ale w ostatnim okresie zyskują na popularności.

Robo-doradztwo jest procesem, w którym przy doradzaniu klientom wykorzystuje się algorytmy lub różnego rodzaju systemy automatyczne. Zaangażowanie tych systemów ma miejsce zarówno w procesie wymaganej przepisami prawa oceny odpowiedniości instrumentów i usług do indywidualnej sytuacji klienta, jak i w samym procesie formułowania rekomendacji konkretnych transakcji.

Dobrą wiadomością jest to, że wytyczne KNF dają domom maklerskim w Polsce „zielone światło” do automatyzacji procesów związanych ze świadczeniem usług doradztwa inwestycyjnego, umożliwiając tym samym nawiązanie rywalizacji z zachodnimi konkurentami, którzy już oferują takie usługi polskim klientom. Jednocześnie KNF stawia przed rodzimymi maklerami szereg wymogów związanych z taką działalnością. I tu zaczynają się schody.

KNF wymaga, żeby już na etapie projektowania rozwiązania przez dom maklerski w pracach brały udział wszystkie zaangażowane działy firmy, a ocenie podlegały zarówno korzyści wynikające z nowego produktu, jak i zagrożenia i ryzyka z nim związane. Szczególne ryzyko związane jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem systemów IT, zwłaszcza wadliwym działaniem algorytmów. Nietrudno sobie wyobrazić sytuację, w której „robot” wymyka się spod kontroli i zaczyna podsuwać klientom złe decyzje inwestycyjne. Przyczyna takiego stanu rzeczy wynikać może zarówno z błędnego zaprojektowania systemu, późniejszego złego wdrożenia projektowanych rozwiązań, jak i nieprawidłowego działania samych urządzeń „hardware”. Dlatego KNF szczególny nacisk kładzie na odpowiednie testowanie i monitorowanie robotów na każdym etapie projektu.

Reklama

Prawidłowo działające algorytmy powinny dawać dostęp do wachlarza odpowiednich produktów i wspomagać decyzje inwestycyjne klienta, biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację finansową, jak i same cechy instrumentów. Robot taki powinien mieć więc odpowiedni dostęp oraz zbierać odpowiedniej jakości dane dotyczące rekomendowanych produktów, jak i sytuacji majątkowej, celów inwestycyjnych, awersji do ryzyka, wiedzy i doświadczenia klienta, a nawet jego wieku. Informacje te powinny być zestawiane przez algorytm, tak by rekomendować klientowi odpowiednie instrumenty finansowe, których charakterystyka, stopień ryzyka czy horyzont inwestycyjny służą realizacji celów klienta. Na przykład prawidłowo działający algorytm nie może doradzić osobie w bardzo podeszłym wieku inwestycji, której horyzont czasowy wyklucza realizację strategii za życia klienta, jednocześnie sprzecznej z jego celami inwestycyjnymi. Nie powinno być też tak, że spośród szerokiego katalogu dostępnych na rynku produktów robot preferuje produkty powiązanych z firmą inwestycyjną podmiotów, w ten sposób naruszając zasadę działania przez dom maklerski w najlepiej pojętym interesie klienta.

Kluczowe w tym procesie jest zachęcenie klienta, żeby w sposób rzetelny udzielił robotowi odpowiedzi na pytania dotyczące swojej indywidualnej sytuacji. Domy maklerskie powinny projektować strony internetowe w taki sposób, żeby zwracać uwagę klienta na doniosłość tego procesu. Z uwagi na fakt, że mechanizm jest w pełni zautomatyzowany, klienci mogą nie przywiązywać do niego odpowiedniej uwagi. Dlatego dobrze zaprojektowany algorytm powinien w pewnym sensie wykrywać takie sytuacje, np. poprzez zadawanie powiązanych ze sobą pytań, w których określona odpowiedź na jedno z pytań jednocześnie ogranicza katalog spójnych z nią odpowiedzi na inne pytania z uwagi na istniejącą między niektórymi odpowiedziami logiczną sprzeczność. Algorytm powinien być zaprojektowany tak, żeby wykrywać i sygnalizować sprzeczności, aby usługa była dopasowana do rzeczywistego profilu klienta.

Klient usługi robo-doradztwa powinien również wiedzieć, czy ma do czynienia z człowiekiem, czy z robotem oraz rozumieć charakterystykę usługi, w tym także wynikające z niej prawa i obowiązki. Maklerzy powinni więc na odpowiednio wczesnym etapie przekazywać dokładne i kompleksowe informacje na ten temat. W tym celu KNF rekomenduje wykorzystywanie funkcjonalności wspomagających wyświetlanie treści strony internetowej, w tym również przyciągających uwagę użytkownika stron oraz odpowiednie prezentowanie dokumentów, uwzględniając specyfikę robo-doradztwa. Ważne jest też to, aby na każdym etapie klient miał możliwość kontaktu z pracownikiem domu maklerskiego.

Raz wdrożony algorytm powinien być regularnie testowany i „kalibrowany” nie tylko pod kątem technologicznym, ale także efektywności w doradzaniu klientom odpowiednich dla nich decyzji czy strategii inwestycyjnych. W szczególności istotna jest następcza weryfikacja spójności rekomendowanych produktów i strategii z indywidualną sytuacją klienta.

Raz uruchomiony robot nie może też działać „samopas”. Na każdym etapie w cały merytoryczny proces robo-doradztwa powinni być zaangażowani pracownicy brokera, którzy mają odpowiednią wiedzę i doświadczenie, aby należycie ocenić poprawne działanie usługi. Nie muszą to być wyłącznie pracownicy IT.

Reklama

Z uwagi na fakt, że roboty z natury rzeczy mają dostęp oraz profilują klienta na podstawie ogromnej ilości danych, w tym również danych osobowych, istotnym elementem usługi jest to, aby jej działanie było zgodne z wymogami dotyczącymi przetwarzania danych osobowych i bezpieczeństwa informacji. W szczególności jest to istotne w sytuacji, gdy firma inwestycyjna korzysta z technologii podmiotów trzecich lub zewnętrznych centrów przetwarzania danych. Powinna wówczas zostać dokonana należyta ocena bezpieczeństwa takich rozwiązań w celu zapewnienia chociażby ciągłości działania usługi w przypadku awarii. Każda firma inwestycyjna powinna też przeanalizować możliwość i warunki outsourcowania określonych systemów i procesów związanych ze świadczonymi usługami maklerskimi.

Czytaj więcej

Artykuły związane z jak będzie wyglądało inwestowanie w przyszłości