Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,31-0,01%
USD / PLN3,99-0,02%
CHF / PLN4,43-0,05%
GBP / PLN5,04-0,01%
EUR / USD1,08+0,02%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,62+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 232,81+1,87%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Grabież OFE. Kto okradł nas z oszczędności?

Na dźwięk słowa „emerytura” niektórzy będą mieli przed oczami odpoczynek, bezpieczeństwo i spokojną sielankę. U innych budzi ono jednak negatywne skojarzenia i niepokój związany ze strachem, że państwo położy łapę na pieniądzach, które przez całe życie odkładaliśmy na jesień życia. Tym drugim ciężko się dziwić – jak bowiem możecie już za sprawą naszego emerytalnego cyklu kojarzyć, polski system emerytalny opierał się do tej pory na trzech filarach. Pierwszy to ZUS, drugi OFE, a trzeci produkty takie jak IKE, IKZE i tym podobne. Ten drugi jest jednak aktualnie burzony, a cały ciężar emerytalny spocznie na dwóch filarach.

Z artykułu dowiesz się:

  • Czym są Otwarte Fundusze Emerytalne?
  • Gdzie podziały się pieniędze zebrane w OFE?
  • Czy jest szansa na odzyskanie tych środków?

Czym są Otwarte Fundusze Emerytalne?

Zaglądając do encyklopedii dowiadujemy się, że otwarte fundusze emerytalne powstały w ramach reformy systemu emerytalnego w 1999 roku i miały pozwalać na gromadzenie środków pieniężnych na emeryturę we wspomnianym już II filarze. Podstawą prawną dla działalności otwartych funduszy emerytalnych w Polsce jest ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

W dużym skrócie system działał w taki sposób, że 7% twojego wynagrodzenia brutto było przekazywane na twoje konto OFE, zarządzane przez jedną z wybranych przez ciebie instytucji finansowych. Środki te miały być następnie reinwestowane, aby w przyszłości stanowiły dodatek do twojej emerytury. Przynależność do OFE była dla osób urodzonych po roku 1986 obowiązkowa aż do 2014 roku. Od 2014 do OFE przystąpić można było już tylko dobrowolnie.

OFE vs. PPK

Reklama

W ramach Otwartych Funduszy Emerytalnych oszczędzało prawie szesnaście milionów Polaków.

OFE miało sporo słabych stron

Po pierwsze dużą część kapitału zjadały prowizje i opłaty. Na przykład od każdej comiesięcznej wpłaty pobierano 3,5% w ramach prowizji. Po drugie nie brano pod uwagę wieku właściciela konta – nie ważne, że na emeryturę miałeś przejść za rok – fundusz twój kapitał mógł trzymać nie tylko w obligacjach, ale i akcjach. Dlaczego to ważne? Wyobraź sobie sytuację, że na pół roku przed twoim przejściem na emeryturę na rynku mamy bessę – wartość akcji spada – a więc tracisz sporą część kapitału.

W przypadku PPK, który często jest z OFE porównywany jest inaczej

Im bliżej jesteś emerytury, tym w bardziej bezpieczny sposób jest lokowany twój kapitał. W miejsce akcji pojawiają się obligacje. Jeśli z kolei do emerytury masz więcej czasu, to inwestycje są bardziej ryzykowne, bo jest szansa, że zarobisz więcej – a jeśli stracisz, to będzie czas na ów strat odrobienie. Jeśli chodzi zaś o opłaty, to w PPK za zarządzanie zapłacimy maksymalnie pół procenta, a premia za dobre wyniki nie wyniesie więcej niż jedna dziesiąta procenta. Stawki te są  ustawowo ograniczone.

Jak OFE zostały zlikwidowane?

Przyszedł taki moment, kiedy w budżecie zabrakło pieniędzy i stwierdzono, że dziurę w budżecie załata się właśnie środkami z OFE, które uznano za środki publiczne. Jak to wszystko wyglądało? W dużym skrócie swego rodzaju wygaszanie OFE zaczęło się już w 2011 roku. Wtedy właśnie rozdzielono pieniądze, które nasi pracodawcy wpłacali na OFE, czyli 7% wysokości naszej pensji. W praktyce jedynie nieco ponad 2% trafiało do OFE, a pozostała część wpływała na specjalne subkonto w ZUSie. Ówczesny rząd, kierowany przez Donalda Tuska tłumaczył, że dzięki temu uda się zmniejszyć deficyt sektora finansów publicznego.



Trzy lata później, w 2014 roku miejsce miało kolejne wydarzenie. Do ZUSu trafiło 51,5% zgromadzonych przez OFE środków, czyli 153 miliardy złotych. W tym samym roku uczestnicy OFE mieli trzy miesiące na zadeklarowanie, czy nadal chcą, aby równowartość niecałych 3% ich pensji dalej trafiała na Otwarty Fundusz Emerytalny. W przypadku braku deklaracji pieniądze te trafiały od razu do ZUSu.

W 2015 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pieniądze pochodzące ze składek ubezpieczeniowych, także te gromadzone w ramach OFE, są w sensie konstytucyjnym środkami publicznymi, a nie prywatnymi oszczędnościami ubezpieczonych.

Jednak najważniejsze co musimy teraz wiedzieć to to, że pieniądze zgromadzone w ramach OFE do nas wrócą. Nie jest to jednak prosty proces. OFE jak już wspomniałem inwestowało w akcje. Na GPW zainwestowano prawie 130 miliardów! Oznacza to, że nie da się tych akcji szybko i łatwo sprzedać bez ogromnego obniżania ich wartości. Rzecz musi zostać rozbita w czasie.

Reklama

Zobacz wideo na temat grabieży z OFE

Co oznacza to dla nas?

Pieniądze, które udało nam się zebrać w ramach OFE trafią na IKE, a dokładniej ujmując na jego odmianę. Jak pewnie wiesz, środki ze „zwykłego” IKE możesz wypłacić w dowolnym momencie – a jeśli mówimy o środkach z OFE, to wyjąć będziemy je mogli dopiero po osiągnięciu 60 roku życia w przypadku kobiet i 65 roku życia w przypadku mężczyzn.  Nie masz żadnej możliwości wypłacenia ich przed osiągnięciem tego wieku. Dlatego takie konto nazywa się potocznie IKE BIS. Smutna wiadomość jest taka, że rząd zabierze nam 15% podatku przy przekształceniu OFE w IKE BIS.

Możesz też złożyć dyspozycję na mocy której środki z OFE trafią na twoje konto w ZUSie. Wtedy nie zapłacisz 15% „opłaty przekształceniowej”. W tym jednak wypadku pieniądze trafią do wspólnej puli, z której będziesz otrzymywał comiesięczne świadczenie. Środki te nie będą też dziedziczne, więc moim zdaniem to słaba opcja.

Odpowiadając na tytułowe pytanie – podobno pieniądze z OFE są. Pomniejszone o 15% podatku, ale są. Dostaniesz je na specjalne konto, którego nie będziesz mógł ruszyć przed przejściem na emeryturę. Nie napawa to optymizmem i nie zachęca do korzystania ze wspomnianego PPK – ludzie bowiem boją się, że historia może się powtórzyć…

 O tym, dlaczego nie powinniśmy się bać Pracowniczych Planów Kapitałowych porozmawiamy już niebawem! Aby nie przegapić tego filmu koniecznie śledź nasz emerytalny cykl na YouTube!

Czytaj więcej

Artykuły związane z Grabież OFE. Kto okradł nas z oszczędności?