- Polska jest jednym z najbardziej prokapitalistycznych społeczeństw na świecie.
- Mężczyźni w Polsce wykazują znacznie silniejsze skłonności wolnorynkowe niż kobiety.
- Umiarkowani lewicowcy są bardziej prokapitalistyczni niż osoby z prawicy.
Polacy kochają kapitalizm
Rainer Zitelmann zeszlej jesieni opublikował wyniki badania dotyczącego postaw wobec kapitalizmu. Badania przeprowadzono od czerwca 2021 roku do grudnia 2022 roku, obejmując 34 550 respondentów. Każdemu z uczestników zadano 34 pytania dotyczące kapitalizmu, które zostały podzielone na trzy główne obszary tematyczne. W badaniu wzięły udział społeczeństwa z ponad 30 krajów. Były to między innymi: Wielka Brytania, USA, Wietnam, Hiszpania, Szwecja, czy... Polska.
Wyniki okazały się zdumiewające. Z badania zatytułowanego „Attitudes towards capitalism in 34 countries on five continents” wynika, że nigdzie indziej na świecie obraz gospodarki rynkowej i kapitalizmu nie jest tak pozytywny, jak w Polsce. Poniższy wykres przedstawia ogólny współczynnik postaw wobec kapitalizmu. Wartość 1.0 oznacza podejście neutralne. Wyższa wartość wskazuje na przewagę osób o nastawieniu prokapitalistycznym, natomiast niższy współczynnik oznacza silniejsze nastawienie antykapitalistyczne.
Źródło: Attitudes towards capitalism in 34 countries on five continents.
Ogólnie rzecz biorąc, jak pokazano na powyższym rysunku, postawy prokapitalistyczne przeważają w sześciu krajach: Polsce, Stanach Zjednoczonych, Korei Południowej, Japonii, Nigerii i Czechach. Osiem krajów o „neutralnym” podejściu to Argentyna, Szwecja, Mongolia, Rumunia, Brazylia, Nepal, Uganda i Wietnam. W większości badanych krajów (20) dominują postawy antykapitalistyczne, a na końcu listy znajdują się Czarnogóra, Rosja, Bośnia i Hercegowina oraz Turcja. Zaskakujące jest, że Szwajcaria również znajduje się w tej grupie, choć tylko nieznacznie.
Zobacz także: Rekordowe wpływy z dywidend. Zaskakujące założenie w budżecie państwa
Lewica w Polsce a kapitalizm
Jednym z najciekawszych wniosków jest to, że w większości badanych krajów, co nie jest zaskoczeniem, respondenci identyfikujący się jako osoby o lewicowych poglądach są najbardziej przeciwni kapitalizmowi lub najmniej prokapitalistyczni. Wyjątkiem jest Polska, gdzie umiarkowani lewicowcy mają jeszcze bardziej pozytywne nastawienie do kapitalizmu niż osoby z prawicowego spektrum politycznego.
Zobacz także: Wyższe podatki dla programistów zasypią “dziurę Domańskiego”? Burza w sieci
Płeć a kapitalizm
Badania wykazują, że w większości badanych krajów mężczyźni są bardziej pozytywnie nastawieni do kapitalizmu (lub mniej krytyczni) niż kobiety. Istnieją jednak wyjątki, takie jak Wietnam, gdzie kobiety są bardziej prokapitalistyczne niż mężczyźni. W niektórych krajach płeć ma wyraźny wpływ na postawy wobec kapitalizmu. Na przykład w Polsce, Czechach, Szwecji, Brazylii, Argentynie, Chile, Portugalii i Hiszpanii mężczyźni mają znacznie bardziej pozytywne opinie na temat kapitalizmu niż kobiety. W innych krajach różnice między płciami są z kolei niewielkie. Interesujące jest, że te różnice, choć często niewielkie, niemal zawsze wskazują na to, że kobiety są mniej pozytywnie nastawione do kapitalizmu niż mężczyźni.
Zobacz także: Kryzys migracyjny pozbawił amerykańskich podatników 150 miliardów dolarów