Reklama
WIG82 656,96+1,34%
WIG202 430,05+1,47%
EUR / PLN4,31-0,13%
USD / PLN3,99-0,14%
CHF / PLN4,42+0,22%
GBP / PLN5,04+0,11%
EUR / USD1,08-0,01%
DAX18 500,89+0,13%
FT-SE7 962,75+0,39%
CAC 408 220,98+0,20%
DJI39 786,13+0,07%
S&P 5005 253,19+0,09%
ROPA BRENT86,33+0,74%
ROPA WTI81,76+0,05%
ZŁOTO2 205,94+0,65%
SREBRO24,57+0,00%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

6-miesięczny WIBOR

Często spotykamy się z pojęciem WIBOR-u. Jest ono istotne dla kredytobiorców, gdyż wpływa na wysokość spłacanych przez nich rat. Ma też znaczenie dla oszczędzających, którzy lokują swe środki w obligacje. W ofertach banków znajdziemy konta oszczędnościowe i lokaty, których wysokość oprocentowania również jest oparta na WIBORZE. Czym on jest? Co wpływa na jego wysokość? Dlaczego jest dla nas ważny?

 

Czym jest WIBOR?

Banki udzielają kredytów nie tylko klientom. Pożyczają też pieniądze między sobą, na rynku międzybankowym, gdzie pełnią rolę zarówno kredytobiorcy, jak i kredytodawcy.

WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate) to wysokość oprocentowania na polskim rynku międzybankowym. Inaczej mówiąc, jest to stopa procentowa, po której banki udzielają pożyczek między sobą. WIBOR stanowi średnią arytmetyczną wartości stawek oprocentowania podanych przez banki, po odrzuceniu wielkości skrajnych. Stawka oprocentowania jest podawana w ujęciu rocznym. WIBOR ulega zmianom każdego dnia.

Reklama

Stawka WIBOR jest ustalana dla następujących terminów:

  • ON (ang. overnight) – depozyt na jeden dzień, począwszy od dnia zawarcia transakcji (tzn. od dzisiaj na jeden dzień),
  • TN (ang. tomorrow/next) – depozyt na jeden dzień, począwszy od następnego dnia roboczego po zawarciu transakcji (tzn. od jutra na jeden dzień),
  • SW (ang. spot week) – depozyt na tydzień, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 2W – depozyt na 2 tygodnie, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 1M – depozyt na 1 miesiąc, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 3M – depozyt na 3 miesiące, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 6M – depozyt na 6 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 9M – depozyt na 9 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji. Publikacja danych dla okresu 9M została zakończona w dniu 3 lutego 2020 r.
  • 1Y – depozyt na 1 rok, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji.

 

Proces wyznaczania wartości WIBOR jest zwany fixingiem WIBOR. Odbywa się on każdego dnia roboczego o godzinie 11, z wyjątkiem okresów ON i TN, dla których stawki są ustalane o godzinie 17.

 

Kto odpowiada za WIBOR?

Uczestnikami panelu WIBOR są największe polskie banki. Obecnie do uczestników fixingu należą: BGK, BNP Paribas, Citi Handlowy, Millennium Bank, Bank Pekao, Santander, Deutsche Bank, ING, mBank i PKO BP.

Reklama

Przez niemal 25 lat administracją stawkami WIBOR i WIBID zajmowało się ACI Polska Stowarzyszenie Rynków Finansowych. Okres ten był jednocześnie historią rozwoju polskiego rynku finansowego i gospodarki. Ze względu na zmiany regulacyjne na poziomie unijnym, od 2017 r. administratorem stawek WIBID i WIBOR jest GPW Benchmark S.A. Szczegółowe regulacje procesu wyznaczania WIBOR są ujęte w Regulaminie Fixingu stawek referencyjnych WIBID i WIBOR.  

Odpowiedniki WIBOR-u

WIBOR ma swe odpowiedniki na rynkach międzybankowych w innych krajach. Przykładem jest EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate) – referencyjna wysokość oprocentowania depozytów i kredytów na rynku międzybankowym strefy euro. Państwa należące do Strefy Euro nie ustalają własnych stawek, opierają się na EURIBORZE. Jest on wyznaczany przez Europejską Federację Bankową z siedzibą w Brukseli, której członkami są stowarzyszenia bankowe z krajów członkowskich Strefy Euro. EURIBOR jest wskaźnikiem międzynarodowym. W oparciu o EURIBOR ustalane jest oprocentowanie wielu kredytów i depozytów w euro. Stanowi on także wartość referencyjną dla wielu transakcji pochodnych. Stawki EURIBOR są ustalane dla pożyczek na następujące okresy: 1 i 2 tygodni, 1, 2, 3, 6, 9 i 12 miesięcy.

Innym odpowiednikiem WIBOR-u jest LIBOR (London Interbank Offered Rate) – referencyjna wysokość oprocentowania depozytów i kredytów na rynku międzybankowym w Londynie. Za wyznaczanie wartości LIBOR odpowiada ICE Benchmark Administration (IBA), która jest częścią Intercontinental Exchange z siedzibą w Nowym Jorku. LIBOR odgrywa istotną rolę w transakcjach finansowych na całym świecie. W wielu krajach oprocentowanie kredytów i depozytów jest oparte na wartości LIBOR, jak również wiele transakcji instrumentami pochodnymi na rynkach finansowych na całym świecie. Stawki LIBOR obejmują następujące waluty: USD, EUR, CHF, GBP i JPY dla pożyczek na 1 dzień, 1 tydzień, 1 miesiąc, 2 miesiące, 3 miesiące, 6 miesięcy i 1 rok. Obecnie LIBOR jest w trakcie likwidacji.

Kolejnym odpowiednikiem jest SARON (Swiss Average Rate Overnight), publikowany przez szwajcarski SIX Swiss Exchange Financial Information AG. Zgodnie z unijnymi wytycznymi ustalono, że SARON zastąpi wskaźniki LIBOR dla franka szwajcarskiego. W odróżnieniu od LIBOR-u, który jest wskaźnikiem dotyczącym deklarowanych transakcji, SARON dotyczy transakcji, które się rzeczywiście odbyły.

 

Czym jest WIBID?

Reklama

Oprócz pojęcia WIBOR-u, na rynkach finansowych spotykamy się też z pojęciem WIBID-u. WIBID (Warsaw Interbank Offer Bid Rate) jest odpowiednikiem WIBOR-u dla depozytów. Jest to roczna stopa procentowa, którą banki są skłonne zapłacić za środki przyjęte w depozyt od innych banków. WIBID jest ustalany dla analogicznych okresów, jak WIBOR. Podobnie jak w przypadku WIBOR, stawka ta jest ustalana każdego dnia roboczego o godzinie 11, z wyjątkiem okresów ON i TN, dla których stawki ustalane są o godzinie 17.

 

Co wpływa na WIBOR?

Jeśli banki potrzebują gotówki, są skłonne zapłacić wyższą stawkę WIBOR. Jeśli natomiast zapotrzebowanie banków na pieniądze spada, obniżeniu ulega również stawka WIBOR. Wartość stawki WIBOR zależy jednak nie tylko od banków, ale też od różnych czynników makroekonomicznych. Są to przede wszystkim:

  • inflacja,
  • podaż pieniądza,
  • wartość PKB,
  • cykl koniunkturalny.

Wszystkie te czynniki wpływają na politykę banku centralnego, która decyduje o stopach procentowych. Stopy procentowe NBP, ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP) mają największy wpływ na wysokość stawki WIBOR, wyznaczając zakres jej wahań. 

Dlaczego WIBOR jest dla nas ważny?

WIBOR ma istotne znaczenie dla kredytobiorców. Stawka oprocentowania na rynku międzybankowym stanowi również podstawę oprocentowania dla znacznej części kredytów udzielanych przez banki komercyjne swym klientom. Dotyczy to kredytów o zmiennym oprocentowaniu. W przypadku takich kredytów na oprocentowanie składa się WIBOR i marża banku. Jeśli stawka WIBOR rośnie, można oczekiwać także zwiększenia rat kredytów. Oprocentowanie zmienne zwykle dotyczy kredytów na dłuższy okres czasu, jak kredyty hipoteczne. Najczęściej przy takich kredytach stosowany jest WIBOR 3M lub 6M. W zależności od wybranego okresu, zmiana oprocentowania kredytu może następować co 3 lub 6 miesięcy. Zawierając umowę kredytu, mamy gwarancję, że przynajmniej przez ten okres będziemy płacić raty w ustalonej wysokości.

Reklama

Jeśli spodziewamy się w przyszłości wzrostu stóp procentowych, a tym samym WIBOR-u, korzystniejsze będą kredyty oparte na WIBORZE 6M niż 3M, co zapewnia większą stabilność. W sytuacji spadających stóp procentowych korzystniejszy będzie WIBOR 3M, gdyż szybciej możemy doczekać się upragnionej obniżki raty kredytu. Chociaż WIBOR jest jednakowy dla wszystkich banków, różnią się one nieco między sobą w zakresie terminów wprowadzania zmian oprocentowania.

WIBOR jest też wykorzystywany przez Skarb Państwa i duże przedsiębiorstwa do ustalania oprocentowania obligacji. Dotyczy to obligacji skarbowych i korporacyjnych o zmiennym oprocentowaniu. Jeśli WIBOR rośnie, wzrasta również oprocentowanie obligacji. Przykładem mogą być 3-letnie obligacje Skarbu Państwa, które dają 1,60 % w pierwszym sześciomiesięcznym okresie odsetkowym, a w kolejnych sześciomiesięcznych okresach odsetkowych: mnożnik 1,00 x WIBOR 6M, z wypłatą odsetek co pół roku. Nie wszystkie obligacje emitowane przez Skarb Państwa opierają się na stawce WIBOR. Są też obligacje skarbowe indeksowane inflacją.

Od stawek WIBID i WIBOR zależy też oprocentowanie niektórych lokat i kont oszczędnościowych. Korzystniejsze oprocentowanie zapewniają produkty oszczędnościowe oparte na stawce WIBOR. Wzrost stawki WIBOR zwiększa również oprocentowanie takich kont oszczędnościowych i depozytów. Warto mieć na uwadze, że zmiany oprocentowania tych produktów zmieniają się podobnie jak zmiany oprocentowania kredytów opartych na stawce WIBOR, więc na zmianę oprocentowania trzeba poczekać do rozpoczęcia nowego okresu WIBOR-u.

Warto wspomnieć, że dostępne są też instrumenty pochodne na WIBOR. GPW umożliwia handel kontaktami terminowymi (futures) na WIBOR dla terminów 1M, 3M i 6M.

 

Jak się kształtował WIBOR w ostatnich latach?

Reklama

W 2008 r. stawka WIBOR przekraczała poziom 6%. W kolejnych latach następował stopniowy spadek. Od 2015 r. WIBOR kształtował się na poziomie 1,7% - 1,81%. W tamtym czasie stopa referencyjna NBP wynosiła niezmiennie 1,5%. W 2020 r. nastąpił cykl obniżek stóp procentowych do niemal zerowych poziomów w związku z sytuacją pandemii koronawirusa. Przełożyło się to na wyraźny spadek stawki WIBOR, która w tamtym czasie zaczęła kształtować się na poziomie 0,5-0,6%. Stawki WIBOR w latach 2006-2021 przedstawia poniższy wykres:

WIBOR w latach 2006-2021

WIBOR w latach 2006-2021

Źródło danych: GPW Benchmark

 

Zwróćmy uwagę na kształtowanie się stawki WIBOR w poszczególnych miesiącach 2021 r. Sięgnęła ona rekordowo niskich poziomów. Od stycznia do sierpnia WIBOR 3M wynosił 0,21%, a WIBOR 6M 0,25%. Nieznaczna podwyżka stawki WIBOR nastąpiła dopiero we wrześniu. Wówczas WIBOR 3M wyniósł 0,24%, a WIBOR 6M 0,29%. W październiku nastąpiła pierwsza podwyżka stóp procentowych NBP. Stopa referencyjna została podniesiona do 0,50%. Przełożyło się to na podwyżkę stawki WIBOR, która zaczęła być bardziej odczuwalna. WIBOR 3 M wzrósł do 0,61%, a WIBOR 6M do 0,76%. W kolejnych miesiącach miał miejsce cykl podwyżek stóp procentowych,  co przekładało się również na wzrost stawki WIBOR.  W listopadzie WIBOR 3M wyniósł 1,59%, a WIBOR 6M 1,92%. W grudniu stawka WIBOR 3M wzrosła do 2,35%, a WIBOR 6M do 2,64%. Poniższy wykres ukazuje, jak zmieniała się stawka WIBOR przez kolejne miesiące w 2021 r.

Reklama

WIBOR styczeń-grudzień 2021

WIBOR styczeń-grudzień 2021

Źródło danych: GPW Benchmark 

 

Przez pierwsze miesiące 2022 r. stawka WIBOR już tylko wzrasta. Jak wspomnieliśmy, stawki WIBOR zmieniają się każdego dnia, jednak warto rzucić okiem na ostatnie, ustalone na dzień 18 marca 2022 r.

  • WIBOR ON – 3,44%
  • WIBOR TN - 3,5%
  • WIBOR 1W – 3,55%
  • WIBOR 2W – 3,57%
  • WIBOR 1M – 3,78%
  • WIBOR 3M – 4,4%
  • WIBOR 6M – 4,77%
  • WIBOR 1Y – 4,87%

 

Reklama

Przykładowo, jeśli WIBOR 6M wynosi 4,77%, oznacza to, że jeden bank jest skłonny pożyczyć pieniądze od innego banku z takim właśnie oprocentowaniem w skali roku przy okresie kredytowania 6 miesięcy.

Aktualne stawki WIBOR można sprawdzić na stronie internetowej GPW Benchmark, na której są codziennie aktualizowane.

 

Źródła:

Materiały informacyjne GPW Benchmark

Reklama

Materiały informacyjne NBP

Materiały informacyjne ACI Polska

www.wibor.pl

Czytaj więcej

Artykuły związane z 6-miesięczny WIBOR