Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,30-0,20%
USD / PLN3,98-0,29%
CHF / PLN4,42-0,27%
GBP / PLN5,03-0,17%
EUR / USD1,08+0,08%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,60+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 234,24+0,06%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

TYLKO NA FXMAG! Cena tego metalu ruszy na historyczne maksima, to tylko kwestia czasu!

Bogusz Kasowski | 09:57 05 maj 2023
TYLKO NA FXMAG! Cena tego metalu ruszy na historyczne maksima, to tylko kwestia czasu! | FXMAG INWESTOR
freepik.com
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin
wykop

W tym roku powinien się pojawić deficyt platyny na poziomie blisko 600 tys. uncji. Przemysł zgłasza coraz większe zapotrzebowanie na ten metal, głównie z uwagi na zieloną rewolucję. Wiele wskazuje na to, że to kwestia czasu, jak ceny platyny ruszą w stronę poziomów znanych z 2008 roku, czyli okolice 2 000 USD/oz.

 

  • Platyna skorzysta na transformacji energetycznej.
  • Przemysł samochodowy zgłasza 42% globalnego zapotrzebowania na platynę.
  • W tym roku powinien się pojawić deficyt platyny.
  • Technicznie kurs platyny jest w ciekawym miejscu.
  • Platyna zaskakuje, jeśli chodzi o korelacje z niektórymi surowcami.

 

Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo

Reklama

 

Rynek platyny jest jednym z mniej oczywistych rynków, na który patrzymy mówiąc o zielonej rewolucji czy transformacji energetycznej na świecie. Cele klimatyczne, jakie do osiągnięcia stawiają sobie Stany Zjednoczone, Unia Europejska czy Chiny, mogą już pod koniec tej dekady pozwolić platynie zabłysnąć na rynkach.

Czy już teraz widzimy początek tego wzrostu zainteresowania, a ceny poniżej 1 000 USD za uncję pozostaną wspomnieniem z cyklu „tanio to już było?

 

Nadchodzi deficyt platyny

Reklama

Zacznijmy ab ovo, czyli od początku. Zerknijmy na najważniejsze dane o rynku platyny.

Platyna jest znana głównie jako element katalizatorów samochodowych – przemysł samochodowy odpowiada obecnie za około 42% globalnego zapotrzebowania na platynę. Ten udział pozostaje stabilny, pomimo planów zaprzestania sprzedaży aut spalinowych w USA, Chinach i UE po 2035 roku. W 2022 roku te trzy kraje zarejestrowały sprzedaż około 48 milionów nowych samochodów, podczas gdy na całym świecie odnotowano sprzedaż około 71,2 mln nowych aut osobowych. W 2023 roku globalny popyt na samochody jest szacowany na 74 mln aut (+4% r/r).

World Platinum Investment Council (WPIC) w swoim biuletynie z marca podaje, że rynek platyny w 2022 roku odnotował nadwyżkę 776 tys. uncji przy produkcji (wraz z recyklingiem) na poziomie 7,27 mln uncji. W 2023 roku prognozowany jest wzrost podaży surowca o zaledwie 201 tys. uncji (+3% r/r), z czego większość wzrostu (173 tys. uncji) ma pochodzić z recyklingu, podczas gdy globalne zapotrzebowanie ma wzrosnąć o ponad 1,5 mln uncji (+24% r/r), co przełoży się na globalny deficyt na poziomie 556 tys. uncji.

Prognozy wzrostu podaży uwzględniają nawarstwiające się problemy z dostawami energii elektrycznej w Republice Południowej Afryki (RPA), która jest największym producentem platyny na świecie – odpowiada za ponad 70% podaży rafinowanego surowca. Jednak prognozy nie obejmują znaczącego pogorszenia się sytuacji. Państwowy Eskom jest obecnie zadłużony na około 28 mld USD ze względu na bardzo wysoki koszt serwisowania starzejącej się infrastruktury oraz wszechobecną korupcję. Władze RPA planują w tym roku przejąć około 14 mld USD długu spółki. Dodawane w ostatnich latach nowe moce produkcyjne są niewystarczające.

Od prawie roku w RPA regularnie wprowadza się „6 stopień zasilania” (z 8-stopniowego planu), który zezwala na usunięcie z sieci energetycznej do 6 000 megawatów (MW) do 4 godzin jednorazowo. RPA w 2022 roku produkowała 54 669 MW. Jednocześnie nie ma gwarancji, że w najbliższych miesiącach Eskom nie wprowadzi wyższych „stopni zasilania”. Skutkiem tego aktualne prognozy mówią o produkcji rafinowanej w RPA na poziomie 3,92 mln uncji platyny (-1,38% r/r).

Reklama

Druga na liście Rosja (z ~10% udziałem w globalnej podaży) także pozostaje rynkową niewiadomą. Firmy związane z rynkiem platyny, takie jak Norilsk Nickel, Rostec czy Polymetal, nie są objęte bezpośrednimi sankcjami po inwazji Rosji na Ukrainę. Mimo to dotykają ich problemy związane z serwisem maszyn, ubezpieczeniem czy eksportem surowców. Metale szlachetne eksportuje się drogą lotniczą, a samoloty z Rosji mają zakaz korzystania z unijnej przestrzeni powietrznej. Unia Europejska i Stany Zjednoczone obecnie rozważają kolejne, ostrzejsze sankcje przeciwko Rosji – co może jeszcze bardziej dotknąć podaż platyny z tego kraju, zarówno pośrednio jak i bezpośrednio. Prognozy produkcji rafinowanej platyny w Rosji mówią o 644 tys. uncji (-2,87% r/r).

Podaż z pozostałych trzech krajów producenckich - Zimbabwe, Kanady i USA - powinna pozostać stabilna, ale stanowi w sumie mniej niż 5% globalnej podaży. Prognoza mówi o rafinacji 804 tys. uncji w 2023 roku (+8,65% r/r). 

Zobacz również: Cena złota w drodze na historyczne rekordy? Czy królewski kruszec dalej będzie „bezpieczną przystanią”?

 

Przemysł zgłasza coraz większy popyt

Zgodnie z danymi WPIC rosnąć będzie zapotrzebowanie na katalizatory wyposażone w platynę. Wynika to zarówno z wciąż dużej różnicy pomiędzy ceną platyny i palladu (na niekorzyść tego drugiego, mimo 40% spadku cen palladu w ostatnim roku), jak i z rosnącej liczby produkowanych aut w technologii hybrydowej. W ten sposób platyna ma zyskać nawet 20% wzrost zapotrzebowania z sektora motoryzacyjnego w perspektywie najbliższych 30 miesięcy (rys. 1, 2).

 

Popyt na platynę ze strony sektora motoryzacyjnego (mln uncji)

Reklama

 

Źródło: Macquarie / Reuters Eikon

 

Notowania ceny platyny i palladu (USD) 

 Źródło: Reuters Eikon

 

Reklama

WPIC prognozuje także spory, bo 55% r/r wzrost zapotrzebowania na platynę w przemyśle szklarskim. W 2023 roku ten sektor ma wchłonąć 737 tys. uncji platyny – co przekłada się na prawie 10% udział w całkowitym popycie.

Całkowitą odmianą ma być także popyt inwestycyjny: ujemny w 2022 roku (-643 tysiące uncji) z wzrostem do +298 tys. uncji w 2023 roku. Poniższy wykres (rys. 3) pokazuje szacowaną zmianę względem zmiany w 2022 roku.

 

Popyt na platynę z poszczególnych branż i zmiana 

Źródło: Metals Focus / WPIC

 

Reklama

Szacunki dotyczące wzrostu podaży platyny z recyklingu opierają się na liczbie pojazdów z katalizatorami z platyną oddawanymi na złom. Jednak należy pamiętać, że świat nadal zmaga się z podwyższoną inflacją oraz spadkiem wydatków konsumenckich, co może przełożyć się na mniejszą ilość oddawanych do recyklingu starszych pojazdów. Biorąc pod uwagę także wielomiesięczny proces produkcji nowych pojazdów, to najprawdopodobniej spadek produkcji (nie sprzedaży!) nowych aut pojawi się dopiero na przełomie 2023 i 2024 roku. Tym samym na okres paru miesięcy w drugiej połowie tego roku może spaść podaż z recyklingu przy jednocześnie utrzymanym zapotrzebowaniu z sektora motoryzacyjnego.

Zobacz również: Ceny diamentów - pękła bańka, to wydarzenie ma drugie dno związane z Rosją – wyjaśnia znany naukowiec

 

Spółki pozyskujące platynę

Platynę pozyskuje się z rudy zawierającej całą gamę metali z grupy platynowców (PGM), w tym pallad, rod czy iryd. Pozwala to firmom z sektora pokryć niższe od kosztów wydobycia ceny sprzedaży platyny dużymi zyskami ze sprzedaży innych metali PGM. Rod dla przykładu jest wyceniany obecnie w okolicach $8 000 za uncję.

Lista największych spółek związanych z wydobyciem platyny się nie zmienia od lat i kształtuje się następująco:

  • Anglo American Platinum Ltd
  • Impala Platinum Holdings Limited
  • Sibanye-Stillwater
  • Northam Platinum Holdings Limited
  • Norilsk Nickel

 

Sytuacja techniczna na wykresie platyny

Patrząc na ceny z wysokiego, tygodniowego interwału (W1) nie trudno zauważyć, że w zasadzie od połowy 2015 roku praktycznie do teraz rynek był w konsolidacji między 800 USD a 1 100 USD za uncję (rys. 4). Oczywiście zdarzały się wyjścia z tego zakresu, jak w Q3 2016, walka na wsparciu od Q3 2018 do końca Q2 2019, pandemiczny dołek poniżej 600 USD/oz w marcu 2020, czy wybicie na ponad trzy miesiące w I połowie 2021 roku z lokalnym szczytem na 1 336 USD/oz. Obecnie znów byliśmy świadkami zejścia cen z 1 100/oz w styczniu tego roku do 900 USD/oz na początku marca by odbić do ponad 1 120 USD/oz.

Reklama

 

Platyna – interwał W1 

 Źródło: Reuters Eikon

 

Schodząc na niższy interwał – dzienny (D1) i narzucając poziomy Fibonacciego na w/w ostatni dołek i szczyt to widzimy, że obecnie cena jest na wsparciu na zniesieniu 38,2%, czyli w okolicy 1 040 USD/oz (rys. 5). Byłoby to ciekawe miejsce na odbicie i utrzymanie ceny powyżej 1 000 USD/oz. Białe linie na wykresie to zakres konsolidacji z interwału tygodniowego.

 

Platyna – interwał D1 

Reklama

 Źródło: Reuters Eikon

 

Osobiście uważam, że to kwestia czasu, jak ceny platyny ruszą w stronę poziomów znanych z 2008 roku, czyli okolice 2 000 USD/oz. Ale ten czas może być liczony w wielu miesiącach, a wcześniej może się zdarzyć atak na widoczny na wykresie poziom 950 USD/oz, czyli zniesienie 50% dla poziomów Fibonacciego, między dołkiem z pandemii a szczytem z lutego 2021.

Zobacz również: Złoto – uncja po 10 000 USD? Banki centralne robią szalone zakupy, analitycy stawiają szalone prognozy

 

Korelacje platyny z innymi aktywami i instrumentami

Korzystając z zasobów współczesnej technologii, sięgnąłem po ChatGPT celem szybkiego sprawdzenia korelacji Pearsona pomiędzy zmianą ceny platyny a różnymi aktywami. Za silny wynik dodatniej korelacji uznaje się od +0,5 do +1,0. Silny wynik ujemnej (odwrotnej) korelacji to zakres od -1,0 do -0,5. Wyniki pomiędzy -0,5 a +0,5 uznaje się za oznakę braku korelacji. Oto wyniki zebrane w tabeli, krótszy okres danych traktuję jako „potwierdzenie” danych długoterminowych:

Reklama

 

Korelacja Pearsona platyny z wybranym instrumentem

1990 – 2022

2010 – 2022

złotem

0,80

0,88

srebrem

0,69

-0,27

palladem

0,84

0,93

miedzią (COMEX)

0,79

0,86

ropą typu Brent

0,00

0,82

NatGas

-

-0,12

kukurydzą

0,50

0,59

S&P500

0,32

-0,18

DAX

0,34

-0,15

 

 

ChatGPT jest relatywnie trudny we współpracy z niektórymi kwestiami, ale odpowiednio formułując pytania uzyskałem powyższe obliczenia. Zaskakujące jest pojawienie się korelacji z ropą typu Brent w ostatnich 12 latach. Jednak na wykresie za ostatnie 10 lat na interwale dziennym widać pewną korelację (rys. 6). Ta kwestia może być bardzo ciekawą obserwacją na przyszłość i być może nowym prognostykiem cen platyny.

 

Notowania platyny na tle notowań ropy Brent 

Reklama

 Źródło: Reuters Eikon 

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Bogusz Kasowski

Bogusz Kasowski

Zawodowy inwestor, bloger, autor serwisu Surowcowe info, absolwent ekonomii na Uczelni Warszawskiej


Reklama

Czytaj dalej