Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,31+0,04%
USD / PLN4,00+0,15%
CHF / PLN4,43+0,13%
GBP / PLN5,05+0,12%
EUR / USD1,08-0,10%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,60+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 234,24+0,06%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Najważniejsze gospodarki Eurolandu

Robert Pietrzak | 14:00 01 październik 2015
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin
wykop

Unikalny w skali światowej projekt połączenia wspólną walutą i polityką pieniężną państw, różniących się od siebie pod względem zaawansowania rozwoju gospodarczego, oficjalnie rozpoczął się w 1999 roku. EURO stało się walutą w jedenastu państwach członkowskich – m.in. w Niemczech oraz Francji – tym samym zastępując używane dotychczas waluty krajowe.

 

Początkowo EURO było używane jedynie przy płatnościach bezgotówkowych oraz do celów rozliczeniowych, a środkiem wymiany przy płatnościach gotówkowych w dalszym ciągu pozostawały dawne waluty. Trzy lata później, w 2002 roku, europejska waluta miała swój debiut w postaci fizycznej, co oznaczało, że obywatele krajów zrzeszonych w unii monetarnej, mogli oficjalnie zacząć korzystać z monet i banknotów, które stały się środkiem płatniczym w największych gospodarkach w Europie. Dokonane przedsięwzięcie było największą na świecie, jednorazową operacją wymiany walut.

 

Początki

Reklama

Jednak fundamenty pod budowę eurolandu zostały stworzone już w połowie ubiegłego wieku. W 1951 roku powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali, którą wspólnie utworzyły Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg Niemcy i Włochy. Organizacja zintegrowała procesy ekonomiczne zachodzące pomiędzy państwami-założycielami. Dała podstawę dla przyszłego rozwoju współpracy gospodarczej i walutowej w kręgu największych europejskich gospodarek i powstania. Dzięki niech zrodziły się pomysły UE oraz późniejszy projekt strefy euro. Historia pokazała jednak, że przeprowadzenie tak skomplikowanego procesu, wymagało wielu lat intensywnej pracy, i to na wszystkich szczeblach struktury.

Dopiero w 1992 roku udało się prawnie wytyczyć końcowy wygląd Unii Europejskiej, a całość ustaleń znalazła się w traktacie z Maastricht, zwanym również Traktatem o Unii Europejskiej. W tym dokumencie usankcjonowano również podstawowe warunki, które muszą być spełnione, aby dane państwo mogło przystąpić do przyszłej wspólnoty walutowej.

Na przestrzeni następnych lat, od wystartowania projektu strefy euro, kolejne państwa członkowskie Unii Europejskiej decydowały się na przystąpienie do wspólnoty walutowej. Aktualnie europejską walutą posługuje się już 19 państw, a kolejne już ustawiają się w kolejce. Dzięki temu, połączona wspólną walutą europejska gospodarka, stała się drugą największą gospodarką na świecie pod względem wielkości nominalnego PKB, dając się wyprzedzić tylko Stanom Zjednoczonym.

 

Tabela 1. Największe gospodarki na świecie pod względem nominalnego PKB w 2014 roku.

Reklama

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 1

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 1

Źródło : Międzynarodowy Fundusz Walutowy

 

Procentowy udział gospodarki eurolandu w światowym PKB, z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej, wyniósł w 2014 roku 12,2%. Wyższe wyniki odnotowały tylko Stany Zjednoczone oraz Chiny, których procentowy udział w światowym PKB przekroczył poziom 16%.

Rozwój gospodarczy strefy euro jest silnie uzależniony od wyników eksportu. Według danych przedstawionych przez Europejski Bank Centralny, procentowy udział eksportu w gospodarce strefy euro wynosi aż 26,3% - jest to wynik wyższy od udziału eksportu w chińskiej gospodarce, która do niedawna była postrzegana jako największy światowy eksporter. Dla porównania, w Stanach Zjednoczonych, największej gospodarce na świecie, eksport stanowi jedynie 13,5% wartości PKB.

Reklama

Tak wysoki udział eksportu strefy euro w PKB przyczynia się do zależności konkurencyjności tego sektora, od kursu wspólnej waluty. Stąd też głosy i opinie przedstawicieli europejskich instytucji, którzy zwracają uwagę na konieczność niższego kursu wymiany wspólnej waluty, który miałby jeszcze bardziej wspierać konkurencyjność sektora eksportowego, z którym rozwój poszczególnych gospodarek strefy euro jest silnie związany.

 

Tabela 2. Procentowy udział wybranych gospodarek w światowym PKB, procentowy udział eksportu i importu w krajowym PKB

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 2

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 2

Źródło : Europejski Bank Centralny

Reklama

 

Ranking największych europejskich gospodarek pod względem wielkości PKB otwierają Niemcy. Państwo, które każdego roku potwierdza status gospodarczego mocarstwa, zarówno w skali europejskiej jak i w skali światowej, nieustannie utrzymuje status największej gospodarki w całej Europie. Wartość niemieckiego PKB w 2014 roku wyniosła 2 903 miliardów euro, zdecydowanie dystansując francuską gospodarkę, która w rankingu znalazła się na drugim miejscu, z PKB o wielkości 2 132 miliardów euro. Na kolejnych dwóch miejscach znajdują się gospodarki z południa Europy – Włochy oraz Hiszpania, których wartość PKB w 2014 wyniosła, odpowiednio, 1 616 i 1 058 miliardów euro. Ranking największych gospodarek strefy euro oczywiście nie uwzględnia Wielkiej Brytanii, która nie należy do wspólnoty walutowej, jednak jej wielkość pod względem PKB wynosi aż 2 222 miliardy euro – tylko niemiecka gospodarka może pochwalić się wyższym wynikiem. Co ciekawe, gdyby Polska została przyjęta w grono państw posługujących się wspólną walutą, to pod względem wielkości gospodarki znalazłaby się zaraz za Holandią, z wynikiem 413 miliardów euro, dystansując takie kraje jak Belgia, Austria czy Finlandia.

 

Tabela 3. Ranking gospodarek eurolandu pod względem wielkości nominalnego PKB w 2014 roku

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 3

FXMAG forex najważniejsze gospodarki eurolandu ue pkb europejski bank centralny 3

Reklama

Źródło : Eurostat

 

Jedność pod względem posługiwania się wspólną walutą oraz zgodną polityką pieniężną, prowadzoną odgórnie przez Europejski Bank Centralny, nie znajduje jednak odzwierciedlenia przy porównaniu największych gospodarek eurolandu, zarówno z perspektywy zaawansowania rozwoju gospodarczego, jak i samej struktury ekonomii, która w przypadku każdego z tych państw boryka się z odmiennymi kłopotami.

Niemcy znajdują się w ścisłej czołówce rankingu światowych eksporterów. W 2014 roku wartość niemieckiego eksportu wyniosła 1,51 biliona dolarów, co w porównaniu do 2010 roku stanowi wzrost na poziomie blisko 19%. Tym samym, eksport w tym państwie odpowiada za około 42% wytwarzanego produktu krajowego brutto, powodując silne uzależnienie wyników gospodarczych od kondycji i konkurencyjności krajowego eksportu. To wyjaśnia wielokrotne wypowiedzi przedstawicieli niemieckiego rządu, którzy zwracali uwagę na konieczność dalszej deprecjacji EURO, aby utrzymać wzrost niemieckiego sektora eksportowego. Biorąc pod uwagę wielkość populacji w Niemczech, która wynosi około 81 milionów, niemiecki eksport przekłada się na blisko 19 tysięcy dolarów dochodu przypadającego na jedną osobę. Wśród największych gospodarek eurolandu jest to wynik rekordowy – we Francji oraz Włoszech ta wartość wynosi około 8 500 dolarów, natomiast w Hiszpanii jest to jedynie 6 675 dolarów. Największy udział w niemieckim eksporcie ma tamtejszy przemysł motoryzacyjny, który odpowiada za blisko 18% całkowitej wartości krajowego eksportu. Na kolejnych miejscach znalazł się przemysł maszynowy, odpowiadający za około 17% całkowitego eksportu oraz przemysł elektroniczny, którego udział wyniósł 9,8%.

W przypadku Hiszpanii, eksport nie odgrywa aż tak istotnej roli w kontekście udziału w PKB. W 2014 roku jego wartość wyniosła 318,6 miliardów dolarów – odpowiada za około 20,8% całkowitej krajowej produkcji – tym samym jest to znacznie mniejszy udział w porównaniu do niemieckiej gospodarki. Dzięki temu, tempo rozwoju gospodarczego w Hiszpanii nie jest bardzo uzależnione od kondycji sektora eksportowego, i tym samym od kursu europejskiej waluty. Podobnie jak w przypadku Niemiec, przemysł motoryzacyjny w Hiszpanii posiada największy udział w krajowym eksporcie, który wynosi 16,2%. Kolejne dwa miejsca przypadły przemysłowi maszynowemu, którego udział to 7,6% oraz przemysłowi naftowemu, który odpowiada za 7,2% całkowitej wartości eksportu.

Reklama

Mniejszy udział eksportu w krajowym produkcie brutto jest również widoczny w przypadku Włoch oraz Francji. W kraju z Półwyspu Apenińskiego wartość eksportu w 2014 roku wyniosła 528,8 miliardów dolarów – odpowiada to za 25,6% całkowitej produkcji gospodarczej, natomiast we Francji eksport, którego wartość w ubiegłym roku wyniosła 581,5 miliardów dolarów, odpowiadał za 22,5% całkowitej produkcji.

O ile w przypadku eksportu można znaleźć pewne podobieństwa, porównując cztery najważniejsze gospodarki eurolandu, to jednak pozostałe wskaźniki określające ogólną kondycje ekonomiczną państwa wskazują już na znaczne różnice. Zacznijmy od stopy bezrobocia.

 

Różnice

Przez ostatnie miesiące stopa bezrobocia w Niemczech ustabilizowała się na poziomie 4,7% - obok Danii jest to najniższy poziom w całej Europie, którego takie państwa jak Hiszpania czy Włochy mogą jedynie pozazdrościć. W kraju z Półwyspu Iberyjskiego, ostatnio zarejestrowana stopa bezrobocia wyniosła aż 22,37%, co w skali eurolandu jest drugim najsłabszym wynikiem – w tym zestawieniu gorsza okazała się tylko Grecja. Jeszcze bardziej negatywny obraz rynku pracy wyłania się w momencie zbadania sytuacji bezrobocia wśród młodych (w wieku 15-24 lata). W 2014 roku blisko połowa (49,2%) młodych obywateli Hiszpanii pozostawało bez zatrudnienia, podobnie jak we Włoszech, gdzie stopa bezrobocia wyniosła 44,2%. W tym porównaniu sytuacja młodych osób na niemieckim rynku pracy wypada wręcz rewelacyjnie – stopa bezrobocia w tej grupie wyniosła zaledwie 7,1%. We Francji 23,6% obywateli w wieku 15-24 pozostaje bez pracy – jest to ósmy najgorszy wynik w całej Europie.

Kolejne różnice wśród największych gospodarek eurolandu są widoczne w kontekście zamożności społeczeństwa, która może zostać zmierzona przy wykorzystaniu wartości PKB per capita, z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej. Podobnie jak w przypadku wielkości gospodarki, tak i tym razem Niemcy dystansują pozostałe najważniejsze państwa eurolandu, z wynikiem 43 443 dolarów. W następnej w rankingu Francji, PKB per capita wynosi 37 217 dolarów, natomiast we Włoszech oraz Hiszpanii są to wyniki na poziomie 33 077 oraz 32 270 dolarów.

Reklama

Dużym problemem państw zrzeszonych we wspólnocie monetarnej jest zadłużenie rządowe w stosunku do PKB – dotyczy to nie tylko krajów południa Europy, które od lat funkcjonują w stanie rekordowo wysokiego długu, lecz także tych gospodarek, które są postrzegane jako lepiej rozwinięte i efektywniej zarządzane. W obrębie czterech najważniejszych gospodarek eurolandu, najniższy poziom zadłużenia rządowego w stosunku do PKB posiadają Niemcy – ich dług w 2014 roku wyniósł 74,7% - jednocześnie jest to jedyny kraj spośród czterech największych w strefie euro, któremu udało się na przestrzeni ostatnich czterech lat obniżyć poziom zadłużenia rządowego. W 2011 roku jego poziom wynosił 80,3%, zatem jest to spadek o blisko sześć punktów procentowych. Niestety pozostałym krajom ta sztuka się nie udała. Rekordzistą, jeżeli chodzi o dług rządowy, są Włochy – jego poziom w 2014 roku wyniósł 132,1% - wyższy wynik odnotowała tylko Grecja, która jednak od dawna balansuje na granicy bankructwa, a jej utrzymanie na powierzchni jest uzależnione od środków finansowych uzyskiwanych w formie kolejnych programów pomocowych. Dług publiczny Francji w 2014 wyniósł 95%, systematycznie każdego roku wzrastając, podobnie jak w Hiszpanii, gdzie zadłużenie rządowe w stosunku do PKB wyniosło 97,7%.

 

Podsumowanie

Wśród najważniejszych i największych gospodarek eurolandu panują więc spore różnice - każda z nich musi uporać się z odmiennymi problemami. Niemcy muszą przynajmniej w części odciążyć zależność dobrobytu od wyników sektora eksportowego, dla którego niezbędny jest niski kurs EURO. Co się stanie w przyszłym roku, kiedy prawdopodobnie Europejski Bank Centralny wygasi program luzowania ilościowego, a w strefie euro zaczną się pojawiać pierwsze oznaki większego ożywienia gospodarczego ? Jak w takiej sytuacji poradzi sobie niemiecki eksport i jak jego wyniki będą wpływały na kondycję gospodarczą Niemiec? Z kolei państwa południa Europy, czyli Włochy i Hiszpania, muszą podążać wyznaczoną już ścieżką reform strukturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem wyjątkowo złej sytuacji na rynku pracy, oraz wysokiego zadłużenia publicznego, które również jest problemem dla francuskiej gospodarki. Obywatele południowych państw powinni również dokonywać rozważnych wyborów politycznych, aby nie doprowadzić do przejęcia władzy przez populistyczne partie, które mogłyby doprowadzić gospodarkę tych państw do podobnego stanu załamania w jakim obecnie znajduje się Grecja.

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Robert Pietrzak

Robert Pietrzak

Młodszy Analityk Rynków Finansowych w HFT Brokers. Zwolennik fundamentalnego podejścia do rynków i rozpoznawania długotrwałych trendów makroekonomicznych. Laureat konkursu ProjectTRADER.


Reklama

Czytaj dalej