Kryzys energetyczny w Europie silnie napędzał wzrost inflacji, pomimo wdrożenia przez część państw działań mających ją ograniczyć. Wskaźnik HICP dla strefy euro wzrósł w sierpniu do 9,1% r/r z 8,6% r/r w czerwcu, tj. do najwyższej wartości w historii wspólnej waluty. Rekord osiągnęła także inflacja bazowa (HICP bez m.in. cen żywności i energii) osiągając 4,3% r/r. W USA, gdzie proinflacyjny wpływ cen energii jest mniejszy, indeks CPI co prawda obniżył się w sierpniu do 8,3% r/r z 9,1% r/r w czerwcu, aczkolwiek komponent bazowy wyniósł 6,5% r/r wobec 6,0% r/r w czerwcu.
Uporczywość inflacji w warunkach dobrej sytuacji na rynku pracy w wielu krajach utwierdził przedstawicieli władz monetarnych w przekonaniu o dłuższej perspektywie braku realizacji celów inflacyjnych. W sierpniu na sympozjum w Jackson Hole bankierzy centralni zgodnie opowiedzieli się za szybkim zacieśnianiem polityki pieniężnej pomimo piętrzących się czynników ryzyka dla recesji. Europejski Bank Centralny podwyższył w lipcu główną stopę procentową o 0,50 pkt proc., a we wrześniu o 0,75 pkt proc. prezentując jednocześnie wyższe w całym horyzoncie prognozy inflacji. Fed także kontynuował podwyżki stóp procentowych. We wrześniu po raz trzeci z rzędu wzrosły one o 0,75 pkt proc
Niespodzianki inflacyjne w górę oraz determinacja banków centralnych do realizacji celów inflacyjnych wpłynęła na podwyższenie oczekiwanych przez rynek stóp procentowych. Obecnie rynki finansowe wyceniają, że EBC na pozostających w tym roku dwóch posiedzeniach podniesie główną stopę procentową jeszcze o łącznie 1,25 pkt proc. do poziomu 2,50% oraz o kolejne 0,50 pkt proc. w 2023 r.
Biorąc pod uwagę komunikowane jastrzębie nastawienie Banku oraz spodziewane ceny energii sądzimy, że realizacja oczekiwań dla 2022 r. jest prawdopodobna. W naszej ocenie jednak o pełną realizacje oczekiwań rynkowych na 2023 r. może być trudno, ze względu na skalę spowolnienia gospodarczego. W przypadku Fed rynki finansowe zakładają wzrost stóp procentowych o 100-125 pkt baz. jeszcze w tym roku oraz niewielką dalszą korektę w górę na początku 2023 r. do szczytu w tym cyklu na poziomie 4,50-4,75%. 4Q 2023 ma z kolei przynieść początek obniżek kosztu pieniądza, co różni się od mediany oczekiwań członków Fed, która wskazuje na pierwsze cięcia dopiero w 2024 r.
Na potrzeby naszego scenariusza bazowego przychylamy się do oczekiwań rynkowych dla działań Fed. Należy podkreślić, że perspektywy inflacji i polityki pieniężnej obarczone są znaczącą niepewnością, zwłaszcza w Europie, gdzie ceny energii i dostępność gazu ziemnego będą decydować o kierunku rozwoju sytuacji gospodarczej.
