Reklama

Brak danych

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Kredyt hipoteczny. Od czego zależy koszt raty kredytu? Dlaczego rata kredytu hipotecznego rośnie? Sprawdź, o czym musisz pamiętać biorąc kredyt!

Tatiana Pasich | 20:45 25 luty 2022
Kredyt hipoteczny. Od czego zależy koszt raty kredytu? Dlaczego rata kredytu hipotecznego rośnie? Sprawdź, o czym musisz pamiętać biorąc kredyt! [podstawowe stopy procentowe i ich zmiany na przestrzeni lat, stawki WIBOR]
freepik.com
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin
wykop

Często spotykamy się z powiedzeniem „dobry zwyczaj, nie pożyczaj”. Najlepiej byłoby, gdybyśmy nie musieli się zadłużać. Byłoby wręcz wspaniale, gdybyśmy mogli kupować wszystko, co zapragniemy za gotówkę i nie musieli martwić się ratami kredytów. Nie zawsze jednak jest to możliwe. W szczególności dotyczy to mieszkań, które większość z nas jest w stanie kupić jedynie na kredyt. Często korzystamy również z kredytów konsumpcyjnych na różne mniejsze wydatki. Banki prześcigają się w kuszących ofertach, aby przyciągnąć jak najwięcej klientów. Na początku jesteśmy zadowoleni, że udało nam się dostać upragniony kredyt, zwłaszcza na dłuższy okres czasu. Tymczasem w trakcie spłaty naszych kredytów okazuje się, że ich raty wzrastają. Dlaczego tak jest?

 

Co składa się na koszt raty kredytu?

Na całkowity koszt kredytu składają się odsetki, prowizje i inne opłaty, uwzględnione w umowie między bankiem a konsumentem. Stanowią one wynagrodzenie banku za udostępnienie kapitału kredytobiorcy. Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim łączny koszt dodatkowych opłat nie może przekroczyć 5% kwoty udzielonego kredytu.

Najistotniejszą częścią kosztu kredytu są koszty odsetkowe

Warto pamiętać, że przy kredytach rozłożonych na wiele lat, mogą one przekroczyć wartość samego kredytu. Oprocentowanie kredytu może być stałe lub zmienne. Przy oprocentowaniu stałym, zawierając umowę kredytu z bankiem, z góry znamy wysokość rat, które będziemy musieli zapłacić w przyszłości. Częściej jednak spotykamy się w bankach z oprocentowaniem zmiennym, które jest powiązane ze stopami procentowymi i stawką WIBOR.

Reklama

URL Artykułu

 

Stopy procentowe

Stopę  procentową można zdefiniować jako cenę pieniądza, jaką należy zapłacić za jego pożyczenie. Dotyczy transakcji pomiędzy bankiem a klientem, a także pomiędzy samymi bankami (w tym również między bankiem centralnym a bankami komercyjnymi). Stopy procentowe NBP mają na celu zapewnienie stabilnej wartości polskiego pieniądza.

Do podstawowych stóp procentowych NBP należą:

  • stopa referencyjna,
  • stopa lombardowa,
  • stopa depozytowa,
  • stopa redyskontowa,
  • stopa dyskontowa weksli.

Najważniejsza z nich jest stopa referencyjna NBP, która stanowi punkt odniesienia dla wszystkich pozostałych. Stopa referencyjna NBP jest ustalana od 1998 roku. Wyraża wskaźnik rentowności krótkoterminowych papierów wartościowych banku centralnego (bonów pieniężnych) w trakcie operacji otwartego rynku. Operacje te dotyczą zakupu lub sprzedaży bonów i regulują płynność w sektorze bankowym.

Stopa lombardowa jest ustalana od 1992 roku. Jest to cena, po której NBP udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych. Stopa lombardowa stanowi podstawę do wyznaczenia maksymalnego oprocentowania kredytów i pożyczek.

Reklama

Stopa depozytowa jest ustalana od 2001 roku. Określa oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym.

Stopa redyskontowa  jest ustalana od 1989 roku. Służy do ustalania ceny, po której bank centralny skupuje weksle od banków komercyjnych.

Stopa dyskonta weksli jest wyznaczana przez bank centralny w momencie przyjęcia od banków komercyjnych wcześniej dyskontowanych weksli. Ze względu na niewielką popularność weksli w Polsce nie ma ona istotnego znaczenia w kształtowaniu polityki pieniężnej przez NBP.

Dla kredytobiorców najważniejsze są dwie pierwsze z wyżej wspomnianych stóp procentowych, a więc stopa referencyjna i stopa lombardowa.

Stopy procentowe ustalone przez Radę Polityki Pieniężnej wpływają na stawkę WIBOR, która w istotnym stopniu wpływa na koszty związane ze spłatą kredytów.

Reklama

URL Artykułu

 

Jak kształtowały się stopy procentowe w ostatnich latach?

Jeszcze w 2005 r. stopa referencyjna NBP kształtowała się powyżej 6%. W kolejnych latach następował spadek stóp procentowych. W latach 2007-2009 w czasie kryzysu finansowego związanego z załamaniem na rynku kredytów hipotecznych wysokiego ryzyka w Stanach Zjednoczonych, stopy procentowe w Polsce powróciły w okolice 6%. Od tej pory jednak zaczęły ulegać systematycznemu obniżaniu. Od 2015 r. stopa referencyjna NBP utrzymywała się na stałym poziomie 1,5%, a stopa lombardowa 2,5%.

  • Wraz z nadejściem pandemii koronawirusa, NBP zapoczątkował cykl obniżek stóp procentowych
  • Podobną decyzję podjęło wówczas wiele banków centralnych na świecie, aby ulżyć zadłużonym przedsiębiorcom i konsumentom, którzy zostali dotknięci zamykaniem się wielu branż z powodu pandemii.
  • W marcu 2021 r. stopa referencyjna została obniżona do poziomu 1%, a stopa lombardowa do 1,5%. 
  • W kolejnych miesiącach posiadacze kredytów mieli jeszcze większe powody do zadowolenia. W kwietniu stopa referencyjna uległa obniżeniu do 0,50%, a stopa lombardowa do 1%. Właściciele kont oszczędnościowych i lokat mieli natomiast powody do rozpaczy, gdyż wówczas stopa depozytowa została obniżona do zerowego poziomu, co przełożyło się również na niewiele wyższe od zera oprocentowanie posiadanych przez nich produktów bankowych.
  • W maju stopa referencyjna spadła do rekordowo niskiego poziomu 0,10%, a stopa lombardowa do 0,50%.
  • Od października 2021 r. sytuacja zaczęła ulegać zmianie. Poprawa sytuacji gospodarczej i rosnąca presja inflacyjna spowodowały, że Rada Polityki Pieniężnej zaczęła podwyższać stopy procentowe. Wówczas stopa referencyjna uległa podwyższeniu do 0,50%, a stopa lombardowa do 1%. W kolejnych miesiącach stopy procentowe były systematycznie podwyższane o 50 punktów bazowych. Ostatecznie w lutym 2022 r. stopa referencyjna wyniosła 2,75%, a stopa lombardowa 3,25%.

Poniższy wykres przedstawia, jak kształtowała się stopa referencyjna NBP w ostatnich latach:

Stopa referencyjna NBP

Stopa referencyjna NBP

Źródło: RPP/PAP

Reklama

 

WIBOR

Pojęcie WIBOR-u często pojawia się w rozmowach i publikacjach związanych z finansami i bankowością, ale nie każdy klient banku wie, czym jest i jak wpływa na jego kredyt.

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) określa wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym

Najprościej mówiąc jest to stopa procentowa, po jakiej banki udzielają pożyczek innym bankom. Jest on wyznaczany jako średnia arytmetyczna wysokości oprocentowania podawanych przez największe banki w Polsce. WIBOR ulega codziennym zmianom. Każdego dnia roboczego o godzinie 11 banki podają swe stawki oprocentowania w ujęciu rocznym, po jakich są skłonne złożyć u siebie depozyt. Jest to tzw. fixing WIBOR.

WIBOR jest wyznaczany dla następujących terminów:

  • ON (overnight) – depozyt na jeden dzień, począwszy od dnia zawarcia transakcji,
  • TN (tomorrow/next) – depozyt na jeden dzień, począwszy od następnego dnia roboczego po zawarciu transakcji,
  • SW (spot week) – depozyt na tydzień, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 2W (2 tygodnie) – depozyt na 2 tygodnie, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 1M (1 miesiąc) – depozyt na 1 miesiąc, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 3M (3 miesiące) – depozyt na 3 miesiące, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 6M (6 miesięcy) – depozyt na 6 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 9M (9 miesięcy) – depozyt na 9 miesięcy, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji,
  • 1Y (1 rok) – depozyt na 1 rok, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji.

W praktyce w przypadku kredytów banki opierają się na stawce WIBOR 3M lub 6M. Jeśli w umowie kredytowej jest podane oprocentowanie zależne od WIBOR-u 3M, możemy być pewni tego oprocentowania jedynie przez ten okres. Po upływie 3 miesięcy może się ono już zmienić.

Na dzień 25 lutego 2022 r. WIBOR 3M wynosi 3,55%, a 6M 3,95%. Poniższy wykres przedstawia kształtowanie się stawki WIBOR 3M od 2001 r.

Reklama

 WIBOR od 2001 r.

WIBOR od 2001 r.

Źródło: Bankier

 

Co wpływa na wysokość raty kredytowej?

Najczęściej w bankach oferowane są kredyty o oprocentowaniu zmiennym

Może być ono korzystne dla kredytobiorców w sytuacji obniżających się stóp procentowych na rynku. Jednocześnie jednak przy zmiennym oprocentowaniu trzeba brać pod uwagę możliwość jego wzrostu.

Na stawkę WIBOR, która w istotnym stopniu zależy od stóp procentowych NBP, banki komercyjne nakładają swą marżę, co ostatecznie składa się na wysokość oprocentowania danego kredytu. Wraz ze zmianą stóp procentowych, a tym samym stawki WIBOR, zmieniają się również płatności odsetkowe kredytów.

Reklama

Oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych zależy od wysokości stopy kredytu lombardowego i nie może przekroczyć jego czterokrotności. Gdy wysokość stóp procentowych, w tym stopy lombardowej, ulega zmianom, banki dostosowują się do nich, w wyniku czego rata kredytu konsumenckiego ulega podwyższeniu lub obniżeniu.

Warto wspomnieć też o kredytach walutowych

Kredyty hipoteczne denominowane we frankach szwajcarskich cieszyły się największą popularnością w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku ze względu na stosunkowo niskie oprocentowanie. Jednak takie kredyty wiążą się z ryzykiem zmiany kursów walut. Spadek wartości polskiego złotego na rynkach walutowych powoduje wzrost wysokości rat kredytowych, a tym samym też całego kredytu. Kredytobiorcy mogliby natomiast zyskać, gdyby złoty umacniał się względem waluty obcej, w której jest denominowany kredyt.

URL Artykułu

 

O ile wzrośnie rata kredytu?

Przykładowo kredytobiorca zaciągnął kredyt hipoteczny w wysokości 200 000 zł na 20 lat. Bank, w którym wziął kredyt, ustalił marżę na poziomie 2%, a WIBOR wynosił 0,25%.

Sprawdźmy, o ile wzrośnie rata kredytu, gdy zmieni się stawka WIBOR

Reklama

Jak wspomnieliśmy wcześniej, oprocentowanie kredytu jest powiązane ze stopami procentowymi NBP jedynie w sposób pośredni – poprzez stawkę WIBOR. Stanowi ono sumę stawki WIBOR 3M lub 6M i marży banku. Marża ta jest stała. Zmianom może ulegać jedynie stawka WIBOR. W podanym przykładzie początkowo stawka WIBOR wynosiła 0,25%, po czym wzrosła do 1,25%. Jest to wzrost aż o 400%. Pomimo, że procentowo wynik ten robi duże wrażenie, to jednak na wysokość raty kredytowej składają się też inne elementy.

Toteż nie musimy się obawiać aż takiego wzrostu oprocentowania raty kredytowej

W naszym przykładowym kredycie początkowe oprocentowanie wynosiło 2,25%, a po podwyżce stawki WIBOR wzrośnie do 3,25%. Jest to wzrost o 44%. Jednak pamiętajmy, że rata kredytowa składa się też z części kapitałowej, toteż wysokość całej raty rośnie w znacznie mniejszym stopniu niż wysokość oprocentowania kredytu. Przy kredycie na 200 000 zł na 20 lat, zgodnie z początkowymi warunkami rata kredytowa wyniesie 1036 zł, a przy wspomnianym wzroście oprocentowania 1134 zł. W tym przypadku rata kredytowa wzrosłaby jedynie o 9,5%. Jest to oczywiście znaczne uproszczenie, gdyż zazwyczaj kredyty są spłacane w ratach malejących, w związku z czym najwyższy udział odsetek w wysokości raty kredytowej będzie miał miejsce na początku spłaty, a najmniejszy w końcówce.

W ostatnich miesiącach stawki WIBOR znacząco wzrosły

Przy obecnej stawce WIBOR 3M oprocentowanie naszego przykładowego kredytu wynosi 5,55%, a rata wzrasta do 1381 zł. Jest więc wyższa o 33% względem początkowych założeń.

 

 

O czym powinni pamiętać kredytobiorcy?

Reklama

Nie wybierajmy pierwszego lepszego banku. Warto przeanalizować warunki kredytów oferowane przez kilka banków i wybrać najlepsze z nich. Zdarza się bowiem, że ulegamy reklamom i zbyt pochopnie zaciągamy stosunkowo drogie pożyczki lub kredyty.

Szczególnie ryzykowne jest zaciąganie kilku kredytów jednocześnie lub spłata jednych kredytów kolejnymi

W ten sposób bowiem można wpaść w spiralę zadłużenia. Obsługa każdego kolejnego kredytu generuje dalszy wzrost kosztów.

Decydując się na kredyt w obcej walucie, należy liczyć się z ryzykiem zmian kursów walut. Biorąc pod uwagę problemy osób, które zaciągnęły kredyty frankowe, lepiej korzystać z kredytów w walucie, w której zarabiamy.

Częstym problemem bywa zbyt optymistyczna ocena własnej sytuacji finansowej przez kredytobiorcę

Warto wziąć pod uwagę różne czynniki, które mogą wpłynąć na pogorszenie naszej możliwości spłaty kredytu, jak niespodziewana choroba, utrata pracy lub inne wydatki.

W razie kłopotów ze spłatą nie unikajmy kontaktu z bankiem

Bank może rozłożyć spłatę naszego zadłużenia na dłuższy okres, tym samym obniżając raty lub udzielić krótkiej karencji spłaty kapitału, umożliwiając przez ten czas spłatę samych odsetek.

Reklama

URL Artykułu

 

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Tatiana Pasich

Tatiana Pasich

Absolwentka psychologii oraz finansów i rachunkowości, redaktor portalu FXMAG.


Tematy

stopy procentowe Rada Polityki Pieniężnej kredyty hipoteczne stopy procentowe w Polsce kredyty frankowe oprocentowanie kredytu ile wynosi stopa referencyjna NBP stopa referencyjna NBP kredyt hipoteczny kalkulator stopa referencyjna presja inflacyjna Kredyt Hipoteczny wkład własny kredyt hipoteczny warunki kredyt hipoteczny bez wkładu własnego kalkulator kredyt hipoteczny raty kredytu co to jest wibor WIBOR co to jest wskaźnik WIBOR 3-miesięczny WIBOR rata kredytu kalkulator kredytu hipotecznego kredyt hipoteczny oprocentowanie oprocentowanie kredytu hipotecznego Polska stopy procentowe bank millennium kredyt hipoteczny wibor 6m rata kredytu hipotecznego rata kredytu stopy procentowe presja inflacyjna w polsce stopa redyskontowa stopa dyskontowa weksli wzrost stóp procentowych a rata kredytu o ile może wzrosnąć rata kredytu hipotecznego jaka rata kredytu hipotecznego wibor 3m co to co to jest wibor 6m jak wibor wpływa na ratę kredytu stopa lombardowa jaka rata kredytu o ile wzrośnie rata kredytu hipotecznego czy raty kredytów wzrosną podstawowe stopy procentowe w polsce kiedy pierwsza rata kredytu hipotecznego ile wzrośnie rata kredytu ile wynosi stopa lombardowa 2022 stopa lombardowa kredyt hipoteczny 2022 kredyty konsumpcyjne ile wzrośnie rata kredytu kalkulator o ile wzrośnie rata kredytu kalkulator jak zmieni się rata kredytu kalkulator o ile wzrosnie rata kredytu kredyt hipoteczny jakie warunki wibor 3m kiedy się zmienia cykl obniżek stóp procentowych dlaczego rata kredytu rośnie Co składa się na koszt raty kredytu? koszt raty kredytu od czego zależy oprocentowanie kredytu od czego zależy stopa referencyjna NBP Jak kształtowały się stopy procentowe w ostatnich latach? stopy procentowe w Polsce w ostatnich latach od czego zależą stopy procentowe w Poslce jak kształtowała się stopa referencyjna NBP w ostatnich latach Warsaw Interbank Offered Rate od czego zależy WIBOR WIBOR od czego zależy ON (overnight) TN (tomorrow/next) SW (spot week) Co wpływa na wysokość raty kredytowej? jakie warunki trzeba spełnić żeby dostać kredyt hipoteczny 300 tys kredytu jaka rata 400 tys kredytu jaka rata 500 tys kredytu jaka rata O czym powinni pamiętać kredytobiorcy?
Reklama

Czytaj dalej