[Aktualizacja: 5 kwietnia 2022 r., 11:24:22]
Artykuł oryginalnie napisany i opublikowany na Akademii Binance
Spis treści:
Pewnie nieraz słyszałeś, jak twoja babcia opowiadała o tym, jak to wszystko było tańsze za czasów jej młodości? To właśnie zasługa inflacji.To ona powoduje, że dziś wszystko jest droższe, niż kiedyś. Powodowana jest ona nieprawidłowościami w podaży i popycie dla produktów i usług, co powoduje wzrost cen. Inflacja być może ma swoje zalety, jednak ogólnie rzecz biorąc, nie jest ona pożądanym efektem: dlaczego miałbyś chcieć oszczędzać swoje pieniądze, jeżeli następnego dnia byłyby one warte mniej? Aby kontrolować inflację, rządy wdrażają politykę mającą na celu ograniczanie wydatków.
Po drugie inflacja może wystąpić z powodu niedoboru podaży danego dobra, na które jest wysoki popyt. Może to wywołać wzrost ceny danego dobra, który może mieć wpływ na całą ekonomię. Rezultatem może okazać się wzrost praktycznie wszystkich dóbr i usług.
Inflacja popytowa jest najczęstszym rodzajem inflacji, a jest ona powodowana wzrostem wydatków konsumentów. W tym przypadku popyt przewyższa podaż na dobra i usługi – zjawisko powodujące wzrost cen.
Może on wyprodukować mniej więcej 1,000 bochenków chleba tygodniowo. Ten system się sprawdza, gdyż mniej więcej tyle jest w stanie sprzedać w tym czasie.
Jednak załóżmy, że nastąpiło znaczne zwiększenie popytu na chleb. Być może warunki ekonomiczne się poprawiły, dzięki czemu konsumenci mogą wydawać więcej. W związku z tym ceny bochenków chleba prawdopodobnie wzrosną.
Cóż, maksimum produkcji naszego piekarza to 1,000 bochenków tygodniowo. Ani jego pracownicy, ani jego piece nie będą w stanie wyprodukować więcej chleba. Oczywiście piekarz może zatrudnić więcej pracowników, albo kupić kolejne piece, jednak to wymaga czasu.
Niektórzy klienci są w stanie zapłacić więcej za bochenek, więc naturalnie piekarz zwiększa cenę chleba.
Teraz wyobraź sobie, że poprawa warunków ekonomicznych nie tylko zwiększyła popyt na chleb, ale także na mleko, olej i kilka innych produktów. W ten sposób tworzy się inflacja popytowa. Ludzie zaczynają kupować coraz więcej dóbr, przez co popyt rośnie szybciej, niż podaż – co powoduje wzrost cen.
Inflacja kosztowa ma miejsce, kiedy wzrost poziomu cen jest wynikiem wzrostu kosztu surowców lub produkcji. Tak jak sama nazwa wskazuje, to koszta “pchają” cenę do góry.
Odwiedźmy ponownie naszego piekarza. Kupił do swojej piekarni nowy piec i zatrudnił kilku nowych pracowników, dzięki czemu jest w stanie produkować teraz 4,000 bochenków tygodniowo. Na ten moment podaż dogania popyt i wszyscy są szczęśliwi.
Zbiory zboża w tym roku były szczególnie słabe, co oznacza niewystarczającą ilość zaopatrzenia dla piekarni w tym regionie. Piekarz musi zapłacić więcej za zboże, którego potrzebuje do produkcji bochenków. Z racji dodatkowych wydatków, musi podnieść cenę za chleb, nawet jeśli popyt konsumentów nie wzrósł.
To zwiększa koszt produkcji piekarza, gdyż musi więcej płacić swoim pracownikom, więc po raz kolejny cena bochenka chleba wzrasta.
Na większą skalę inflacja kosztowa jest zazwyczaj powodowana niedoborem surowców (takich jak zboże, czy ropa naftowa), podwyższonym opodatkowaniem towarów przez rząd lub spadkiem kursów wymiany walut (powodujących wyższe koszty importu).
Może się tak zdarzyć, że pracownicy i pracodawcy nie mogą dojść do porozumienia w kwestii wartości wynagrodzenia. Pracownicy żądają wyższych płac, gdyż chcą chronić swój dobrobyt przed spodziewaną inflacją, zaś pracodawcy są zmuszeni do podwyższenia kosztów swoich produktów. W takiej sytuacji pracownicy będą żądać jeszcze większych płac z racji zwiększenia się cen dóbr i usług, co dalej podniesie owe ceny – i w ten sposób tworzy się spirala inflacji.
W przeciwieństwie do QE istnieje ilościowe zaostrzenie (QT), czyli polityka monetarna mająca na celu zmniejszenie inflacji poprzez zmniejszenie podaży pieniądza. Jednak istnieje niewiele dowodów, które potwierdzałyby stosowanie QT jako skutecznego narzędzia walki z inflacją. W praktyce większość banków centralnych kontroluję to zjawisko poprzez podniesienie stóp procentowych.
Wyższe stopy procentowe powodują, że pożyczanie pieniędzy staje się droższe. W rezultacie kredyty tracą na atrakcyjności w oczach konsumentów i przedsiębiorstw. Na poziomie konsumenckim stopy procentowe zniechęcą do nadmiernych wydatków, powodując przez to spadek popytu na dobra i usługi.
Oszczędzanie w tych okresach staję się o wiele bardziej atrakcyjną opcją, a także bardziej opłacalnym zaczyna być pożyczanie pieniędzy. Jednakże może to wyhamować wzrost gospodarczy, gdyż biznesy i gospodarstwa domowe są o wiele ostrożniejsze podczas brania kredytów w celu inwestowania i wydawania.
Jeżeli rząd zwiększy podatek dochodowy, na przykład, osoby fizyczne będą miały mniej dochodu do dyspozycji. Powoduje to spadek popytu na rynku, co teoretycznie powinno zmniejszyć inflację. Jest to jednak niebezpieczna ścieżka, gdyż ludność może źle przyjąć informację o wyższych podatkach.
Stosuje się średnią ważoną do określenia wartości takiego “koszyka” dóbr i usług kupowany przez przeciętne gospodarstwo domowe. Robi się tak co jakiś czas, a otrzymany wynik porównuje się z poprzednimi. Podmioty takie jak Bureau of Labor Statistics (BLS) w Stanach Zjednoczonych zbiera dane ze sklepów z całego kraju, aby zagwarantować dokładność swoich obliczeń.
CPI dla twojego “roku bazowego” może wynosić 100, a dla roku dwa lata później ten wskaźnik może wynosić np. 110. Oznacza to, że na przestrzeni dwóch lat ceny wzrosły o 10%.
Na pierwszy rzut oka inflacja może się wydawać czymś, czego powinniśmy za wszelką cenę unikać. Jednak jest ona nieodłączną częścią dzisiejszej ekonomii i w rzeczywistości jest to temat mający swoje jasne i ciemne strony. Pochylmy się nad wadami i zaletami inflacji.
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, niski poziom inflacji może być korzystny dla ekonomii, gdyż stymuluje on wydatki, inwestycje i pożyczki. Bardziej sensowne jest nabywanie dóbr i usług natychmiastowo, gdyż inflacja sprawia, że w przyszłości ta sama ilość gotówki będzie miała niższą siłę nabywczą.
Inflacja zachęca przedsiębiorstwa do sprzedawania swoich dóbr i usług po wyższych cenach, aby chronić się przed jej skutkami. W takim wypadku przedsiębiorstwa mogą uzasadnić podwyżkę cen swoich dóbr i usług, ale mogą również podnieść cenę delikatniej wyżej, niż to konieczne, aby osiągnąć trochę dodatkowych zysków.
Jak możesz przypuszczać po nazwie tego zjawiska, deflacja jest przeciwieństwem inflacji i charakteryzuje się spadkiem cen w dłuższym okresie. Z racji, że ceny maleją, opóźnianie swoich zakupów ma większy sens dla konsumentów, gdyż w niedalekiej przyszłości za ten sam towar zapłacą mniej. Ma to negatywny wpływ na ekonomię, gdyż znacznie spada popyt na dobra i usługi.
W przeszłości okresy deflacji charakteryzowały się wysokim bezrobociem i przestawieniem się społeczeństwa na oszczędzanie. Mimo, że nie jest to zła rzecz dla pojedynczej osoby, deflacja zatrzymuje wzrost gospodarczy.
Znalezienie właściwej stopy inflacji jest trudne i niekontrolowanie jej może doprowadzić do katastrofalnych skutków. Koniec końców powoduje ona erozję dorobków społeczeństwa: jeżeli posiadasz $100,000 w gotówce pod materacem, za 10 lat te same pieniądze nie zapewnią tobie tyle samo dóbr i usług.
Jeżeli inflacja jest wysoka, następuje okres niepewności. Gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa nie są pewne, dokąd zmierza ekonomia, więc są o wiele ostrożniejsze z wydawaniem swoich pieniędzy – co hamuje rozwój gospodarki.
Skutkiem inflacji jest, że ceny rosną z biegiem czasu, powodując wzrost kosztów utrzymania. Jest to zjawisko, które jednak musimy zaakceptować – koniec końców, poprawnie kontrolowana, może ona mieć pozytywny wpływ na ekonomię.
W dzisiejszym świecie najlepszym lekarstwem na inflację są zmiany w politykach monetarnych i fiskalnych, które pozwalają rządom na kontrolę rosnących cen. Jednak te zmiany trzeba wprowadzać z odpowiednią ostrożnością, gdyż ich niestaranna realizacja może tylko pogłębić niszczący efekt inflacji na ekonomię. Nadal masz pytania dotyczące inflacji? Sprawdź naszą platformę pytań i odpowiedzi Ask Academy, gdzie społeczność Binance odpowie na Twoje pytania.
