Według szybkiego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego inflacja CPI we wrześniu wzrosła do 17,2% r/r z 16,1% r/r w sierpniu, co było wynikiem znacznie wyższym niż nasze oczekiwania oraz konsensus rynkowy. Jeszcze bardziej szokująca jest struktura. Najsilniej wzrosły ceny nośników energii (+3,7% m/m), w związku z rosnącymi cenami opału, jednak bardzo dużym zaskoczeniem było przyspieszenie inflacji bazowej mierzonej jako wskaźnik CPI po wyłączeniu cen żywności i energii, która według naszych szacunków wzrosła do 1,5% m/m i jest to najsilniejszy jej wzrost w historii dostępnych danych. Natomiast roczny odczyt inflacji bazowej wzrósł do 10,7% r/r, co jest także historycznie wysokim poziomem.
Przedsiębiorstwa wciąż mają możliwość przerzucania rosnących kosztów produkcji na ceny detaliczne i są w stanie chronić marże w warunkach wyhamowującego, choć wciąż mocnego popytu. Dane te kontrastują nieco z wynikami badań koniunktury, które wskazywały na wyhamowywanie komponentów spodziewanych cen. Presja cenowa utrzymuje się na wysokim poziomie i opanowanie inflacji wymaga wyraźnego schłodzenia popytu. Nie można wykluczyć, iż tak znaczny skok inflacji bazowej we wrześniu jest działaniem wyprzedzającym części firm, które wykorzystują wciąż mocny popyt do obrony marż, biorąc pod uwagę nadchodzące spowolnienie i mniejsze możliwości korekty w górę cenników w przyszłości, tym bardziej, że sytuacja na rynku pracy pozostaje korzystna, a pakiety pomocowe rządu wspierają dochody konsumentów. Potwierdza to, że ekspansja fiskalna oraz pakiety rządowe łagodzące społeczne koszty będą podtrzymywały przestrzeń do ochrony zysków i przerzucania rosnących kosztów produkcji na ceny detaliczne.
We wrześniu 2022 r. #ceny żywności i napojów bezalkoholowych wg szybkiego szacunku wzrosły w porównaniu do września 2021 r. o 19,3% (wskaźnik cen 119,3), a w stosunku do sierpnia 2022 r. wzrosły o 1,7% (wskaźnik cen 101,7). https://t.co/ujD6EsD0Vk#GUS #statystyki #żywność pic.twitter.com/aoHsAw69lj
— GUS (@GUS_STAT) September 30, 2022
Dotychczas w naszym scenariuszu zakładaliśmy, iż na październikowym posiedzeniu RPP podniesie stopy o 25 pkt. baz. Po dzisiejszym odczycie znacznie wzrosło ryzyko silniejszego dostosowania. Znaczna część członków RPP, łącznie z prezesem NBP, sygnalizowała zbliżającą się perspektywę zakończenia cyklu podwyżek stóp, jednak dzisiejsze dane mogą zweryfikować oczekiwania części członków RPP w tym względzie, gdyż dochodzi do silnych wtórnych efektów wzrostów cen surowców energetycznych i energii. Wydaje się, że docelowy poziom stopy referencyjnej w tym cyklu może ulokować się wyżej niż zakładane w naszym dotychczasowym scenariuszu 7,00%