Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,31+0,06%
USD / PLN4,00+0,16%
CHF / PLN4,44+0,20%
GBP / PLN5,05+0,12%
EUR / USD1,08-0,10%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,60+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 234,24+0,06%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, wartość zarządzanych aktywów, replikacja

Studenckie Koło Naukowe PROFIT | 10:04 07 marzec 2022
Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, wartość zarządzanych aktywów, replikacja | FXMAG INWESTOR
Materiał własny
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin
wykop

Czym są fundusze ETF?

Fundusze ETF (Exchange Traded Funds) przypominają otwarte fundusze inwestycyjne, lecz są one dodatkowo przedmiotem handlu giełdowego, co pozwala na obrót nimi za pośrednictwem rachunków maklerskich (w zależności od oferty brokera). Celem funkcjonowania funduszy ETF jest jak najwierniejsze odwzorowanie wybranych instrumentów bazowych (najczęściej indeksów) w określony sposób. Większość funduszy odwzorowuje dane indeksy na zasadzie 1:1, lecz istnieją także lewarowane oraz odwrotne fundusze ETF, które omówione zostały w dalszej części artykułu – stąd sformułowanie „w określony sposób”. Naśladowanymi przez fundusze instrumentami bazowymi mogą być zarówno indeksy giełdowe, jak i obligacyjne, a także surowce.


Ilość dostępnych na świecie ETF-ów dynamicznie wzrosła. Na koniec 2020 roku dostępne były łącznie 7 603 ETF-y, co przy 2 500 dostępnych w roku 2010 stanowi średnioroczny wzrost ich ilości na poziomie 11,76%. W celu wyboru optymalnego funduszu ETF charakteryzuje się je między innymi w zależności od sposobu replikacji, polityki dotyczącej dystrybucji dywidend/odsetek czy też wartości zarządzanych aktywów.


Wartość zarządzanych aktywów (AUM – assets under management)

W przypadku funduszy ETF, AUM oznacza wartość rynkową wszystkich aktywów finansowych, którymi fundusz zarządza w imieniu inwestorów. Wielkość zarządzanych przez fundusze aktywów zależy zarówno od dostawcy funduszu, jak i replikowanych indeksów. Stąd największe fundusze ETF pod względem wielkości zarządzanych aktywów dostarczane są przez takich dostawców, jak BlackRock, State Street czy Vanguard oraz replikują najpopularniejsze indeksy. W listopadzie 2021 roku globalna wartość zarządzanych przez fundusze ETF aktywów przekroczyła 9,5 bilionów dolarów.


W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie 10 największych na świecie funduszy ETF pod względem wartości zarządzanych aktywów (według danych z dnia 10 lutego 2022 roku).

Reklama

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 1

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 1

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Statista.


Wybór ETF-ów dostarczanych przez stosunkowo niewielkich dostawców, replikujących „egzotyczne” indeksy może wiązać się z większymi trudnościami w zakresie płynności oraz występowaniem podwyższonego ryzyka delistingu tj. wycofania funduszu z obrotu giełdowego.


Fundusze akumulacyjne, a dystrybucyjne

Fundusze dystrybucyjne okresowo wypłacają inwestorom otrzymane korzyści finansowe (dywidendy/odsetki) proporcjonalnie do liczby posiadanych jednostek uczestnictwa w funduszu. Natomiast fundusze akumulacyjne reinwestują otrzymywane dywidendy/odsetki. Wypłata na konto inwestorów wiąże się w większości przypadków z koniecznością zapłacenia podatku od dywidend, co w przypadku funduszy akumulujących nie jest konieczne. Oznacza to, że w przypadku chęci zakupienia (za wypłacone dywidendy/odsetki) kolejnych jednostek funduszu przez inwestora funduszu dystrybucyjnego reinwestowana kwota będzie niższa, w stosunku do inwestora funduszu akumulującego, o kwotę opodatkowania (chyba że ten pierwszy inwestuje za pośrednictwem np. IKE (Indywidualne Konto Emerytalne)). Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że w przypadku niewielkiego zaangażowania kapitałowego otrzymywane dywidendy/odsetki mogą początkowo nie wystarczać na nabycie kolejnych jednostek funduszy, nawet w przypadku stosowania optymalizacji podatkowych.


W przypadku strategii polegających na reinwestowaniu dywidend, jako benchmark (punkt odniesienia) przyjmowany jest dany indeks dochodowy – TR – total return (przy założeniu braku ich opodatkowania – tak, jak w przypadku akumulujących funduszy ETF). Natomiast benchmarkiem podejścia zakładającego brak reinwestycji dywidend wypłacanych inwestorom byłby dany indeks cenowy.

Reklama


Różnice w wynikach inwestycyjnych w zależności od reinwestowania lub braku reinwestowania dywidend mogą być bardzo istotne, a te zaobserwować można, porównując indeksy cenowe, które uwzględniają wyłącznie zmiany cen, z dochodowymi, uwzględniającymi zarówno zmiany cen, jak i reinwestycje dywidend.


Na poniższym wykresie przedstawione zostały stopy zwrotu w przypadku reinwestowania (Stopa zwrotu S&P 500 TR) oraz braku reinwestowania (Stopa zwrotu S&P 500) dywidend przy jednorazowej inwestycji 1 lutego 2012 roku na okres do 28 lutego 2022 roku.

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 2

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 2

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Yahoo Finance.

Warto zwrócić uwagę, że różnica pomiędzy osiągniętymi stopami zwrotu rośnie wraz z wydłużaniem horyzontu inwestycji, co jest pochodną działania efektu procentu składanego reinwestowanych dywidend.

Reklama

 

Replikacja fizyczna, syntetyczna oraz sampling

Najbardziej bezpośrednią formą replikacji, a także najbardziej popularną wśród funduszy ETF jest replikacja fizyczna, zwana również pełną. Polega ona na faktycznym zakupie przez fundusz podmiotów wchodzących w skład danego indeksu w odpowiadających mu proporcjach. Wskazany sposób replikacji możliwy jest w odniesieniu do popularnych indeksów, których podmioty składowe charakteryzują się wysoką płynnością, co pozwala funduszom na wierne odwzorowanie indeksów.

W przypadku chęci odwzorowania indeksów spółek o niskiej płynności replikacja fizyczna jest niewykonalna. Z tego względu fundusze stosują tzw. sampling lub sięgają po replikację syntetyczną. Sampling występuje w sytuacji, gdy fundusz jest w stanie objąć udziały przykładowo 90% spółek wchodzących w skład danego indeksu, lecz niska płynność pozostałych podmiotów nie pozwala na jego pełną replikację. Pozostały kapitał inwestowany jest w inne instrumenty finansowe (akcje spółek podobnych czy też instrumenty pochodne), które zdaniem zarządzających będą w stanie dopełnić replikację indeksu skuteczniej, niż próby nabycia niepłynnych podmiotów.

ETF-y stosujące replikację syntetyczną nie nabywają podmiotów wchodzących w skład określonych indeksów, mimo że dążą do ich naśladowania. Zamiast tego korzystają z instrumentów pochodnych (transakcji swap), w które angażowane są zazwyczaj banki inwestycyjne. Fundusze stosujące wskazaną formę replikacji przeważnie odnotowują niższy tracking error (tzn. różnice w zachowaniu ETF-ów, a replikowanych przez nie indeksów) od tych stosujących replikację fizyczną. Odznaczają się również niższymi kosztami wynikającymi z prowizji transakcyjnych występujących przy rebalansowaniu portfeli funduszy replikujących indeksy w sposób bezpośredni.

 

Reklama


Inne rodzaje funduszy ETF

Lewarowane fundusze ETF

ETF-y stosujące mechanizm dźwigni odnotowują bardziej niż proporcjonalnie zmiany w stosunku do odwzorowywanych instrumentów bazowych. W odróżnieniu od klasycznych funduszy ETF, które replikują dane indeksy niemalże 1:1, lewarowane fundusze ETF mogą na 1% zmianę instrumenty bazowego reagować 2%, a nawet 3% zmianą – w zależności od stopnia dźwigni.


Odwrotne fundusze ETF

Notowania odwrotnych funduszy ETF mają stanowić symetryczne odbicie śledzonych instrumentów bazowych. Oznacza to, że wzrost instrumentu bazowego o 1% spowoduje 1% spadek funduszu. W celu uzyskania wskazanych rezultatów fundusze te korzystają z instrumentów pochodnych, a ze względu na swoją specyfikę stanowią przeważnie przedmiot inwestycji krótkoterminowych.


Na poniższym wykresie przedstawione zostały stopy zwrotu hipotetycznego funduszu ETF na indeks S&P 500 oraz odwrotnego funduszu ETF na ten sam indeks w przypadku jednorazowej inwestycji dnia 2 stycznia 2020 roku na okres do 28 lutego 2022 przy braku reinwestowania dywidend.

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 3

Fundusze ETF: wszystko, co musisz wiedzieć o Exchange Traded Funds! Rodzaje, specyfikacja, replikacja,  - 3

Reklama

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Yahoo Finance.

Warto zwrócić uwagę na pozytywne zachowanie odwrotnego funduszu podczas spadków światowych indeksów spowodowanych wybuchem pandemii COVID-19 i paniką na rynkach początku roku 2020. Natomiast w dłuższym horyzoncie inwestycyjnym fundusze tego typu nie generują pozytywnych stóp zwrotu, co potwierdza ich krótkoterminowe zastosowanie. Ponadto wskazane stopy zwrotu generowane przez fundusz należałoby skorygować o koszty zarządzania funduszem.


ETF-y typu Smart Beta

Fundusze Smart Beta ETF stanowią w pewnym stopniu połączenie pasywnego, jak i aktywnego podejścia do inwestowania. Pozwalają na szeroką dywersyfikację, oferują stosunkowo niskie koszty oraz naśladują (w pewnym sensie) dany indeks – stąd ich pasywny charakter. Natomiast fundusz nie nabywa wszystkich spółek wchodzących w skład danego indeksu, lecz te, które ponadto spełniają dodatkowe kryteria wybierane przez zarządzających – stąd ich aktywny charakter. Przykładowym funduszem ETF typu Smart Beta jest fundusz replikujący indeks S&P 500, lecz nabywający walory wyłącznie tych spółek, które od 15 lat nieprzerwanie wypłacają rosnące dywidendy.

 

Autor: Daniel Cedro

Reklama

 

 

Przejdź do strony SKN Profit

 

Źrodła:

  • Chlebisz, A. (2018). Efektywność ETF w porównaniu do aktywnie zarządzanych akcyjnych funduszy inwestycyjnych na podstawie rynku kapitałowego w Polsce. Rynek-Społeczeństwo-Kultura, 1(27),
  • Miziołek, T. (2014). Ocena Efektywności Zarządzania Funduszami ETF Posiadającymi Ekspozycję Na Polski Rynek Akcji. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 371,
  • Moskal, A. i Zawadzka, D. (2014). Efektywność pasywnie zarządzanych funduszy na przykładzie funduszy ETF notowanych na GPW. Zarządzanie i Finanse, 3(2),
  • Iwuć, M. (2020). Finansowa Forteca. Warszawa: FBO Marcin Iwuć,
  • Investopedia.com,
  • Statista.com,
  • Etfdb.com,
  • Justetf.com
  • Yahoo.com,
  • Degiro.pl,
  • StockBroker.pl

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Studenckie Koło Naukowe PROFIT

Studenckie Koło Naukowe PROFIT

SKN IK Profit jest jednym z najprężniej działających kół naukowych zajmujących się zagadnieniami rynków kapitałowych w Polsce. Zainteresowania naszych Członków są szeroko związane z obszarem inwestycji kapitałowych i obejmują między innymi: giełdę, bankowość inwestycyjną, fuzje i przejęcia, trading, finanse przedsiębiorstw, analizę finansową i analizę makroekonomiczną. Alumni naszej organizacji pracują w czołowych firmach zarówno polskiego, jak i zagranicznego sektora finansowego.


Reklama

Czytaj dalej