Reklama
WIG79 444,84-0,69%
WIG202 326,05-1,06%
EUR / PLN4,32+0,00%
USD / PLN3,99+0,29%
CHF / PLN4,49+0,21%
GBP / PLN5,05-0,13%
EUR / USD1,08-0,29%
DAX17 975,01+0,24%
FT-SE7 724,13+0,02%
CAC 408 171,99+0,29%
DJI38 790,43+0,20%
S&P 5005 149,42+0,63%
ROPA BRENT86,68-0,26%
ROPA WTI82,47-0,41%
ZŁOTO2 153,15-0,38%
SREBRO24,90-0,52%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Crowdfunding jako forma finansowania

Tatiana Pasich | 17:18 04 kwiecień 2019

Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin

Crowdfunding to obecnie popularna forma pozyskiwania środków pieniężnych na różnego rodzaju przedsięwzięcia. Dla pomysłodawców jest to stosunkowo łatwy do przeprowadzenia proces pozyskiwania funduszy, natomiast dla finansujących może stanowić interesującą alternatywę inwestycyjną.

 

Przedsiębiorcy często zmagają się z problemem braku kapitału na rozwój swego biznesu. Zazwyczaj poszukiwanie finansowania wiąże się dla nich z licznymi formalnościami. Przykładem jest pozyskiwanie kapitału na giełdzie, gdzie spółka musi spełnić odpowiednie wymogi formalne. Spółki ubiegające się o wejście na Giełdę Papierów Wartościowych są zobowiązane posiadać dobrze opracowany prospekt emisyjny, który musi zostać zatwierdzony przez KNF. Nieco łatwiej jest spółkom, które planują pozyskać kapitał wchodząc na NewConnect. W tym przypadku wymagany jest dokument informacyjny i współpraca z autoryzowanym doradcą. Proces wprowadzania spółki na giełdę może trwać wiele miesięcy. Stąd dla wielu firm interesującą formą pozyskania kapitału bez potrzeby wejścia na giełdę może stanowić crowdfunding.

 

Czym jest crowdfunding?

Reklama

Według definicji Karola Króla w opracowaniu „Finansowanie społecznościowe jako źródło finansowania przedsiębiorstw w Polsce”, crowdfunding został określony jako „rodzaj gromadzenia i alokacji kapitału przekazywanego na rzecz rozwoju określonego przedsięwzięcia w zamian za określone świadczenie zwrotne, które angażuje szerokie grono dawców kapitału, charakteryzuje się wykorzystaniem technologii teleinformatycznych oraz niższą barierą wejścia i lepszymi warunkami transakcyjnymi niż ogólnie dostępne na rynku”. Crowdfunding jest formą finansowania różnego rodzaju projektów przez zorganizowaną wokół nich społeczność. Pozwala na sfinansowanie przedsięwzięcia przez dużą liczbę drobnych wpłat osób zainteresowanych takim projektem.

 

Rodzaje crowdfundingu

Crowdfunding może opierać się na darowiznach, przedsprzedaży, pożyczkach, sprzedaży akcji oraz sprzedaży udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

Najczęściej wyróżniane formy crowdfundingu to crowdfunding udziałowy, dłużny, charytatywny oraz model z nagradzaniem uczestników (reward based).

W ramach crowdfundingu udziałowego można nabyć udziały lub akcje spółek. W modelu dłużnym inwestorzy finansują pożyczkę dla firmy w zamian za odsetki. Istotą modelu z nagradzaniem uczestników jest świadczenie zwrotne w postaci materialnej lub niematerialnej, takie jak egzemplarz gry, filmu, albumu muzycznego lub też spotkanie z ich twórcami lub podziękowanie imienne za wsparcie. Ten rodzaj świadczenia może też być obecny w innych modelach crowdfundingu, gdy np. nowi akcjonariusze spółki zostają nagrodzeni różnymi nagrodami rzeczowymi. Odrębnym rodzajem finansowania społecznościowego są zbiórki o charakterze charytatywnym, gdzie finansujący nie oczekują żadnych korzyści materialnych dla siebie.

Reklama

Crowdfunding może obejmować także rynek nieruchomości. Inwestycje takie odbywają się zarówno w modelu udziałowym, jak i pożyczkowym. Przedmiotem takich inwestycji są mieszkania na wynajem, grunty i przedsięwzięcia deweloperskie.

 

Historia crowdfundingu

Za początki crowdfundingu podaje się subskrypcje popularne w XVIII i XIX wieku. Wówczas kompozytorzy zbierali zapisy od zamożnych miłośników muzyki na zakup swych utworów, co dawało gwarancję, że nie przyniosą one strat.

Jednak idea crowdfundingu nie miałaby szans zdobyć takiej popularności jak obecnie, gdyby nie Internet. Za kolebkę współczesnego crowdfundingu uznaje się Stany Zjednoczone. W 1997 r. amerykańscy fani brytyjskiego zespołu rockowego Marillion przeprowadzili w Internecie kampanię crowdfundingową i w jej wyniku zebrali 60 tysięcy dolarów na sfinansowanie trasy koncertowej tego zespołu w USA. Tego rodzaju rozwiązanie spodobało się do tego stopnia, że w późniejszym czasie zespół Marillion skorzystał z tej metody finansowania przy tworzeniu swych kolejnych albumów.

W 2000 r. powstała pierwsza zorganizowana crowdfundingowa platforma internetowa ArtistShare. Jej twórca Brian Camelio postanowił utworzyć stronę internetową, która pozwoliłaby artystom zdobywać fundusze bezpośrednio od swych fanów, bez pośrednictwa dużych producentów muzycznych. Na tym rozwiązaniu skorzystali nie tylko twórcy, ale także ich fani, mogąc otrzymać albumy muzyczne po niższej cenie czy różne nagrody od ich twórców. Fanów ucieszyła też duża decyzyjność, których artystów chcą wspierać. Tak wyglądały początki crowdfundingu, ale z czasem przestał on być ograniczony tylko do wspierania twórczości artystycznej.

Reklama

W 2008 r. powstał serwis Indiegogo, który umożliwił finansowanie różnego rodzaju projektów, a w 2009 r. został utworzony Kickstarter – największy portal crowdfundingowy na świecie.

Od 2010 r. crowdfunding stał się popularny także w Europie, a tym samym wkrótce też w Polsce.

 

Rynek crowdfundingu na świecie

Światowy rynek crowdfundingu dynamicznie się rozwija. W 2012 r. wartość tego rynku wynosiła 2,7 mld USD. W 2013 r. było to już 6,1 mld USD, co stanowiło wzrost o 126%. W 2014 r. nastąpił dalszy wzrost wartości rynku crowdfundingu – do 16,2 mld USD, a więc o 166% w stosunku do poprzedniego roku. W 2015 r. wartość rynku osiągnęła 34,4 mld USD, wzrastając o 112% w stosunku do roku 2014.  W 2016 r. wartość rynku crowdfundingu osiągnęła 52 mld USD, co stanowi wzrost o 51% w stosunku do poprzedniego roku. Wzrost rynku crowdfundingu na świecie obrazuje poniższy wykres.

 FXMAG biznes crowdfunding jako forma finansowania crowdfunding 1

FXMAG biznes crowdfunding jako forma finansowania crowdfunding 1

Reklama

Wykres 1

 

 

Rynek crowdfundingu w Europie

Podobnie jak na całym świecie, również w Europie następował szybki wzrost rozwoju crowdfundingu. W 2012 r. wartość tego rynku wynosiła jedynie 487 mln euro. W 2013 r. wzrosła do 1,13 mld euro, a więc o 131%. W 2014 r. nastąpił dalszy wzrost tego rynku, a jego wartość wyniosła 2,8 mld euro - o 148% w stosunku do poprzedniego roku. W 2015 r. wartość rynku crowdfundingu osiągnęła 5,4 mld euro, co stanowiło wzrost o 93% w stosunku do 2014 r. W 2016 r. rynek crowdfundingu w Europie osiągnął wartość 7,7 mld euro i wzrósł o 43% w stosunku do poprzedniego roku. Wzrost rynku crowdfundingu w Europie przedstawia wykres 2.

 FXMAG biznes crowdfunding jako forma finansowania crowdfunding 2

FXMAG biznes crowdfunding jako forma finansowania crowdfunding 2

Reklama

Wykres 2

 

Crowdfunding w Polsce

Według informacji portalu Zrzutka.pl, wartość rynku crowdfundingu w Polsce w 2017 r. wyniosła 200 mln zł. W 2018 r. dane te zostały oszacowane na 507 mln zł, a w 2019 r. przewiduje się, że będzie to około 700 mln zł. Dane te świadczą o tym, że rynek ten również w Polsce zyskuje na popularności i coraz bardziej się rozwija.

Do niedawna w Polsce spółki w ramach crowdfundingu mogły pozyskać kwotę nieprzekraczającą równowartości 100 tysięcy euro. W 2018 r. limit ten został podwyższony do kwoty 1 mln euro. Decyzja o podniesieniu określonego ustawą limitu była następstwem odgórnego podwyższenia tego limitu na terenie całej Unii Europejskiej. W polskim prawie podstawą prawną dotyczącą crowdfundingu jest art. 7 ust. 4 pkt 5 Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tekst jednolity Dz.U.2013.1382).

Obecnie na polskim rynku jest obecnych kilkadziesiąt platform crowdfundingowych. Obejmują one najczęściej przedsięwzięcia biznesowe, organizację wydarzeń kulturalnych, wspieranie autorów w wydawaniu książek, inicjatywy obywatelskie, rozwój sportu oraz pomaganie potrzebującym. Wśród najbardziej znanych platform crowdfundingowych w Polsce są m. in. Beesfund, Zrzutka, Siepomaga, Pomagam, Polakpotrafi, Wspieram.to, Wspieramkulture.

Reklama

Najsłynniejszą akcją crowdfundingową w ostatnim czasie w Polsce było zebranie sumy 4 mln zł na platformie Beesfund przez klub Wisła Kraków. 6 lutego poinformowano, że cała kwota została zebrana w 24 godziny. Był to rekord polskiego crowdfundingu udziałowego.

 

Co jest ważne dla inwestorów?

Różne są motywy osób finansujących przedsięwzięcia w ramach crowdfundingu. Czasem liczą one na wymierne zyski z dywidend przyszłościowego startupu czy chociażby zniżki na piwo w sfinansowanym browarze. Często jednak też wchodzą w grę bardziej sentymentalne wartości, takie jak otrzymanie albumu ukochanego zespołu muzycznego czy drobnych gadżetów z logo danej firmy.

Inwestorzy, którzy chcą brać udział w crowdfundingu, muszą pamiętać o ryzyku związanym z wszelkimi inwestycjami, w tym także takimi. Nie bez znaczenia jest fakt, że spółki korzystające z tej formy finansowania, nie mają takich obowiązków informacyjnych, jak spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych, które muszą zamieszczać stosowne komunikaty w ESPI i EBI o wszystkich ważnych dla akcjonariuszy wydarzeniach. Spółki, które w swych prezentacjach przedstawiają swoje plany i strategie, mogą je zmienić po zakończeniu zbiórki crowdfundingowej. Ryzyko stanowi też to, że obraz sytuacji finansowej przedstawionej przez spółkę, może być niepełny. Oczywiście ryzyko takie wiąże się też ze spółkami giełdowymi, które mimo spełnienia bardziej rygorystycznych wymogów formalnych, również mogą narazić inwestorów na utratę kapitału. Przykładem takiej sytuacji może być historia spółki GetBack.

Organizatorzy akcji crowdfundingowych, chcąc pozyskać kapitał, muszą przekonać inwestorów w swych kampaniach do swoich przedsięwzięć. Inwestorzy zwykle cenią sobie transparentność, chcą znać pełny obraz sytuacji i plany danej spółki. Bardzo ważną informację stanowią dla nich wyniki finansowe z ubiegłych lat, które odzwierciedlają kondycję finansową spółki.

 

Reklama

Źródła:

http://crowdexpert.com/crowdfunding-industry-statistics/

https://www.statista.com/statistics/412255/europe-market-size-alternative-finance/

https://issuu.com/karolkrol/docs/karol_krol_crowdfunding

http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/79-2016/FRFU-79-57.pdf

Reklama

https://fintek.pl/polski-rynek-crowdfundingu-w-2018-r-bedzie-wart-05-mld-zl/

http://wgospodarce.pl/informacje/59775-700-mln-zl-z-crowdfundingu-w-polsce

https://marketingibiznes.pl/start-up-zone/historia-crowdfundingu/

 

 

Reklama

 

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Tatiana Pasich

Tatiana Pasich

Absolwentka psychologii oraz finansów i rachunkowości, redaktor portalu FXMAG.


Reklama

Czytaj dalej