SWAP oznacza dosłownie (z języka angielskiego) zamianę i to o nią chodzi w transakcjach SWAPowych. Jedna strona chce pozbyć się ryzyka, a druga jest skora je na siebie wziąć, bądź obie strony chcą wyzbyć się ryzyka zawierając transakcję SWAPową. W Polsce SWAP walutowy funkcjonuje od zaledwie kilku lat, chociaż na świecie pierwsza taka transakcja została zawarta już w 1981 roku. Jeżeli czytasz ten artykuł z perspektywy rynku Forex SWAP to inaczej rollover lub overnight. Stanowi on dodatkowy koszt lub dodatkowy zysk wynikający z przetrzymania pozycji na kolejny dzień. SWAP dla rynku Forex opiszemy w osobnym akapicie poniżej.
SWAP walutowy to kontrakt (umowa), w którym biorą udział co najmniej dwa podmioty. Dotyczy on zamiany/wymiany ustalonych przyszłych płatności według określonych w kontrakcie zasad. Najczęściej przedmiotem kontraktu SWAP są waluty. SWAP walutowy to umowa dotycząca zakupu konkretnej waluty w konkretnym dniu oraz po konkretnym kursie, a następnie odsprzedaż tej samej waluty po kursie i w terminie, który został określony w kontrakcie. Typowym SWAPem walutowym jest SWAP z czasem trwania do 1 roku, co oznacza, że cała transakcja finalizowana jest w terminie do 365 dni. Oczywiście w poszczególnym kontrakcie SWAP musi zostać określona dokładna data finalnej wymiany.
Żeby policzyć tzw. marżę kursu terminowego musimy znać: kurs spot (czyli aktualny kurs wymiany danej waluty), oprocentowanie waluty krajowej (kwotowanej), oprocentowanie waluty bazowej (zagranicznej), termin zapadalności kontraktu. Marża to iloraz, gdzie dzielną jest iloczyn kursu spot, terminu zapadalności oraz sumy oprocentowania walut. Dzielną jest natomiast suma dwóch iloczynów. Pierwszy z nich to iloczyn liczby 365 (lub 360 w zależności od waluty) oraz 100, natomiast drugi to iloczyn terminu zapadalności kontraktu oraz oprocentowania waluty zagranicznej.
Oprócz SWAP'a walutowego funkcjonuje również SWAP walutowy procentowy, gdzie przedmiotem kontraktu są płatności odsetkowe. W takiej transakcji chodzi o zamianę płatności o stałej stopie procentowej oraz zmiennej stopie procentowej.
Transakcje typu SWAP walutowy bardzo często wykorzystywane są przez przedsiębiorców, którzy zajmują się importem lub eksportem towarów lub usług. Np. firma, która skupuje jabłka w euro po to, żeby sprzedać je w Polsce za polskie złote chce się zabezpieczyć przed niekorzystną zmianą kursów walut. W takim przypadku może skorzystać z swapa walutowego, który pozwala ograniczyć ryzyko niekorzystnej zmiany. Z drugiej strony taki SWAP może być istotnym kosztem w sytuacji gdy kurs walut zmieniłby się na korzyść przedsiębiorstwa. Na rynku Forex natomiast transakcja SWAP widoczna jest w postaci dodatkowego kosztu lub zysku wynikającego z przetrzymania pozycji na kolejną sesję handlową.
Z różnicy w oprocentowaniu poszczególnych walut. SWAP naliczany jest przez brokera i zwykle jego wielkość jest znacząco mniejsza niż sam koszt otwarcia/ zamknięcia pozycji.
Generalnie rozróżniamy sześć swapów finansowych:
Na rynku Forex transakcje swapowe wynikają z różnicy w oprocentowaniu poszczególnych walut. Swap może być dodatni jak i ujemny. Niestety nie ma jednej formuły, do której stosowaliby się brokerzy Forex co widoczne jest m.in. w tabeli swapów. Rzadko u różnych brokerów SWAP na ten sam instrument handlowany w tym samym kierunku wynosi tyle samo. To powoduje, że przed otwarciem pozycji na rynku Forex konieczne jest sprawdzenie jak prezentuje się SWAP u danego brokera. Dodatni SWAP lub ujemny nie wynika z tego czy zająłeś pozycję długą czy krótką. Wynika on z różnicy pomiędzy oprocentowaniem waluty bazowej a waluty kwotowanej. W zależności czy ta różnica jest dodatnia czy ujemna SWAP wychodzi albo ujemny albo dodatni.
W przypadku transakcji SWAP funkcjonują takie pojęcia jak:
To podstawowe pojęcia związane z rynkami finansowymi. Dodatkowo w przypadku transakcji SWAP mówimy również o tzw. punktach SWAPowych.
Punkty SWAPowe to nic innego jak różnica pomiędzy oprocentowaniem poszczególnych walut. To ona naliczana jest na rynku Forex (kontrakty CFD) do naszej otwartej na kolejną sesję transakcji.
Czymś innym jest wykorzystywanie i handel kontraktami SWAP, a czymś innym jest efekt naliczana punktów SWAPowych na rynku Forex (przy handlu kontraktami CFD). W tym pierwszym przypadku zalety transakcji SWAP są oczywiste:
W przypadku naliczania punktów SWAPowych:
Podstawową wadą dla punktów SWAPowych i brokerów Forex jest fakt, że w zdecydowanej większości przypadków punkty SWAPowe są ujemne lub co najwyżej neutralne. W przypadku zawierania transakcji na zasadzie kontraktów SWAPowych wady są następujące:
W przypadku gdy chcesz sprawdzić jak prezentują się punkty SWAPowe przyda Ci się tabela SWAP. Taką tabelę udostępniają brokerzy Forex i w zasadzie u każdego brokera będziesz musiał sam sprawdzić jak wygląda sytuacja z naliczaniem SWAPów, czyli tzw. transakcji overnigth lub rolover.
Żeby określić listę par walutowych z dodatnim SWAPem trzeba na bieżąco analizować stopy procentowe w poszczególnych krajach. Gdybyśmy teraz wymienili takie pary walutowe mogłoby się okazać, że już za kilka miesięcy te informacje będą nieprawidłowe. Rozważmy jednak przykład gdzie punkty SWAPowe mogą być dla nas korzystne. EUR/TRY to para euro do liry tureckiej. W strefie euro stopy procentowe oscylują w okolicach 0%, podczas gdy w Turcji wynoszą kilka procent (na czas pisania artykułu 7,0%). Żeby zarabiać na korzystnej różnicy wynikające ze stóp procentowych powinniśmy zająć pozycję krótką na parze EUR/TRY.
Swap walutowy na rynku Forex to przede wszystkim punkty swapowe, a nie typowy kontrakt walutowy SWAP. Są one naliczane do rachunku lub od niego odejmowane w zależności od tego jak kształtuje się różnica stóp procentowych w danej parze walutowej. Niestety brokerzy Forex często doliczają swoje marże co w znaczącej liczbie przypadków będzie oznaczało, że nawet przy korzystnej różnicy na twoją korzyść naliczenia spowodują, że przetrzymanie pozycji na następną sesję będzie stanowiło dla Ciebie koszt. Całe szczęście nie jest on większy niż SPREAD. Taktyka, strategia Forex, opierająca się na wykorzystaniu dodatnich swapów to tzw. taktyka CARRY TRADE, o której przeczytasz w naszych materiałach edukacyjnych.
