Chiński krajowy rynek obligacji oferuje światowym inwestorom możliwość zwiększenia dywersyfikacji i potencjalnych zwrotów. Rynek ten nie jest jednak wolny od ryzyka, a niektóre z czynników ryzyka są charakterystyczne dla Chin i wymagają uważnej analizy.
Ryzyko obciążenia zadłużeniem
Podstawowym źródłem ryzyka jest potężne lewarowanie będące następstwem napędzanego kredytami boomu inwestycyjnego po globalnym kryzysie finansowym. Władze próbują jednak rozwiązać ten problem delewarowaniem i reformami po stronie podaży. Wzrost pozabankowego systemu finansowego („shadow banking”) jest dziś ujemny i wciąż słabnie. Chiny cały czas pracują nad równowagą w obszarze niewypłacalności spółek skarbu państwa, zwiększając zabezpieczenia stabilności finansowej. Nie uważamy, by niewypłacalność emitujących obligacje spółek skarbu państwa stanowiła poważne źródło systemowego ryzyka, ponieważ władze mają szereg różnych narzędzi zapewniających kontrolę nad rynkiem finansowym, w związku ze względnie niskim wskaźnikiem zadłużenia budżetowego.
Ryzyko związane z polityką władz
Powrót do agresywnego delewarowania może być przyczyną kolejnych przypadków niewypłacalności emitentów obligacji korporacyjnych i doprowadzić do szerokiej wyprzedaży chińskich obligacji. Nasz bazowy scenariusz zakłada jednak, że zamiarem Ludowego Banku Chin jest uniknięcie efektu klifu fiskalnego i zapewnienie stabilności rynku.
Ryzyko walutowe
Inwestowanie w chińskie krajowe obligacje rządowe wiąże się z ryzykiem walutowym. Niedawne reformy, które zwiększyły dostęp inwestorów zagranicznych do walutowych instrumentów pochodnych powinny pomóc w zabezpieczeniu się przed tym ryzykiem. Nagła zmiana kierunku polityki, obejmująca elementy kontroli kapitału, jest raczej bardzo mało prawdopodobna, zważywszy na szkody, jakie mogłaby wywołać na rynku.
Ryzyko kolejnej fali pandemii COVID-19
Dodatkowy wstrząs związany z COVID-19 mógłby odbić się na sytuacji zarówno krajowej gospodarki, jak i innych gospodarek wschodzących. Proces szczepień przebiega w Chinach bardzo powoli. Gdyby koronawirus COVID-19 ponownie zaatakował, inwestorzy musieliby oszacować prawdopodobny negatywny wpływ nawrotu pandemii na światowe łańcuchy dostaw i chiński eksport, jak również potencjalne straty z pożyczek udzielonych przez Chiny innym gospodarkom wschodzącym.
Ryzyko ESG
Chiny są nisko oceniane pod względem ochrony środowiska naturalnego, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego (ESG), w związku z problemami w obszarach respektowania praw człowieka, korupcji i zanieczyszczeń. Władze notują jednak pewne postępy na tym polu.
- Ochrona środowiska naturalnego: Chiny podpisały paryskie porozumienie klimatyczne oraz zobowiązały się do osiągnięcia neutralności węglowej do 2060 r. i szczytowego poziomu emisyjności do 2025 r. Chiny stopniowo zmieniają strukturę źródeł energii, odchodząc od węgla w kierunku ekologicznych źródeł, takich jak słońce czy wiatr. Kraj ten ma dominującą pozycję w łańcuchu dostaw ekologicznych rozwiązań, co pokazują dane Societe Generale dotyczące udziału w rynku modułów słonecznych (72%), akumulatorów litowo-jonowych (69%) czy turbin wiatrowych (45%).9 Co więcej, Chiny zanotowały na przestrzeni dwóch ostatnich dekad znaczące postępy na polu energooszczędności, modernizując sieć transportu i rozwijając sektor pojazdów elektrycznych poprzez hojne cięcia podatków i dotacje rządowe. Chiny to także największy emitent „zielonych” obligacji.
- Odpowiedzialność społeczna: Chiny są bardzo krytykowane za niedostateczne respektowanie praw człowieka, ale władze tego kraju ogłosiły, że udało im się wyeliminować ubóstwo w całym kraju. Według danych Societe Generale, piśmienność w 2018 r. była na poziomie 96,84%, co oznacza wzrost o 1,7 punktu procentowego w porównaniu z 2010 r. według UNESCO.
- Nadzór: W efekcie trwającej kilka lat kampanii antykorupcyjnej, postawiono przed sądem ponad 100 tys. ludzi (według danych Societe Generale). Chiny muszą teraz pracować nad większym poszanowaniem praw człowieka i skuteczniejszym egzekwowaniem przepisów prawa. Dysproporcje w poziomie rozwoju pomiędzy obszarami miejskimi, położonymi na wybrzeżu i wiejskimi maleją. Władze cały czas zachęcają obywateli do migracji do miast, a także finansują edukację i rozbudowują infrastrukturę medyczną i transportową w biedniejszych regionach.
Jeżeli ekologiczna transformacja pomoże w utrzymaniu wzrostu produktywności, rentowność chińskich obligacji powinna utrzymać obecną premię, ponieważ długoterminowa rentowność jest zwykle skorelowana z długofalowym potencjałem wzrostowym.
Ryzyko ograniczonej transparencji rynku i płynności
Chiński rynek obligacji wciąż jest podzielony, zdominowany przez międzybankowy rynek obligacji i uzupełniany przez giełdę. Pomiędzy tymi dwoma rynkami brakuje synchronizacji, zważywszy na różne systemy transakcyjne, różnych uczestników i różne typy instrumentów. Ramy regulacyjne także są podzielone. Ponieważ głównymi inwestorami są banki komercyjne, które utrzymują papiery w swoich portfelach, na rynku zdarzają się problemy z płynnością. Instrumenty pochodne nie zapewniają dostatecznego zabezpieczenia przed ryzykiem kursowym, ryzykiem stóp procentowych i ryzykiem kredytowym.
Ryzyko geopolityczne
Zdjęcie akcji niektórych chińskich spółek z obrotu oraz ograniczenia inwestycyjne dotyczące funduszy emerytalnych wiążą się z dodatkowym ryzykiem geopolitycznym. Uważamy, że administracja Bidena w Stanach Zjednoczonych nie będzie dla Chin bardziej przychylna, ale może okazać się przynajmniej bardziej przewidywalna i wyważona w porównaniu z administracją poprzedniego prezydenta. Zespół Bidena może przyjąć zróżnicowaną strategię w stosunku do Chin: konkurencyjną w obszarze handlu, inwestycji i usług finansowych, nieprzychylną na polu technologii, geopolityki i praw człowieka oraz opartą na współpracy w obszarze walki z pandemią COVID-19, przeciwdziałania skutkom zmian klimatycznych i nierozprzestrzeniania broni jądrowej. Biden będzie prawdopodobnie namawiał sojuszników do stworzenia wspólnego frontu i współpracy z Światową Organizacją Handlu i innymi światowymi instytucjami. Biden może dążyć do zwiększania krajowych inwestycji w naukę, technologie, edukację i infrastrukturę, ale Chiny mogą także współpracować z innymi partnerami handlowymi, by minimalizować konsekwencje dalszego rozdziału pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami.