Gry takie jak Wiedźmin, czy długo wyczekiwany Cyberpunk 2077 budzą w nas zazwyczaj pozytywne emocje, jesteśmy dumni z sukcesu polskiego producenta - CD Projekt. Sektor gamingowy w Polsce z roku na rok rozwija się coraz szybciej i dynamiczniej, jednak kilkanaście lat temu wiele rzeczy było nam obce. Działalność CD Projektu z pewnością wniosła wiele innowacji i możliwości na polski rynek, a rozkwit branży gamingowej w znacznym stopniu zawdzięczamy jej założycielom. Spółka CD Projekt rozpoczęła swoją działalność od dystrybucji gier, które nie były dostępne w sprzedaży tak jak to wygląda obecnie. Wiele osób sprowadzało gry od zagranicznych partnerów, aby potem sprzedać je na bazarku, czy giełdzie komputerowej. I właśnie tam rozpoczęła się biznesowa przygoda Kicińskiego i Iwińskiego, czyli CD PROJEKT.
CD Projekt jest to polska spółka zajmująca się produkcją i sprzedażą gier komputerowych, została założona w 1994 roku przez Marcina Iwińskiego i Michała Kicińskiego. Obecnie jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i jest częścią Warszawskiego Indeksu Giełdowego WIG20. Działalność CD Projektu rozpoczęła się od sprowadzania gier z zagranicy, tłumaczenia ich na język polski i sprzedaży na lokalnych bazarach. W ówczesnych czasach ze względu na brak łatwego dostępu do towarów z sektora gier, działalność pomysłodawców zaczęła odnosić sukcesy, co skłoniło ich do kontynuacji i rozwoju planu biznesowego. Pierwszym autorskim projektem spółki była gra Wiedźmin, która odniosła adekwatny do włożonej w nią pracy sukces. Trwająca dobra passa skłoniła ich do opracowania kolejnego pomysłu - Cyberpunk 2077. Zapowiedź gry miała miejsce w maju 2012, jednak od tego momentu do jej wydania upłynęło 8 lat.
Według informacji dostępnych na oficjalnej stronie CD Projektu model biznesowy spółki opiera się na dwóch filarach - najwyższej jakości produkowanych gier i serwisów oraz niezależności finansowej i kreatywnej. W stosunku do konkurencji spółkę wyróżnia prowadzony model biznesowy opierający się na kontrolowaniu każdego etapu tworzenia i sprzedaży gier, w tym wizja twórcza, procesy produkcji, wydawnictwa, promocja oraz bezpośrednie relacje z graczami i użytkownikami serwisów.
Historia działalności spółki sięga lat 90, kiedy Kiciński i Iwiński zaczęli nawiązywać pierwsze kontakty z zagranicznymi graczami, po czym wystartował proces sprowadzania tych gier do Polski. Na ulicy Grzybowskiej w Warszawie miały miejsce pierwsze dochodowe transakcje ze sprzedaży gier, pomysłodawcy sprzedawali towary na giełdzie komputerowej. Oficjalną datę rozpoczęcia działalności można umiejscowić w roku 1994, kiedy założona została spółka CDP.pl - pierwsza spółka z grupy kapitałowej CD Projekt (obecnie jest poza grupą). Wtedy firma zajmowała się głównie dostarczaniem ze Stanów Zjednoczonych oprogramowania na płytach CD. Jak przyznają właściciele - spędzili oni wiele godzin na giełdzie komputerowej sprzedając tam sprowadzone gry. Pierwsza umowa dotycząca dystrybucji gier została zawarta z American Laser Games, w kolejnych latach było ich znacznie więcej z takimi firmami jak: Acclaim, Blizzard, Blue Byte, Interplay czy Psygnosis. Po dwóch lata działalności na polskim rynku, CD Projekt rozpoczął sprzedaż gier z polskimi instrukcjami, w polskich pudełkach, co okazało się idealnym pomysłem i zaspokojeniem potrzeb konsumentów. W roku 1999 firma stworzyła pełną polską wersję gry Baldur’s Gate, gdzie swoje głosy podłożyli tacy aktorzy jak: Krzysztof Kowalewski, Piotr Fronczewski, Wiktor zborowski, Marian Opania, czy Jan Kobuszewski. Sprzedaż przekroczyła 100 tysięcy egzemplarzy, co przekonało pomysłodawców o rosnącym popycie na tego typu dobra. Przełomowy okazał się rok 2002, kiedy otwarte zostało CD Projekt Red Studio Sp. z o.o., a zaledwie rok później producenci rozpoczęli prace nad autorską grą Wiedźmin. Fabuła gry oparta jest na kultowej powieści Andrzeja Sapkowskiego - Wiedźmin. Przy tworzeniu gry wzięło udział blisko 100 osób, a nakład pieniężny wynosił 20 milionów złotych. Produkcja gry trwała 5 lat natomiast w 2007 roku odbyła się jej premiera. Rok później powstał GOG.com - platforma cyfrowej dystrybucji, anglojęzyczny serwis umożliwiający klientom zakup gier na komputery PC.
W roku 2008 została wydzielona spółka holdingowa - CDP Investments, w której skład wchodziły spółki: CD Projekt, CD Projekt Red oraz GOG Ltd. 21 października 2009 roku spółka CDP Investments i Optimus S.A., (notowana na GPW, producent komputerów PC) zawarły umowę inwestycyjną, a 1 maja 2020 roku Optimus nabył 100% udziałów CDP Investments. Oficjalne połączenie miało miejsce 28 grudnia 2010 roku, a pół roku później została zmieniona nazwa z Optimus S.A. na CD Projekt Red. S.A. W kolejnych latach spółka wyemitowała następne części Wiedźmina oraz grę karcianą Krew i Wino. 16 marca 2018 roku spółka CD Projekt weszła w skład Warszawskiego Indeksu Giełdowego WIG20. Tego samego roku, w sierpniu w ramach grupy kapitałowej została powołana nowa spółka - Spokko - studio zajmujące się tworzeniem gier mobilnych. Pod koniec 2020 roku wydano długo wyczekiwaną grę - Cyberpunk 2077.
Zdecydowanie największymi i najlepiej sprzedającymi się dziełami polskiego producenta są Wiedźmin oraz Cyberpunk 2077. Poza tymi dwoma najsłynniejszymi studio wyprodukowało także GWINT: Wiedźmińską grę karcianą. Gra została zapowiedziana w przeddzień targów E3 na komputery PC, konsole Xbox One oraz PlayStation 4, a jej premiera odbyła się 23 października 2018 roku. Tego samego roku, podczas targów gamescom w Kolonii producent zapowiedział Wojnę Krwi - kampanię fabularną, dedykowaną dla jednego gracza. Premiera została zaplanowana na rok 2018 na komputery PC, Xbox One oraz PS4. Podczas tego samego wydarzenia w Niemczech CD PROJEKT ogłosił GWENT MASTERS, czyli serię rozgrywek e-sportowych.
Premiera pierwszego Wiedźmina miała miejsce w 2007 roku i okazała się wielkim sukcesem CD Projektu, od momentu wydania gra zdobyła ponad 100 międzynarodowych nagród i wyróżnień. 4 lata później - 17 marca 2011 roku ukazała się druga część gry - Wiedźmin: Zabójcy Królów, dostępna na komputery PC. Specjalnie na potrzeby gry został stworzony autorski silnik Red Engine. W 2012 CD Projekt Red opracował wersję gry Wiedźmin 2 na konsole Xbox 360, a pod koniec roku również na komputery Apple. Trzy lata później odbyła się światowa premiera gry Wiedźmin 3: Dziki Gon, zadebiutowała jednocześnie w 15 językach zarówno na komputery PC, konsole Xbox One oraz PS4. Pod koniec roku ukazał się dodatek do gry - Serce z Kamienia.
Pierwsza zapowiedź gry Cyberpunk 2077 miała miejsce w 2012 roku i wtedy właśnie spółka ogłosiła rozpoczęcie prac nad grą, opartą na systemie RPG Cyberpunk. Prace nad grą wspomagał twórca Cyberpunka - Mike Pondsmith. W czerwcu 2018 na największych targach branży gier komputerowych - Electronic Entertainment Expo ukazał się zwiastun gry. Podczas konferencji Microsoft - 9 czerwca 2019 została ogłoszona oficjalna data wydania Cyberpunk 2077 (premiera gry była przesuwana aż 3 razy) oraz fakt, że w produkcji jako Johnny Silverhand zagra Keanu Reeves . Po wielu latach oczekiwania na premierę Cyberpunk 2077, 10 grudnia 2020 roku została wydana i trafiła do sprzedaży.
Konferencja WallStreet 23 odbyła się w maju 2019, a gościem specjalnym był wówczas Adam Kiciński, który w wywiadzie przyznał, iż CD Projekt szykowało się swego czasu do wejścia na giełdę, jednak spółka była ograniczona finansowo. Ze strony giełdy nie można było wtedy liczyć na dofinansowanie i IPO. Szansą dla CD Projektu było spotkanie z Optimusem, szukającym pomysłu na rozwój, a może nawet przetrwanie. Sytuacja miała miejsce po premierze pierwszej części Wiedźmina, jednak gra z dnia na dzień sprzedawała się w coraz mniejszych nakładach co ograniczało budżet zainwestowany już zresztą w dystrybucję i promocję. Wkrótce za sprawą Zbigniewa Jakubasa, inwestora, który wsparł pożyczką firmy nastąpiło połączenie CD Projektu i Optimusa. Obie spółki bardzo skorzystały na wspominanym połączeniu - Optimus odżył na nowo, a CD Projekt uzyskał dostęp do giełdy. Pożyczka Jakubasa została potem zwrócona w postaci akcji na CD Projekt po cenie 1PLN. Inwestor był dumny ze swojej inwestycji, gdyż udało mu się sprzedać otrzymane akcje po cenie 7PLN. Bardzo szybko stwierdził, że nie był to jednak odpowiedni moment na spieniężenie akcji, bo niedoceniony przez niego CD Projekt kilka lat po premierze 3 części gry Wiedźmin odniósł niesamowity sukces. Kurs akcji oscylował w granicach 230 PLN, a najwyższa cena w historii przekroczyła 460 PLN.
16 marca 2018 roku CD Projekt znalazł się w grupie 20 największych i najbardziej płynnych spółek w Polsce - w Warszawskim Indeksie Giełdowym WIG20. Początkowo udział spółki w indeksie wynosił 3,38%, aktualnie stanowi on 5,58%. CD Projekt zastąpił spółkę Asseco Poland, która obecnie znów znajduje się w składzie WIG20.
Spółka CD Projekt powstała z inicjatywu dwóch szkolych kolegów - Marcina Iwińskiego i Michała Kicińskiego, obecnie zarząd składa się z 6 osób. Do jego zadań należą takie działania jak prowadzenie i reprezentowanie spółkie we wszystkich sprawach niezastrzeżonych przez przepisy prawa i statutu spółki. W skład zarządu CD Projekt wchodzą:
Z kolei rada nadzorcza jest odpowiedzialna za nadzorowania funkcjonowania spółki, wydawanie opinii, ocen oraz podejmowanie uchwał. W jej skład wchodzą:
Kapitał zakładowy spółki wynosi 100 738 800 PLN i składa się z 100 738 800 akcji , o wartości nominalnej 1 PLN każda. Poniżej tabela przedstawiająca akcjonariuszy spółki oraz podział akcji.
Tabela 1. Akcjonariat spółki CD Projekt. Źródło: cdprojekt.com
Zdecydowana większość osób zatrudnionych w Grupie Kapitałowej CD PROJEKT S.A. pracuje w warszawskim biurze, które jest główną siedzibą spółki. Poza biurem mieszczącym się przy ulicy Jagiellońskiej 74, spółka posiada lokum także w innych lokalizacjach, między innymi w Krakowie oraz Wrocławiu. Zespoły odpowiedzialne za marketing i koordynowanie działań sprzedażowych pracują w biurach znajdujących się w Los Angeles, Berlinie, Tokio, Seulu oraz Szanghaju. W październiku 2019 roku spółka ogłosiła zakup kompleksu budynków przy ulicy Jagiellońskiej, gdzie zlokalizowane jest warszawskie studio.
Branża gamingowa z roku na rok staje się w Polsce coraz bardziej popularna, szacuje się, że wartość rynku konsumenckiego sięga 2,3 miliarda złotych. Najpopularniejszą, a zarazem najwyżej wycenianą spółką na GPW jest CD Projekt S.A., na kolejnych miejscach znajdują się Ten Square Games, PlayWay, 11 bit Studios, Creepy Jar oraz Wszystko w!
Wiele osób za pełną nazwę producenta Wiedźmina i Cyberpunka 2077 uznaje CD Projekt RED. Trzeba tutaj zaznaczyć, że na czele grupy kapitałowej CD PROJEKT stoi spółka holdingowa CD PROJEKT S.A., w ramach której działa dobrze wszystkim znane studio CD PROJEKT RED. W skład grupy kapitałowej wchodzą obecnie:
Obecnie logo spółki CD Projekt przedstawia czerwonego ptaka - kardynała szkarłatnego, który jak mówią legendy był zwany ognistym ptakiem, przynoszącym ludziom pomyślność.
– Kardynał Szkarłatny (lub REDbird) uosabia te przymioty, które identyfikują nas w branży gier wideo i nadają naszej działalności charakter: niezależność i niezłomność. Staramy się wznosić na wyżyny, mierzymy zaś jeszcze wyżej. Kolor czerwony, z którym tak silnie jesteśmy kojarzeni, współdzielimy z jeszcze jedną istotą: rarogiem. Pojawiającym się w słowiańskich legendach ognistym ptakiem, mającym przynosić ludziom szczęście oraz pomyślność. I tak jak w nim, i w nas drzemie ogień, źródło siły, pasji, kreatywności. Wszystkiego, co pozwala nam na tworzenie erpegów będących sercem przyświecającej nam filozofii - mówi Adam Badowski, członek zarządu CD Projekt S.A.
Logo spółki CD Projekt. Źródło cdprojekt.pl
Premiera pierwszej części trylogii Wiedźmin miała miejsce w 2007 roku, część druga w roku 2011, a ostatnia w 2015. Poniżej przedstawiamy recenzje pierwszej części gry - Wiedźmin (The Witcher) według kilku najsłynniejszych stron i magazynów poświęconych grom komputerowym.
Tabela 2. Recenzja gry Wiedźmin (The Witcher). Źródło: Wikipedia
Gra zdobyła wiele nagród i przyniosła ogromny sukces jej producentom, można zatem stwierdzić, że to skłoniło ich do kontynuowania produkcji kolejnych części i rozwoju działalności spółki. Według opinii i recenzji najpopularniejszych portali i magazynów, zajmujących się tematyką gier komputerowych Wiedźmin uzyskał bardzo zadowalające komentarze i recenzje.
Druga część trylogii - Wiedźmin: Zabójcy Królów, została wydana po upływie 4 lat w 2011 roku. Gra spotkała się z niesamowitym uznaniem krytyków zarówno polskiej jak i zagranicznej branży gamingowej. Komplementy dotyczyły głównie fabuły, gry światłocieni, grafiki, designu, czy narracji. Wiedźmin został sprzedany na świecie w nakładzie ponad 2 milionów egzemplarzy. Poniżej przedstawimy recenzje i opinie najpopularniejszych polskich i zagranicznych portali i magazynów związanych ściśle z tematyką gier.
Tabela 3. Recenzja gry Wiedźmin 2: Zabójcy Królów. Źródło: Wikipedia
Trzecia część trylogii Wiedźmin 3: Dziki Gon została wydana w maju 2015 roku. Gra zadebiutowała w 15 wersjach językowych i została przystosowana na komputery PC, konsole PlayStation 4 oraz Xbox One. Gra spotkała się ogromnym zainteresowaniem graczy i pozytywnymi opiniami krytyków. Koszt produkcji przekroczył 300 milionów złotych. Zdecydowana większość recenzji była pozytywna, jednak zdarzały się zarzuty dotyczące seksistowskiego portretowania postaci kobiecych oraz nieobecności w grze postaci o innym kolorze skóry niż biały. Wszelkie zarzuty ze strony mediów zetknęły się z defensywą polskich graczy, wyjaśniających nawiązanie gry do słowiańskiej mitologii, gdzie brak było osób o innym kolorze skóry. Wiedźmin 3: Dziki Gon został doceniony między innymi za ciekawą fabułę, wysoką jakość polskiej wersji językowej, najlepszy projekt wizualny oraz najlepszy moment w grze (wątek z krwawym Baronem). Poniżej przestawimy oceny i recenzje portali, magazynów i blogów powiązanych z tematyką gier.
Tabela 4. Recenzje gry Wiedźmin 3: Dziki Gon. Źródło: Wikipedia
Pierwsza zapowiedź gry Cyberpunk 2077 miała miejsce w roku 2012, w momencie gdy rozpoczęły się prace nad produkcją. Data wydania gry przypada na dzień 10 grudnia 2020 roku, więc łatwo obliczyć jak długo trzeba było czekać od dnia zapowiedzi do dnia premiery. w międzyczasie zostało opublikowane kilka trailerów oraz prezentacji fragmentów rozgrywek. W związku z ponad 8 letnim okresem wyczekiwania na grę wszyscy spodziewali się dopracowanego do perfekcji stanu technicznego oraz jakości gry. Długi czas pracy nad produkcją gry nie wpłynął jednak pozytywnie na całokształt, a nawet wywołał nieprzychylne opinie ze strony graczy i krytyków. Pomimo statystyk i rekordów dotyczących nakładu sprzedaży, opinia konsumentów jest bardzo zróżnicowana. Według średnich ocen gra została uznana za niezadowalającą. Zgodnie z komentarzami graczy, Cyberpunk zawiera mnóstwo błędów i niedopracowań, szczególnie jeśli chodzi o wersję na PS4 oraz Xbox One. CD Projekt wydał oświadczenie dotyczące przedwczesnego wypuszczenia gry na rynek, gdyż nie była przystosowana na konsole PS4. W związku z tym klienci mogli ubiegać się o zwrot pieniędzy. Trzeba jednak podkreślić, że Cyberpunk 2077 została doceniona przez ekspertów (chodzi tutaj głównie o wersję na PC) za wątek fabularny, głębię i ekspansję wątków pobocznych czy oprawę wizualną. Poniżej przedstawiamy recenzje portali i magazynów zajmujących się tematyką gier.
Tabela 5. Recenzja gry Cyberpunk 2077. Źródło: Wikipedia
Zapraszamy na jeden z odcinków serii "Spółki czy spod lady" dotyczący spółki CD Projekt!
