Reklama
WIG0,00+0,00%
WIG200,00+0,00%
EUR / PLN4,32-0,04%
USD / PLN3,98+0,11%
CHF / PLN4,48-0,10%
GBP / PLN5,05-0,13%
EUR / USD1,09-0,15%
DAX17 932,68-0,02%
FT-SE7 722,60-0,06%
CAC 408 148,14-0,20%
DJI38 790,43+0,20%
S&P 5005 149,42+0,63%
ROPA BRENT86,82-0,10%
ROPA WTI81,53-1,55%
ZŁOTO2 155,00-0,30%
SREBRO24,96-0,28%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe

Mateusz Mucha | 23:00 30 czerwiec 2022

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe | FXMAG INWESTOR
freepik.com
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin

W połowie stycznia 2022 roku inwestorzy zyskali nową możliwość inwestowania
w obligacje skarbowe – na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie zadebiutował wówczas BETA ETF TBSP, który jest dziewiątym funduszem notowanym na giełdzie, zainicjowanym przez Beta Securities przy współpracy z AgioFunds TFI oraz Domem Maklerskim BOŚ. ETF-y to tanie, zdywersyfikowane fundusze dostępne na giełdzie, mające za zadanie odzwierciedlać stopy zwrotu indeksów giełdowych. Analizę ETF warto przeprowadzać na dwóch płaszczyznach: makro – czyli analiza indeksu odniesienia, który jest odwzorowywany oraz mikro – czyli analiza ETF i jego polityki inwestycyjnej oraz sposobu odwzorowania indeksu.

Indeks TBSP – portfel obligacji skarbowych w jednym miejscu

Indeks TBSP jest z pewnością mniej znanym benchmarkiem niż WIG20TR czy mWIG40TR, jednakże z uwagi na fundamentalne znaczenie obligacji skarbowych w portfelach inwestorów tego indeksu nie mogło zabraknąć w katalogu GPW Benchmark. TBSP.Index jest pierwszym oficjalnym indeksem obligacji skarbowych w Polsce, który należy postrzegać jako portfel denominowanych w złotych obligacji zerokuponowych oraz o stałym oprocentowaniu, mających okres do wykupu dłuższy niż 6 miesięcy. Wypłacone przez poszczególne obligacje odsetki kuponowe są reinwestowane ponownie w skład indeksu odniesienia, dlatego też indeks TBSP jest indeksem dochodowym, którego wynik zależy od zmian cen obligacji skarbowych, wartości narosłych odsetek oraz dochodów z reinwestycji kuponów odsetkowych.

Historycznie indeks TBSP zawierał od 13 do 19 obligacji skarbowych. Na koniec kwietnia 2022 roku w indeksie znajdowało się 16 serii obligacji skarbowych, a struktura indeksu została zaprezentowana na wykresie nr 1.

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 1

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 1

Inwestowanie w obligacje skarbowe

Reklama

Dla wielu inwestorów obligacje skarbowe są synonimem bezpieczeństwa bądź braku ryzyka. To intuicyjne podejście jest bliskie prawdy, jednak ważne, aby zrozumieć, że inwestowanie w notowane na giełdzie obligacje skarbowe, czy to pojedyncze serie, czy też w cały indeks TBSP, nie jest wolne od ryzyka utraty części kapitału.

Powyższy fakt postaram się zobrazować na prostym przykładzie pojedynczej obligacji skarbowej. Załóżmy, że stopa oprocentowania obligacji wynosi 2% w skali roku, co oznacza, że po roku oszczędzania otrzymamy 20 zł od każdego zainwestowanego tysiąca złotych. Z uwagi na działania banku centralnego, stopa procentowa rośnie do 3%, a zatem otrzymamy 30 zł kuponu od zainwestowanego 1000 zł w nowe obligacje. W takim scenariuszu obligacje starsze (z kuponem 2%) stają się mniej atrakcyjne względem nowych o wyższym oprocentowaniu. Naturalnym zachowaniem inwestorów staje się sprzedaż starych obligacjii zakup nowych. Jednak optymalnym poziomem spadku staje się poziom 990 zł, gdyż to przy nim oczekiwany poziom dochodu ze starej obligacji zrównuje się z poziomem nowej obligacji (20 zł odsetek + 10 zł z wykupu nominału + 30 zł odsetek od nowej obligacji). Im okres do wykupu obligacji dłuższy, tym bardziej ona straci na wartości, aby zrekompensować niższe oprocentowanie nie tylko w pierwszym roku, ale również w kolejnych latach.

Analizując historyczne zachowanie indeksu TBSP, można łatwo zaobserwować, że powyższe prawidłowości zachodzą również na całym portfelu obligacji skarbowych. W cyklu obniżek stóp procentowych indeks TBSP otrzymuje dodatkowe bodźce wzrostowe, gdyż ceny obligacji rosną. Natomiast w cyklu podwyżek stóp procentowych zachodzi odwrotna zależność.

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 2

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 2

Stopy zwrotu, ryzyko inwestycyjne i walka z inflacją

Historia indeksu TBSP sięga 2007 roku, co pozwala wyciągnąć podstawowe wnioski na podstawie jego zachowania, które mogą przyczynić się do poprawnej oceny inwestycyjnej w przyszłości. Wiemy już, że na obligacjach skarbowych można stracić, jednak warto przeanalizować ryzyko inwestycyjne względem innych klas aktywów, np. akcji. Tabela nr 1 prezentuje, jakie jest ryzyko inwestycyjne, rozumiane jako zmienność indeksu, największa dzienna strata na indeksie oraz największa strata w historii notowań.

Reklama

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 3

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 3

Powyższa tabela wyraźnie pokazuje, że względem akcji obligacje skarbowe są instrumentem o niskim ryzyku inwestycyjnym. Dodatkowo, ryzyko straty jest łatwiejsze w ograniczaniu, gdyż zmiany na rynku stopy procentowej i inflacji charakteryzują się zdecydowanie niższą dynamiką niż ma to miejsce na rynku akcyjnym.

W ostatnim czasie tematem rozgrzewającym dyskusję jest wszechobecna inflacja, która dotyka naszego życia codziennego oraz ma destrukcyjny wpływ na oszczędności. Jeden z fundamentalnych motywów inwestowania to właśnie chęć wypracowania stopy zwrotu, która przeciwstawi się inflacji. Warto zatem korygować nominalne stopy zwrotu z indeksów giełdowych o inflację, aby zobaczyć, czy realnie dana inwestycja przyniosła zysk. Wykres nr 3 obrazuje, jak wyglądała skumulowana stopa zwrotu z inwestycji w indeks TBSP od początku 2007 roku.

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 4

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 4

Inwestor mający możliwość bezkosztowej inwestycji w indeks TBSP od początku 2007 roku, przez dłuższy czas inwestycji wypracowałby realną dodatnią stopę zwrotu, która w październiku 2020 roku osiągnęłaby największą wartość. W tym okresie indeks TBSP wzrósł o 103,52%, natomiast skumulowana inflacja wyniosła 34,28%, co daje realną nadwyżkę w wysokości 69,24 punktów procentowych. Oczywiście z uwagi na wzrost stóp procentowych, który spowodował spadek indeksu TBSP oraz wzrost inflacji, nadwyżka widocznie zmalała i na koniec kwietnia wyniosła już tylko 11,21 punktów procentowych.

BETA ETF TBSP

Reklama

BETA ETF TBSP to dziewiąty fundusz notowany na giełdzie, który zadebiutował na GPW. Jest on tworzony w sposób fizyczny – oznacza to, że zarządzający, aby odwzorować stopy zwrotu indeksu, zakupuje wszystkie obligacje skarbowe wchodzące w jego skład i stara się, aby udziały poszczególnych serii były jak najbardziej zbliżone do ich udziałów w indeksie. Z uwagi na to, że indeks TBSP ma charakter dochodowy, to odsetki wypłacane od obligacji posiadane przez fundusz również są reinwestowane w skład indeksu TBSP. Opłata za zarządzanie została ustalona na poziomie 0,10% rocznie, a zobowiązanie się TFI do pokrywania wszystkich pozostałych kosztów powyżej 0,40% powoduje, że inwestor powinien oczekiwać wskaźnika całkowitych kosztów (TER) na poziomie 0,50% każdego roku. Oznacza to, że w przypadku wzrostu indeksu TBSP w skali roku o 4,5%, wartość certyfikatu BETA ETF TBSP wzrośnie o 4,0%. Pozostałe parametry BETA ETF TBSP są zbliżone do wcześniejszych rozwiązań, czyli animatorem funduszy jest Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska, depozytariuszem mBank, a zarządzanie powierzone jest AgioFunds TFI S.A.

Co wyróżnia BETA ETF TBSP?

Oczywiście BETA ETF TBSP to nie jedyna możliwość inwestowania w obligacje skarbowe. Bardzo popularnym rozwiązaniem wśród inwestorów indywidualnych jest serwis obligacji oszczędnościowych Ministerstwa Finansów. Oferta najczęściej zawiera kilka możliwości inwestycyjnych (obligacje krótkoterminowe i długoterminowe), których oprocentowanie może być stałe, częściowo indeksowane inflacją, bądź zmienne. Bardzo dużym atutem dla większości inwestorów jest gwarancja kapitału, oznaczająca że
w przypadku przedterminowego wykupu inwestor w najgorszym wypadku może stracić tylko kupon odsetkowy. Cechami tego rozwiązania, które można uznać za wady, jest konieczność posiadania oddzielnego konta, brak możliwości kompensowania dochodów
z pozostałymi inwestycjami giełdowymi, uzależnienie atrakcyjności oferty od warunków administracyjnych, a nie rynkowych.

Inną możliwością inwestycyjną są oczywiście fundusze skarbowe długoterminowe, gdyż z uwagi na charakterystykę indeksu TBSP należy je uznać za grupę porównawczą. Atutem inwestowania w fundusze aktywne jest możliwość osiągnięcia wyższego wyniku. Jednak nie odbywa się to darmowym kosztem, gdyż w aktywnych strategiach inwestycyjnych pobierana jest wyższa opłata za zarządzanie. W maju 2022 roku średnia opłata bieżąca i za zarządzanie były wyraźnie wyższe niż dla rozwiązania BETA ETF TBSP.

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 5

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 5

Historyczna analiza stóp zwrotu indeksu TBSP względem funduszy skarbowych długoterminowych wykazuje, że w horyzontach 3-5 letnich, stopa zwrotu indeksu TBSP była wyższa niż większość aktywnych strategii inwestycyjnych w tej klasie aktywów. Dodatkowo, nakładając koszty na indeks TBSP w wysokości 0,50%, inwestor regularnie osiągał wyniki inwestycyjne w 1. bądź 2. kwartylu.

Reklama

Mając na względzie, że inwestorzy pomnażający swoje środki indywidualnie na giełdzie to inna grupa niż ta, korzystająca z tradycyjnych funduszy inwestycyjnych, warto przeanalizować atrakcyjność BETA ETF TBSP względem samodzielnych inwestycji na rynku Catalyst. Niestety polski rynek obrotu obligacjami skarbowymi jest skoncentrowany na rynku międzybankowym. To na nim zainteresowane podmioty, najczęściej za pośrednictwem telefonu bądź innych systemów komunikacji, poznają kwotowania interesujących serii oraz ustalają parametry transakcji. Rynki transparentne, takie jak hurtowy BondSpot czy detaliczny Catalyst cechują się zdecydowanie mniejszym wolumenem obrotu niż rynek OTC. Pozostawia to inwestorów indywidualnych w bardzo nieatrakcyjnym położeniu, w którym, aby handlować na rynku obligacji, muszą akceptować oni szeroki spread oraz przerywane kwotowania. Dodatkowo, inwestowanie w pojedyncze serie często jest nieoptymalne podatkowo i pod względem reinwestycji kuponów odsetkowych. Wszystkie te problemy rozwiązuje BETA ETF TBSP, które posiada dedykowanego animatora składającego ciągłe zlecenia kupna i sprzedaży przy atrakcyjnym poziomie spread, a wszystkie kupony odsetkowe oraz dochody z rolowania obligacji są zwolnione z podatku. Tym samym, za pośrednictwem jednej transakcji inwestor zyskuje portfel obligacji, a nie tylko jedną serię. Porównanie inwestowania za pośrednictwem BETA ETF TBSP a pojedynczych serii na Catalyst obrazuje tabela nr 2.

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 6

BETA ETF TBSP – pierwszy i jedyny ETF na polskie obligacje skarbowe - 6

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Mateusz Mucha

Mateusz Mucha

Zarządzający Aktywami BETA ETF w AgioFunds TFI. Doradca Inwestycyjny w Beta Securities Poland. Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, doradca inwestycyjny nr 576 oraz makler papierów wartościowych nr 2903. Alumn XI Edycji Liderów Rynku Kapitałowego organizowanej przez Fundację im. Lesława Pagi.


Reklama

Czytaj dalej