Reklama
WIG82 745,58+1,45%
WIG202 436,05+1,72%
EUR / PLN4,30-0,23%
USD / PLN3,98-0,29%
CHF / PLN4,42-0,28%
GBP / PLN5,03-0,16%
EUR / USD1,08+0,07%
DAX18 492,49+0,08%
FT-SE7 952,60+0,26%
CAC 408 205,81+0,01%
DJI39 807,37+0,12%
S&P 5005 254,35+0,11%
ROPA BRENT87,07+1,60%
ROPA WTI82,70+1,20%
ZŁOTO2 234,24+0,06%
SREBRO25,03+1,87%

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

twitter
youtube
facebook
instagram
linkedin
Reklama
Reklama

Anglosaski model rynków finansowych – fundament rozwoju światowych banków inwestycyjnych

Marek Pytka | 12:13 10 sierpień 2015
Reklama
Aa
Udostępnij
facebook
twitter
linkedin
wykop

Analizując różne aspekty rozwoju na całym świecie, można zauważyć, że w zależności od regionu świata pewne etapy przebiegały inaczej. W rezultacie, zwiedzając różne państwa mamy okazję zapoznawać się między innymi z różnymi systemami politycznymi, których obecny kształt jest uwarunkowany przede wszystkim doświadczeniami historycznymi. Podobnie jest w przypadku systemów finansowych, wśród których zasadniczo wyróżnia się dwa modele: anglosaski oraz kontynentalny. Tematem niniejszego artykułu będzie analiza pierwszego z nich, który w bardzo dużym stopniu rozwinął się w Stanach Zjednoczonych.

 

Chcąc przeprowadzić rozróżnienie w dziedzinie systemów bankowych, warto przede wszystkim jednak zdefiniować na czym sam ten system polega i czym są jego elementy składowe. Zgodnie z najpopularniejszą definicją tego terminu, system bankowy to zbiór instytucji bankowych i finansowych w połączeniu z normami determinującymi powiązania między nimi oraz stosunki z otoczeniem. W skład każdego takiego systemu wchodzą między innymi: bank centralny (w Polsce NBP), banki operacyjne (w tym depozytowo-kredytowe, komercyjne i uniwersalne), banki specjalne (np. hipoteczne lub inwestycyjne) oraz kasy oszczędnościowe.

Genezy tego systemu należy upatrywać w latach 1933, kiedy to w Stanach Zjednoczonych, w odpowiedzi na Wielki Kryzys (lata 1929-1932) wprowadzono Glass-Steagal Act. Ustawa ta zakazywała łączenia bankowości komercyjnej z inwestycyjną. Jej istnienie legło u podstaw dynamicznego rozwoju kilku bardzo rozpoznawalnych banków inwestycyjnych, takich jak:

  • First Boston,
  • Goldman Sachs,
  • Merill Lynch,
  • Morgan Stanley,
  • Salomon Brothers.
Reklama

Celem takiego działania było zapobiegnięcie spekulacji giełdowej podejmowanej przez banki, które nie zachowywały stosownych standardów kontroli ryzyka w przypadku powierzonej im opieki nad wkładami oszczędnościowymi amerykańskich deponentów. Kres funkcjonowania tego modelu w Stanach położyło wdrożenie innej ustawy – Gramm-Leach-Billey Act, która dopuściła możliwość zakładania holdingów finansowych.

Istota modelu anglosaskiego polega na oparciu systemu finansowego na rynkach finansowych. Oznacza to, że dopływ kapitału do firm i korporacji opiera się za pomocą giełdy oraz różnych papierów wartościowych takich jak chociażby obligacje. Banki komercyjne pełnią w tym systemie funkcje płatnicze i rozliczeniowe, a zatem zajmują się aktualną obsługą podmiotów gospodarczych. Kluczową rolę w funkcjonowaniu tego modelu odgrywają tzw. banki inwestycyjne, czyli instytucje finansowe, które zajmują się transferowaniem oszczędności na rynek pieniężny i kapitałowy. Zakres ich działalności jest zatem nieco szerszy niż typowego banku, którego domeną jest przede wszystkim działalność depozytowa. Ich istnienie oraz tendencja do ich zakładania wynika z faktu, że w modelu tym ma miejsce ścisły rozdział bankowości depozytowo-kredytowej od bankowości inwestycyjnej mającej związek z rynkiem kapitałowym. Banki inwestycyjne w tym systemie pełnią bardzo ważne funkcje, takie jak:

  • Obrót papierami wartościowymi na zlecenie i rachunek klientów,
  • Funkcjonowanie jako niezależni dealerzy,
  • Underwriting, a więc gwarancja emisji papierów wartościowych,
  • Pośrednictwo przy IPO (ang. Initial Public Offerings) – lokowaniu nowych akcji i obligacji na rynku finansowym.

Inną specyficzną cechą wyróżniającą ten model jest to, że generalnie banki nie mają żadnego udziału w kapitale przedsiębiorstw. Ponadto instytucje finansowe cechują się wysokim stopniem specjalizacji, a banki są skoncentrowane przede wszystkim na prowadzeniu działalności kredytowej nastawionej na krótkookresowe korzyści. W porównaniu do modelu kontynentalnego, warto wyróżnić też większe pobudzenie innowacji finansowych, a zwłaszcza rozwoju rynku akcji oraz obligacji przedsiębiorstw. W przypadku polityki banku centralnego, w modelu anglosaskim dominują operacje otwartego rynku, które służą regulowaniu podaży pieniądza za pomocą zakupu (zwiększenie dostępnego na rynku pieniądza) lub sprzedaży (zmniejszenie pieniądza) papierów wartościowych emitowanych przez bank centralny na własny rachunek.

Model ten występuje w takich krajach jak:

  • Australia,
  • Kanada,
  • Wielka Brytania,
  • Stany Zjednoczone

A zatem, zgodnie z samą nazwą, analizowany system występuje w krajach anglosaskich, w których system prawny i ustrój polityczny są wzorowane na brytyjskim systemie parlamentarnym, zaś wzorce kulturowe i obyczajowe wyraźnie czerpią z tych popularnych w Wielkiej Brytanii.

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Chcesz, żebyśmy opisali Twoją historię albo zajęli się jakimś problemem?

Masz ciekawy temat? Napisz do nas

Napisz do redakcji


Marek Pytka

Marek Pytka

Absolwent studiów na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Jego szerokie zainteresowania obejmują m.in. analizę fundamentalną oraz rozkładanie na czynniki pierwsze wpływu zjawisk gospodarczych na sytuację na rynkach finansowych.


Reklama

Czytaj dalej