To był trudny rok dla tzw. gospodarek wschodzących (emerging markets). Spowolnienie gospodarcze w Chinach, załamanie rynków surowcowych, skorumpowane rządy, zagrożenie ze strony ISIS, silny dolar i początek cyklu podwyżek stóp w USA to tylko niektóre przeszkody, z jakimi ta grupa krajów zmagała się w 2015 roku.
Dla gospodarek wschodzących obecnie kończący się rok był najgorszy od czasu zakończenia się kryzysu. Jednak po kilku latach spowolnionego wzrostu widać światełko w tunelu. Prognozy wskazują, że rok 2016 ma przynieść odwrócenie trendu.
Dynamika wzrostu PKB w gospodarkach wschodzących
Żródło: MFW
Rynki wschodzące odnotowały w 2015 roku wzrost gospodarczy na poziomie 3,9% - to, według MFW, praktycznie 2 razy mniej niż wzrost z 2010 roku. Jednak według prognoz dynamika wzrostu ma przyspieszyć i w 2016 roku osiągnąć poziom 4,5%. Choć niektóre kraje nadal muszą zmagać się z trudnościami, jak choćby recesja w Brazylii, problem zadłużenia Turcji i załamanie się waluty RPA.
Jednak są również dobre perspektywy:
- Stabilne ceny ropy i innych surowców
Wiele gospodarek wschodzących uzależnionych jest od surowców takich jak ropa, żelazo czy miedź. W 2015 roku rynek surowców załamał się. W przyszłym roku odwrócenie trendu nie jest spodziewane, lecz również nie oczekuje się, że ceny będą silnie spadać. Niskie ceny najważniejszych surowców nie są dobre dla gospodarek wschodzących, ale ceny stabilne są znacznie lepsze od dużej zmienności. Stabilność cen ma zachęcić inwestorów do powrotu na te rynki.
- Stabilizacja dynamiki Chińskiej gospodarki
W 2015 roku gospodarka Chin mocno utrudniała sytuację rynkom wschodzącym. Od wielu lat to Chińczycy zapewniali główny popyt na eksportowane surowce z krajów Azji, Europy czy Ameryki Łacińskiej. Trudności Chin odbijają się mocno na rynkach wschodzących. W dodatku druga gospodarka świata ma być teraz napędzana głównie przez konsumpcję, a nie, jak to było w poprzednich latach, przez przemysł. Ta zmiana sprawia, że Chiński popyt na surowce maleje.
Największym zmartwieniem w przypadku chińskiej gospodarki było nie to, że wzrost spowalnia, ale to, że spowalnia tak silnie. W przyszłym roku, podobnie jak w przypadku surowców, eksperci oczekują dalszego spowolnienia w Chinach, lecz już nie tak silnego. Stabilna sytuacja w Chinach ma pomóc krajom, które mają silne powiązania handlowe z Państwem Środka.
- Silny dolar i polityka FED
Dolar w 2015 roku silnie umocnił się w stosunku do walut Ameryki Łacińskiej, Europy, Południowej Azji i Bliskiego Wschodu. Znowuż, w 2016 roku eksperci spodziewają się dalszego umacniania dolara, lecz już nie w takim tempie jak w roku 2015.
Umacniający się dolar to z jednej strony plus dla gospodarek wschodzących, gdyż eksportowane przez nie produkty stają się bardziej atrakcyjne cenowo. W długim terminie zwiększający się eksport przyczyni się do wzrostu gospodarczego. Jednak z drugiej strony większość krajów określanych jako emerging markets to kraje silnie zadłużone w dolarze amerykańskim. W sumie wszystkie gospodarki wschodzące posiadają dług denominowany w dolarach o wartości 3 bilionów dolarów. Silny dolar sprawia dług wyrażony w walucie krajowej rośnie.